AA
Pendarovski, Antalya'nın Belek Turizm Merkezi'ndeki NEST Kongre Merkezi'nde 18-20 Haziran'da düzenlenen, Anadolu Ajansının (AA) "Global İletişim Ortağı" olduğu Antalya Diplomasi Forumu (ADF) vesilesiyle AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.
ADF'ye katılmaktan duyduğu memnuniyeti dile getiren Pendarovski, "Antalya Diplomasi Forumu harika bir fikir." dedi.
Pendarovski, ADF sırasında, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) sürecinden yavaş ama istikrarlı bir şekilde çıkarken öğrenilen çok dersler olacağı için "Edinilen Dersler Işığında Bölgesel Dayanışmayı Nasıl Güçlendirebiliriz?" başlıklı panele katılmayı seçtiğini belirtti.
Türkiye-Kuzey Makedonya ilişkilerini değerlendiren Pendarovski, ülkesinin kuruluşundan bu yana her iki ülkenin siyasetçilerinin "Mükemmel, kusursuz ilişkilere sahibiz." cümlesini tekrarladığını söyledi.
Pendarovski, "Bu durum ilişkilerimizin ekonomi, siyaset, kültürel değişime dair her alanda ve her iki ülkede bulunan diaspora konularında devam ediyor. Türkiye'de Kuzey Makedonya'dan, Kuzey Makedonya'da Türkiye'den çok sayıda insanımız var." diye konuştu.
Ekonomik iş birliğine ilişkin ise Pendarovski, "Son 10 ila 12 yılda ekonomik iş birliğini hızlandırdığımızı söyleyebilirim. Bugün Türkiye, ülkedeki en büyük 10 yatırımcı arasında yer alıyor. Son istatistikler, Türkiye'nin Kuzey Makedonya'daki en büyük 10 yatırımcı listesinde altıncı sırada olduğunu gösteriyor ve ülkelerimiz arasındaki ticaret hacmi, ilk 10 listesinde beşinci ve yedinci sırada yer alıyor. Bu da Türkiye'nin ülke için en önemli yatırımcılardan biri olduğu anlamına geliyor." dedi.
Pendarovski, iki ülkenin ekonomik iş birliğinde en üst düzeye ulaşması gerektiğini vurgulayarak ADF çerçevesinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'la yaptığı görüşmede de Türk yatırımcıların Kuzey Makedonya'ya gelip yatırım yapması için ek fırsatları içeren bazı tekliflerde bulunduğunu belirtti.
İki ülke arasındaki iş birliğini derinleştirmeye yönelik bazı adımların çoktan atıldığını söyleyen Pendarovski, Türk iş insanlarının Kuzey Makedonya'da ve bölgesinde uluslararası ve yerel ihalelere katılmak için tüm yatırımcılarla eşit şansa sahip olduğunu anlattı.
Pendarovski, Türkiye'nin Kuzey Makedonya'nın NATO'ya üyelik sürecine destek olduğunu hatırlatarak şöyle konuştu:
"1999'da NATO'ya aday olduk ve o günden bugüne Türkiye belki de en güçlü destekçimiz oldu. Zor kararlar alıp ve komşularımızla ağır anlaşmalar yaptıktan sonra sonunda başardık. Şimdi buradayız, resmi olarak müttefikiz. Bundan önce de iyi iş birliğimiz vardı ama şimdi resmi müttefikler olarak güvenlik ve savunma alanlarında ikili iş birliğine dair ufukta çok daha fazla fırsat var."
Kuzey Makedonya NATO üyesi olmadan önce de askerler ve subaylarının Türk askeri akademilerinde eğitim aldığını hatırlatan Pendarovski, "Ancak şimdi farklı türlerde askeri silah ve teçhizat tedarik etme şansımız daha da fazla. Bu da savunmaya ayrılan gayrisafi milli hasılanın yüzde 2'lik eşiği yakalaması yönündeki planlarımız açısından önemli." dedi.
Pendarovski, Türkiye ve Kuzey Makedonya'nın Avrupa Birliği'ne (AB) üyelik sürecine ilişkin soruya ise "Ne yazık ki her iki ülkenin de Avrupa hikayesi başarılı değil. Suçu kimsede değil, kendimizde aramak isterdim ama sorunuza tam bir yanıt vermekten, çıplak gerçeği dile getirmekten kaçınamam. Bunun sorumlusu Avrupalı ortaklarımız ve Brüksel'dir." ifadelerini kullandı.
Türkiye'nin 2005'te tam üyelik müzakerelerine başladığını ancak hala üyeliğe ilişkin kayda değer bir gelişme olmadığını söyleyen Pendarovski, Kuzey Makedonya'nın da aynı yıldan itibaren 16 buçuk yıldır AB'ye üyelik sürecinde beklediğini belirtti.
Pendarovski, "Hala (müzakerelere) başlamayı bekliyoruz. AB'ye girmeyi değil, müzakerelere başlamayı bekliyoruz. Komşumuz Yunanistan'la uzun süredir devam eden anlaşmazlığımızın yanı sıra doğudaki komşumuz Bulgaristan'ın blokajları da bizim için ayrı bir sorun." diye konuştu.
Avrupa entegrasyonunun geleneğinde olmayan bir şekilde bazı tarihi meselelerin sürekli masaya getirildiğini ifade eden Pendarovski, şunları kaydetti:
"Bir şekilde engelleri aşmaya ve bir an önce müzakere sürecine dahil olmaya çalışıyoruz. Bu süreçte sadece umudu dile getirebiliyoruz. Tek umudumuz, bu sürece ne kadar erken başlarsak o kadar iyi olacağından, tüm süreci tamamlayıp sonunda bu organizasyonun tam üyesi olabilmektir. Çünkü sadece coğrafya, medeniyet, kültür ve ekonomi alanlarında değil, her alanda Kuzey Makedonya ve Türkiye olarak elbette 'birleşik Avrupa' diye anılan bu organizasyonun parçasıyız."
Pendarovski, Kuzey Makedonya'daki Türklerle ilişkilerin yüksek düzeyde iş birliğine dayalı olduğunu belirterek "Şahsen ben, cumhurbaşkanı olmadan önceye dayanan, siyasi alanda ve onun dışında Türk toplumunun tüm geleneksel STK'leri, kanaat önderleri, önemli şahsiyetleri ile uzun zamandır iş birliği halindeyim." ifadelerini kullandı.
Bu faaliyetlerini sürdürdüğünü söyleyen Pendarovski, "İlişkilerimi güçlendirmeye ve elbette onlar aracılığıyla Kuzey Makedonya kökenli Türkiye'deki Türklerle de bağ kurmaya çabalıyorum." dedi.