Ayasofya'da ilk Cuma namazı kılındı. Ayasofya Camii'nde kılınan namaz öncesi Diyanet Başkanı Ali Erbaş kılıçla hutbeye çıktı. Sosyal medyada da binlerce kişi tarafından paylaşılan görüntüde, Ayasofya Camisi'ndeki minbere 'yeşil sancaklar' asıldığı görüldü. Diyanet İşleri Başkanı Prof. Dr. Ali Erbaş hutbeyi elinde kılıçla okudu. Geçmişte daha fazla uygulanan bu gelenek bazı camilerde yaşatılmaya devam ediliyor. Kılıç geleneği sembolik olarak farklı anlamlar içeriyor. Ali Erbaş'ın bu fotoğrafı sosyal medyada gündem oldu. Osmanlı döneminde kılıç kuşanmak çok önemli bir aylemdi. Peki Minbere neden kılıçla çıkılır? Kılıçla hutbe ne anlama geliyor? İşte detaylar...
ALİ ERBAŞ NEDEN KILIÇLA HUTBEYE ÇIKTI?
Ayasofya Camii'nde kılınan ilk Cuma namazı öncesinde büyük bir heyecan vardı. Namaz öncesinde hutbeyi okumak için minbere çıkan Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş'ın elinde fethin sembolü olan bir kılıç vardı. Peki Ali Erbaş neden kılıçla hutbeye çıktı?
Türk tarihinde kılıç kuşanmanın ayrı bir önemi vardır. Merasimler düzenlenir, o an bir bakıma ölümsüzleştirilir. Tarihteki Türk devletlerinde ve Osmanlı İmparatorluğunda bu anın anlamı daha da bir özeldir. Padişahların kılıç kuşanma merasimleri, onların yönetimi devraldıkları, hükümdarlıklarını ilan ettikleri anlamına geliyor.
Osmanlı imparatorluğunda devlette hükümranlığın alameti olarak görülen kılıç kuşanma merasimlerinin yapıldığı mekanlar zaman zaman camiler olmuştur. O camilerden biri de, Osmanlı'ya başkentlik yapmış olan Edirne’deki Eski Camii'dir. Kılıç geleneği, kuşanma anlamında olmasa da asırlardır sembolik olarak yaşatılıyor bu camide. Cuma günleri ve bayram namazlarında hutbeye kılıçla çıkılır.
MİNBERE NEDEN KILIÇLA ÇIKILIR?
Osmanlı döneminin Fetih geleneğinde fethin sembolü olarak caminin minberine iki yeşil sancak asılırdı. Minberin giriş kısmına da kılıç konulurdu.
Eski Camide hutbede kılıç taşımanın tabi ki taşıdığı bir mesaj var. Hatta o mesajda kılıcı hangi elle tutacağının dahi özel anlamı sözkonusu. Sağ ele alınan Kılıç, “kullanma” niyetini ortaya koyuyor ve düşmanı korkutmayı amaçlıyor. Hutbelerde kılıç sol ele alınıyor. Bu da, dosta güven verme amacını taşıyor.
Emir Sultan Çelebi tarafından 1403 yılında yapımına başlanan eski cami, Çelebi Sultan Mehmet zamanında, 1414 yılında tamamlandı. 1749 yılında yangından, 1752 yılında da Edirne depreminden zarar gören ve 1. Mahmut döneminde tamirat gören cami, Mimar Sinan tarafından yapılan Türk-İslam sanatının en önemli eserlerinden Selimiye Camisi'nin karşısında yer alıyor.
Anadoluda farklı camilerde de cuma hutbeleri kılıçla veriliyor. Tıpkı, Kocaelideki Gazi Süleyman Paşa Cami ve Amasra’daki Fatih Camii'nde olduğu gibi.
YEŞİL SANCAKLAR NE ANLAMA GELİYOR?
Ayasofya Camisi'nde ilk namaz öncesi minbere iki yeşil sancak asıldı. Sancaklar sosyal medyada büyük ilgi gördü. Binlerce kişi bu fotoğrafı farklı notlar ekleyerek paylaştı.
Tarihi günde dikkat çeken kare sonrası, binlerce kişi 'Yeşil Sancak'ın ne anlama geldiğini araştırmaya başladı. 'Yeşil Sancak', tarihi bir önem taşıyor.
Osmanlı İmparatorluğu fethin sembolü olarak 'Yeşil Sancak' kullanıyordu. Fethin sembolü olarak caminin minberine iki yeşil sancak asılır ve minberin sağ giriş tarafına kılıç konulurdu.
Yeşil zemin üzerinde üç beyaz hilal bulunmaktadır. Bu üç hilal üç kıta olan Avrupa, Asya ve Afrika'yı temsil etmektedir.