Lenf kanseri, lenfosit adı verilen kan hücrelerinin çoğalması, kontrolsüz büyümesi sonucu meydana gelmektedir. Lenf kanseri en sık lenf bezlerinde görülmektedir. Ancak kötü huylu lenfositler lenf bezleri dışında farklı organlarda da çoğalıp yayılabilmektedir. Peki Lenf kanseri nedir, belirtileri nelerdir? Lenfoma teşhisi nasıl konulur?
LENF KANSERİ NEDİR?
Lenf sistemi vücutta lenf düğümleri ve damar ağından oluşan ve bu damar ağı içerisinde lenf sıvısının dolaştığı önemli bir sistemdir. Lenf sıvısı vücutta hastalık oluşturma potansiyeline sahip mikroorganizmalar ile mücadele eden beyaz kan hücrelerini barındırır. Lenf nodları (düğümleri), bir filtre gibi fonksiyon göstererek virüs ve bakterilerin vücutta yayılmasını engeller. Lenf sistemini oluşturan lenf hücreleri (lenfositler) kontrolsüz çoğalma eğilimine girmesi ile lenf kanseri gelişimine neden olabilir.
Lenf kanserinin tıbbi adı lenfomadır. Lenfosit denilen kan hücrelerinin lenf bezlerinde aşırı çoğalması sonucu ortaya çıkar.
Kötü huylu lenfositler lenf bezleri dışında dalak, karaciğer, kemik iliği ve diğer organlarda da çoğalabilirler.
Lenfoma hızlı ve yavaş ilerleyen olarak da gruplara ayrılabilir. Lenfoma, kadınlarda erkeklere oranla daha sık görülür.
En sık olarak genç erişkinlerde ortaya çıkan lenfoma, çocukluk çağında en fazla karşılaşılan kanser türlerindendir.
LENF KANSERİ (LENFOMA) BELİRTİLERİ NELERDİR?
Lenfoma, farklı belirtilerle kendini gösterebilir. Lenfoma belirtileri arasında yer alan; uzun süre geçmeyen grip, astımı anımsatan kuru öksürük, bademciklerden birinin şişmesi mutlaka dikkate alınması gereken noktalardır.
Lenfoma belirtisi deyince ilk akla gelen, genellikle hastanın vücudunda büyüyen bir kitleyi fark etmiş olmasıdır. Bu kitle bazı bölgelere basınç yapabilir.
Lenf kanseri, kendini klinik belirti olarak daha çok "lenf bezi" denilen bezelerin patolojik olarak büyümesiyle gösterir. Çünkü tümör kitlesinin büyüdüğü yer, ağırlıklı olarak lenf bezleridir. Bu yüzden de hastaların çok büyük bir kısmı boyun, koltuk altı ve kasık bölgelerinde lenf bezlerinin büyüdüğünü fark ederek hastaneye gelir.
Hastalığın erken evredeki bulgularının seçici olmaması nedeniyle lenfoma tanısı bazen gözden kaçabilir. Bu aşamada birçok belirti ve bulgu lenf nodu büyümesine eşlik edebilir:
Öksürük ve nefes darlığı
Bademcik şişmesi
Yüksek ateş
Gece terlemeleri
Halsizlik
Açıklanamayan kilo ve iştah kaybı
Karın bölgesi krampları
Kaşıntı
Kemik ağrısı
Dalakta büyüme
Lenfomanın belirtileri; alerjik öksürük, astım atakları ve sinüzit şeklinde de ortaya çıkabilir
Lenfoma belirtilerinden biri de hastanın bağışıklık sistemi yeterli çalışmadığı için grip benzeri bulgular gösterebilmesidir. Grip, başlangıcından itibaren en fazla bir hafta içinde iyileşmesi beklenen bir hastalıktır.
Bunun yanı sıra sinüzit, akciğer enfeksiyonları oluştuğunda ise süre uzayabilir. Ancak haftalarca süren ve enfeksiyon tablosunun ağırlaşması gibi durumlar görülüyorsa mutlaka bir uzman görüşü alınmalıdır.
LENFOMA TEŞHİSİ NASIL KONULUR?
Hekimler çeşitli kan testleri istemekle beraber esas tanı koydurucu olan lenf bezi biyopsisidir. Biyopsi ile alınan parçada lenfoma hücreleri görülürse tanı konmuş olur. Hastalığın hangi evrede olduğunun anlaşılabilmesi için kemik iliği biyopsisi ve değişik radyolojik tetkikler yapılır.
Hastalar genellikle büyümüş lenf bezleri nedeni ile sağlık kuruluşlarına müracaat ederler. Ancak lenfoma pek çok hastalığı taklit edebileceği için erken evrelerde bu hastalığın tanısının atlanması söz konusu olabilir.
Hekimler çeşitli kan testleri istemekle beraber esas tanı koydurucu olan lenf bezi biyopsisidir. Biyopsi ile alınan parçada lenfoma hücreleri görülürse tanı konmuş olur. Hastalığın hangi evrede olduğunun anlaşılabilmesi için kemik iliği biyopsisi ve değişik radyolojik tetkikler yapılır. Akciğer grafisi, tomografi, MR ve PET yapılan tetkikler arasındadır. Büyüyen lenf bezlerinin sayısı ve dağılımı ve başka organ tutulumunun olup olmaması hastalığın evrelendirilmesinde çok önemlidir.
Doku biyopsisi sonucunun lenfoma olarak gelmesi halinde hastalığın vücudun hangi bölgesinde aktif olduğunun tespiti için PET/CT taraması gerçekleştirilir. Bu tetkikte hastaya radyolojik olarak işaretli florodeoksiglukoz (FDG) maddesi kullanılır. Hastalığın aktif olduğu dokularda enerji tüketimi çok yüksektir dolayısıyla içeriğinde şeker bulunan ve işaretli olan bu maddenin kullanımı sırasında alınan görüntüler ile vücudun hangi bölgesinde lenfoma hastalığı olduğu konusunda fikir sahibi olunabilir.