Muharrem ayının 10. günü olan Aşure günü bu yıl 29 Ağustos Cumartesi günü idrak edilecek. Müslümanların ibadet edip dualar edeceği Muharrem ayında oruç tutmak faziletler arasında yer alıyor. Peki Aşure gününde oruç tutulur mu? Aşure günü oruç tutmak sünnet midir? Peygamber efendimiz Hz. Muhammed'in bu konudaki düşüncesi ve Aşure günü oruç tutup tutmadığı bu kapsamda merak ediliyor. İşte İslam'da aşure günü oruç tutmanın hükmü...
Peygamber efendimiz, Bir hadiste, “Âşûrâ günü orucunun önceki yılın günahlarına keffâret olacağını zannederim.” buyurmuştur. İşte aşure günü oruç tutmakla ilgili hadisler ve aşure orucunun fazileti.
Aşure orucuyla ilgili hadisler şöyledir:
Aişe (radıyallâhu anhâ) demiştir ki: “Aşure günü cahiliye devrinde, Kureyşlilerin oruç tuttukları bir gündü. O günde Resûlullâh da oruç tutuyordu. Resûlullâh, Medine’ye gelince de aşure günü oruç tuttu ve o günün orucunu emretti. Ramazan orucu farz kılınınca farz oruç Ramazan oldu ve aşure terk edildi. Artık isteyen o gün oruç tuttu, isteyen tutmadı.” (Buhârî, Savm 1, 68, Müslim, Sıyâm 113 (1125); Tirmizî, Savm, 49; Ebû Dâvûd, Savm, 64; Muvatta, Sıyâm, 33)
Abdullah İbn Ömer (radıyallahu anhumâ) demiştir ki: Aşure (günü), cahiliye devrinde oruç tuttuğumuz bir gündü. Ramazan farz kılınınca, Resûlullâh şöyle buyurdu:
“Bu (gün) Allah’ın günlerinden bir gündür. Dileyen o gün oruç tutar, dileyen tutmaz.” (Buhârî, Savm, 68; Müslim, Sıyâm, 117 (1126); Ebû Dâvûd, Savm, 64)
Abdullah İbn Abbas (radıyallahu anhumâ) demiştir ki: Resûlullâh Medine’ye gelince Yahudilerin Aşure günü oruç tuttuklarını gördü. Bunun sebebi sorulduğunda Yahudiler: “Bu (gün) Allah (c.c.)’ın Firavun’a karşı Musa’ya yardım ettiği gündür. Biz onu tazim için bugün oruç tutuyoruz” dediler. Bunun üzerine Resûlullâh: “Biz Musa’ya sizden daha yakınız” buyurdu ve Aşure orucunu emretti. (Buhârî, Enbiyâ, 24, Menâkıbu’l-Ensâr, 52; Müslim, Sıyâm, 127 (1130); Ebû Dâvûd, Savm, 64; İbn Mâce, Sıyâm, 41; Ahmed b. Hanbel, 1/291, 310, 336, 340.)
Yukarıdaki iki hadiste Nebîmizin Mekke’de iken de aşure orucunu tuttuğu ifade ediliyor. Ama son hadiste bu orucun Medine’de başladığı anlaşılmaktadır. Bu durum, bir çelişkiyi gerektirmez. Araplar, Hz. İbrahim’in dininden kalma bir ibâdet olarak, Yahudiler de Musa Aleyhisselâma uyarak bu orucu tutmuş olabilirler. Yahudilere, Aşure günü oruç tutmalarının sebebinin sorulması, onların bu orucu hangi gerekçeyle tuttuklarını öğrenmek için olabilir.
Peygamberimiz Muharrem ayının 9–10. veya 10–11. günlerinde oruç tutmayı tavsiye etmiştir. Ancak Muharrem ayının sadece 10. gününü oruçlu geçirmek mekruhtur.
Yalnızca Aşure günü oruç tutulması Yahudilere benzeme endişesi ile mekruh görülmüş, Muharrem ayının 10. günü ile birlikte 9. veya 11. günününü de oruçlu geçirmek tavsiye edilmiştir. Peygamberimiz (s.a.s.) Muharrem ayının sadece 10. günü oruç tutmamıştır (Tirmizî, "Savm", 50) ve "Muharremin 9. ve 10. günü oruç tutunuz. Yahudilere muhalefet ediniz" buyurmuştur.
MUHARREM AYININ 9-10-11. GÜNLERİ NE ZAMANA DENK GELİYOR?
Muharrem ayı bu sene 20 Ağustos'ta başladı. Yani Aşure günü olan 29 Ağustos Muharrem ayının 10. günüdür. Muharrem ayının 9, 10 ve 11. günleri ise güncel takvime göre; 28, 29 ve 30 Ağustos 2020 bu sene Muharrem orucunun tutulacağı vakitlerdir.
AŞURE ORUCUNUN FAZİLETİ
“Muharrem” hürmet edilen anlamındadır. Bu ay, Hz. Peygamber (s.a.s.) tarafından Allah’ın ayı diye nitelendirilmiştir. Bu niteleme Muharrem ayının faziletine, ilahî feyz ve bereketinin bolluğuna işarettir. Resûlullah (s.a.s.) bir hadisinde şöyle buyurmuştur: “Ramazan’dan sonra en faziletli oruç, Allah’ın ayı olan Muharrem’de tutulan oruçtur. Farz namazlardan sonra en faziletli namaz da gece namazıdır.”
Muharrem’in onuncu günü âşûrâ günüdür. Bu gün oruç tutmak da bazı âlimlere göre sünnettir. Zira Resûlullah (s.a.s.), âşûrâ gününde oruç tutmuş ve bunu müslümanlara tavsiye etmiştir. Hz. Peygamber (s.a.s.) Medine’ye gelince, yahudilerin âşûrâ gününde oruç tuttuklarını görmüş ve “Bu gün niçin oruç tutuyorsunuz?” diye sormuştu. “Bu, hayırlı bir gündür. Allah, o günde Benî İsrâil’i düşmanlarından kurtardı. (Şükür olarak) Hz. Mûsâ o gün oruç tuttu.” dediklerinde Resûlullah da (s.a.s.) “Ben Mûsâ’ya sizden daha layığım (yakınım).” buyurup o gün oruç tuttu ve müslümanlara da tutmalarını tavsiye etti. Hz. Peygamberin (s.a.s.) bu günde oruç tutulmasını teşvik eden başka hadisleri de vardır. Bir hadiste, “Âşûrâ günü orucunun önceki yılın günahlarına keffâret olacağını zannederim.” buyurmuştur.
Hz. Peygamberin (s.a.s.) yahudilere muhalefet için ertesi sene âşûrâ orucunu Muharrem’in dokuzuncu günü de tutacağını söylemesi; bu orucun Muharrem ayının dokuzuncu ve onuncu veya onuncu ve on birinci günlerinde tutulmasının daha doğru olacağına işaret etmektedir. Şu da bilinmelidir ki, Ramazan orucu farz kılınınca Hz. Peygamber (s.a.s.), isteyenlerin âşûrâ orucu tutup isteyenlerin tutmayabileceğini belirtmiştir.
AŞURE ORUCUNA NASIL NİYET EDİLİR?
Öncelikle Oruç tutmak için, “Allah rızâsını gözeterek oruç tutmaya niyet” etmemiz lâzım. Diğer ibadetlerde olduğu gibi oruç ibadetinde de niyet şarttır. Ayrıca Kaza oruçların’da niyet geceden olması gerek yani imsaktan önce kişi niyet etmesi önemlidir.
Aşure veya Muharrem Ayında Söylenilen Oruç Niyeti: “Niyet ettim Allah rızası için muharrem ayının orucunu tutmaya” Eğer Ramazandan kazaları varsa şayet “Niyet ettim Allah rızası için tutamadığım Ramazan orucunun kazasını muharrem ayında tutmaya” diye niyet edilir.