Seçim arifesinde yurtdýþý vatandaþlar ve AK Parti

Mustafa Yeneroðlu/ AK Parti Ýstanbul Milletvekili

Muhalif partilerin icraatlar baðlamýnda doðal olarak paylaþabilecekleri bir þey yoktur. Ancak iktidara geldiklerinde yapmak istediklerini kamuoyuna aktarýrlar. Her iki kanat da tüm bunlarý seçim beyannamesinde bir araya toplayarak toplumun bilgisine sunar.

Ülkemizde her seçim döneminde yaþanan bu süreçte, yoðun bir nüfusu barýndýran ‘yurtdýþýnda yaþayan vatandaþlar’ 7 Haziran seçimlerine kadar adeta yok sayýlýyordu. Bazý partiler hiç yermez, bazýlarýysa satýr arasýnda bir iki cümleyle deðinirdi. AK Parti ekonomik ve siyasi istikrarý saðlayýp, bu alanla ilgili alt yapý çalýþmalarýnda köklü adýmlar attýktan sonra 7 Haziran seçimlerindeki seçim beyannamesinde bu kesime özel yer verdi. Bunu yaparak da yurtdýþýnda yaþayan 6 milyon insaný ilgilendiren konularýn spesifik olarak ele alýnmasý gerektiðini ortaya koydu.

Yeni bir seçim arifesinde içinde bulunduðumuz süreç de yurtdýþýnda yaþayan insanlarýmýza yönelik yapýlanlarý ve yapýlacaklarý ele alma noktasýnda bir imkân sunuyor. Ekonomik katkýsý, toplumsal ihtiyaçlarý, kültürel kazanýmlarý ve barýndýrdýðý insan kaynaklarý itibarýyla Yurtdýþý Türkler olgusu böyle bir muhasebeyi hak ediyor. Özellikle de iktidar partisi olan AK Parti’nin bu alandaki icraat ve hedeflerinin doðrudan etkileyici niteliðinin olmasýndan dolayý bu kesime yönelik neler yaptýðýný ve neler yapacaðýný ortaya koymasý gerekiyor. Tam da bu noktada bu soruya kapsamlý bir cevap vermekte fayda var.

Bir deðiþim alaný

Bu soruya cevap verirken baþlangýçta AK Parti ile birlikte bu alanda yaþanan dönüþüme dikkat çekmek gerek. Zira AK Parti iktidarýyla birlikte Türkiye’de yaþanan zihniyet dönüþümü gibi yurtdýþý vatandaþlar politikalarýnda da benzer dönüþüm yaþanmýþtýr. Kamuoyunda yaygýn olarak bilinen, yurtdýþýnda yaþayan insanlarýmýza yönelik hâkim olan ve gurbetçi kavramýnda ifadesini bulan sosyolojik gerçeklikten uzak nostaljik bakýþ açýsýnýn aþýlmasýyla nesnel ve gerçekçi bir siyaset üretmeye doðru geçiþ saðlanmýþtýr. Böylelikle yurtdýþýndaki insanlarýmýz içinde bulunduklarý gerçeklikle ele alýnmaya baþlanmýþtýr. Cumhurbaþkanýmýzýn ‘gurbette deðil, birinci sýnýf insan haklarýna sahip olarak yaþayacaðýnýz yeni vatanýnýzdasýnýz’ diyerek yurt dýþýnda yaþayan vatandaþlarýmýza yönelik ülkemizdeki yaygýn bakýþ açýsýnýn ne kadar yanlýþ olduðuna ve diaspora gerçeðine dikkat çekmesi, gelinen son noktayla ilgili önemli bir örnektir. Bu söylem AK Parti öncesi dönemlerle kýyaslanamayacak derecede yoðun bir þekilde uygulamaya yansýmýþ ve ’yurtdýþý Türkler meselesi’ bir siyaset alanýna dönüþmüþtür. Geçmiþte sessiz devrim niteliðinde atýlan adýmlar, devletin en üst makamýndan yapýlan açýklamanýn gelecekte kurumlara doðrudan daha fazla sirayet etmesiyle daha da geliþecektir.

AK Parti iktidarýyla geçmiþte yapýlan ve zihniyet deðiþimini de gösteren köklü deðiþiklikleri üç temel örnek üzerinden açýklayabiliriz: Baþkonsolosluklardaki dönüþüm, YTB’nin kurulmasý ve sandýklarýn yurtdýþýnda da açýlmasý. Bu üç örnek de yurtdýþýndaki vatandaþa sahip çýkmanýn ve onlara yönelik hizmeti artýrmanýn somut örnekleridir. Baþkonsolosluklar mesela, yurtdýþýndaki bir vatandaþýn Türkiye’deki devlet mefhumuyla karþýlaþtýðý mekanlardýr. Geçmiþte konsolosluklarýn fiziki alt yapýsýnýn yetersizliði, görevlilerin vatandaþa karþý üstten muamelesi veya baþkonsolosun adeta fildiþi kuleden dýþarý çýkmayýþý devletin yurtdýþýndaki vatandaþa karþý mesafesini gösteren unsurlardý. AK Parti iktidarý, yapýlmasý gereken daha çok çalýþma olmakla birlikte, bu noktada köklü deðiþikliklere gitmiþtir...

Bir yandan baþkonsolosluklarýn fiziki mekanlarýnýn geliþtirilmesi için ciddi yatýrýmlar yapmýþ, diðer yandan da baþkonsolos ile bölgedeki Türk toplumu arasýndaki mesafenin kalkmasýný saðlamýþtýr. Öte yandan yurtdýþý Türklerle ilgili özel bir kurumun kurulmasý, yurtdýþýna göçün tarihine baktýðýmýzda aslýnda çok geç kalmýþ bir adýmdý. Daha da gecikmemesi için 2010 yýlýnda Baþbakanlýða baðlý bir kurum olarak Yurtdýþý Türkler ve Akraba Topluluklar Baþkanlýðý kurulmuþtur. YTB, kuruluþundan bu yana yaptýðý mevzuat çalýþmalarý, proje destekleri, danýþmanlýk hizmetleri veya etkinliklerle yurtdýþýndaki vatandaþlarýn anadil, kültür, eðitim, iþ hayatý, ayrýmcýlýk veya siyasal katýlým gibi geçmiþte ihmal edilmiþ meselelerinde eksiklikleri gidermeye çalýþýyor. Son örnek olan sandýklarýn yurtdýþýnda açýlmasý meselesiyse, gerekli iradenin olmasý durumunda devletin neler yapabileceðini gösteren bir örnektir. Bugün 24 Haziran seçimlerinde 60 ülke, 123 konsolosluk bölgesi ve 30 gümrük kapýsýnda sandýklar açýlýyorsa, bu AK Parti iktidarýnýn ortaya koyduðu iradenin bir tezahürüdür.

Sosyal projeler ve kültürel bað

Bu temel adýmlarýn atýlmasýnýn ardýndan 7 Haziran ve hemen ardýndan 1 Kasým seçimlerinde Türk siyasi tarihinde bir yenilik kayda geçmiþtir. Türkiye’de ilk defa AK Parti hazýrladýðý seçim beyannamesinde “Yurtdýþýnda Yaþayan Vatandaþlar” baþlýðý altýnda ulaþýlmasý gereken hedefleri bir araya getirmiþtir. Bu geliþme, yine bir zihniyet deðiþiminin göstergesi olarak söz konusu kesimin bir parti tarafýndan ciddiye alýnmasý, meselelerinin kuþatýcý bir biçimde ele alýnarak dert edinilmesi açýsýndan önemlidir. Geride býraktýðýmýz üç yýlý deðerlendirdiðimizde, bu seçim beyannamesinde yer alan birçok konunun uygulamaya geçirildiðini görürüz. Bunlardan birkaçýný sýralamak gerekirse öncelikle dövizle askerlik konusunu sayabiliriz. Bazý vatandaþlarýmýz için ekonomik olarak ciddi bir yük olan, Türkiye ile aradaki baðý kopma noktasýna getiren 6 bin Avro bedelin bin Avroya düþürülmesi ekonomik yükü ciddi derecede hafifletmiþtir. Ayný þey pasaport harçlarýnýn yarýya düþürülmesi için de geçerlidir. Yurt dýþýnda alýnan boþanma kararlarýnýn Türkiye’de doðrudan tanýnmasýyla ilgili düzenleme de Türkiye’de açýlan davalarýn uzun sürmesinden kaynaklanan birden fazla sorunun giderilmesini saðlayýcý niteliktedir. Yurtdýþýndan getirilen araçlarýn Türkiye’de kalýþ süresinin iki yýla ve cep telefonlarýnýn kullaným süresinin dört aya çýkarýlmasý da vatandaþlarýmýza Türkiye’de bulunduklarý süre içerisinde fayda saðlayan yenilikler arasýndadýr.

1 Kasým’dan bu yana yurtdýþýna yönelik sosyal projeleri destekleme noktasýnda da ciddi geliþmeler yaþanmýþtýr. Bu noktada yurtdýþýndaki gençlerimize yönelik kültürel baðýn güçlendirilmesi ve mesleki hayat alanlarýnda YTB tarafýndan destek programlarýnýn baþlatýlmasý, faydalarýný uzun vadede gösterecek olan hizmetlerdir. Gençlik kamplarýyla kökler ve köprüler kültürel hareketlilik programý gençlerimizin anavatanlarýyla olan baðlarýný güçlendirmektedir. Anadolu hafta sonu okulu, diaspora gençlik akademisi, insan haklarý eðitim programý ve Türkiye stajlarý gibi programlar da eðitim hayatlarýnda baþarýlý olmalarý için destek imkâný sunmaktadýr.

Yeni dönem, yeni hizmetler

24 Haziran seçimleri, AK Parti için yurtdýþýnda yaþayan Türklerle ilgili de söyleyeceði çok þey olan bir seçimdir. Seçim beyannamesinde bu kesime, diðer partilere kýyasla geniþ bir þekilde yer vermesi hem iktidar partisi olmasý hem de baþlattýðý geleneði devam ettirme açýsýndan taþýdýðý sorumluluðun bir yansýmasýdýr. Diðer partilerin seçim beyannamesine baktýðýmýzda yurtdýþýndaki yerleþik insanlarýn meselelerinin ya satýr aralarýnda yer aldýðý ya da ülkelerdeki toplumsal ihtiyaçtan kopuk bir þekilde Ankara’da masa baþýnda kaleme alýndýðý görülmektedir. Bu durum bir yandan diaspora meselesinin tüm partilerde önemli bir gündem olmasý açýsýndan kaygý vericiyken diðer yandan AK Parti’nin hassasiyetini gözler önüne seren bir gerçektir.

Yeni dönem, ekseriyeti Avrupa ülkelerinde yaþayan insanlarýmýzýn gerek temel konularýnda gerekse de güncel meselelerinde önemli mesafelerin kat edileceði bir dönem olacaktýr. Ankara ve Ýzmir’in nüfusundan daha fazla olan bu altý milyonluk kesim anavatanlarýnda daha fazla gündemde yer alacaktýr. Bunun için yapýlmasý gereken iþlerin baþýnda kurumsal ayaklarýn güçlendirilmesi gelir. TBMM’de oluþturacak Yurt Dýþý Türkler Komisyonuyla bu alan Meclisin önemli gündem maddelerinden biri olacaktýr. Bu yapýlanmayla konular yasamanýn yanýnda denetim mekanizmasý görevine de sahip meclis komisyonu tarafýndan kurumlar nezdinde daha güçlü bir þekilde takip edilecektir. Kurumsallaþma noktasýnda ayrýca iki farklý noktada da yenilik getirilecektir. Ýlk olarak, kamu hizmetlerinin daha etkin yürütülmesi için Yurt Dýþý Vatandaþlar Koordinasyon Kurulu oluþturulacaktýr. Bu kurul, kamu nezdindeki çalýþmalarýn daha efektif bir þekilde takip edilmesini ve kurumlar arasý koordinasyonu saðlayacaktýr. Ýkinci olarak da vatandaþlarýmýzýn yaþadýðý ülke ve bölgelerde ortak istiþare mekanizmalarýnýn oluþturulmasý için Yurt Dýþý Vatandaþlar Danýþma Meclisleri kurulacaktýr. Yurtdýþýndaki sivil toplum temsilcilerimiz ve uzmanlar bu süreçte aktif olarak yer alacaktýr.

Kurumsal altyapýnýn güçlendirilmesinin dýþýnda temel konular olan anadil, kamu hizmetleri, insan haklarý, çalýþma hayatý ve sosyal hizmetler alanlarýnda da kapsamlý çalýþmalar yürütülecektir. Anadil, kültür ve eðitim alaný gençlerimizin Türkiye ve Türkçe ile aidiyetlerinin güçlendirilmesini içerdiði için asli bir alandýr. Bu kapsamda yapýlacak her faaliyet geleceðe yönelik bir yatýrýmdýr. Kamu hizmetleri baðlamýnda baþta baþkonsolosluk hizmetleri olmak üzere tüm bürokratik iþlemlerin yurtdýþýndaki vatandaþýn sosyal ve ekonomik gerçekliðiyle örtüþür bir þekilde yürütülmesi, bu kiþilerin menfaatine olmakla beraber kamunun kolaylaþtýrýcý yüzünü gösterecektir. Vatandaþlarýmýzýn maruz kaldýðý ayrýmcý uygulamalar ve Ýslam düþmaný saldýrýlar can güvenliðini tehdit eden geliþmelerdir. Devlet, yurtdýþýndaki insanýnýn can ve mal güvenliðini tehdit eden geliþmelerle ilgili bir yandan ikili iliþkileri diðer yandan da önleyici mekanizmalarý geliþtirmekle mükelleftir. Bu sorumluluðun yerine getirilmesi noktasýnda atýlmasý gereken adýmlar tespit edilmiþtir.

Yurtdýþý vatandaþlar meselesi ülkemizde tüm taraflarý ilgilendiren milli bir konudur. Bu nedenle de her partinin baþlýca gündem maddeleri arasýnda yer almasý, özellikle de seçim beyannamelerinde gerçekçi hedeflerini ortaya koymalarý, partiler arasý rekabeti artýrarak meselelere daha fazla sahip çýkýlmasýný beraberinde getirecektir. Diðer partilerin bu konuda da

AK Parti’den öðreneceði çok þey vardýr.

@myeneroglu