Star Gazetesi - Abdulmuttalip Alnıaçık - Muhabir
Suudi Arabistan Hava Kuvvetleri Komutanı Turki bin Bender Al Suud, geçtiğimiz günlerde beraberindeki heyetle birlikte Türkiye'nin önde gelen savunma sanayii kuruluşlarını ziyaret etmişti. Söz konusu ziyaret sırasında yerli savunma sanayii ürünleri Suudi yetkililere tanıtılırken, Riyad'ın ABD yapımı F-35 savaş uçağından vazgeçip Türk yapımı KAAN ile ilgilendiği yorumları yapıldı.
SUUDİ ARABİSTAN'A F-35 YASAĞI
Bazı Körfez ülkeleri, 2020'de İsrail ile ilişkilerin normalleşmesinin ardından F-35 savaş uçakları temini için hazırlıklara başlamıştı. Ancak ABD hükümeti, güvenlik ve insan hakları konusundaki endişelerinin yanı sıra İsrail'in bölgedeki askeri üstünlüğünü sürdürme arzusunu gerekçe göstererek Suudi Arabistan başta olmak üzere Körfez ülkelerinin F-35 talebini reddetti. O zamandan bugüne Suudi Arabistan'a F-35 satışı konusunda önemli bir ilerleme veya resmi bir anlaşma olmadı.
"ABD'YE OLAN BAĞIMLILIĞI AZALTIR"
BulgarianMilitary internet sitesinde yer alan habere göre, KAAN ile yakından ilgilenen Suudi Arabistan, Türk savaş uçağı temini konusunda ilerleme kaydederse, anlaşmanın Riyad'ın askeri yeteneklerini önemli ölçüde güçlendirebileceği belirtildi. Beşinci nesil çok amaçlı bir savaş uçağı olarak tasarlanan KAAN, gelişmiş muharebe yetenekleri ve operasyonel esneklik sunuyor. Suudi askeri analisti Hasan Al Ekber'in görüşlerine yer verilen haberde, "KAAN, bölgedeki hava gücü dengesini değiştirebilir, özellikle de Batı yapımı ekipmanlara alternatif arayan Suudi Arabistan gibi ülkeler için" dedi. Al Ekber, böyle bir savaş uçağı edinmenin Suudi Arabistan'ın silahlı kuvvetlerini modernize etmesi ve ABD'ye olan bağımlılığını azaltma çabaları için çok önemli olacağını sözlerine ekledi.
"ASKERİ BİR SÖZLEŞMEDEN DAHA FAZLASI"
Haberde, KAAN'ın satın alınmasının Suudi Arabistan ile Türkiye arasındaki stratejik ilişkiyi de güçlendireceği ifade edilerek, "Bu anlaşma askeri bir sözleşmeden daha fazlası olabilir, Ankara ile Riyad arasında uzun vadeli bir iş birliğinin temelini atabilir. Ortak üretim, teknoloji paylaşımı ve endüstriyel gelişim, ortaklığın temel alanları olacak" denildi. Türkiye'nin savunma alanında küresel bir oyuncu olarak kendini kanıtlamaya çalıştığı belirtilen haberde ayrıca, iş birliğinin Türk ekonomisine ve savunma ihracatına ivme kazandırabileceği vurgulandı.
SUUD-ABD İLİŞKİLERİ NASIL ETKİLENİR?
Öte yandan anlaşmadan Suudi Arabistan-ABD ilişkilerinin de olumsuz yönde etkileneceğinin altı çizilen haberde, Stratejik ve Uluslararası Araştırmalar Merkezi'nden (CSIS) Amerikalı Orta Doğu uzmanı Anthony Cordesman'ın açıklamalarında da yer verildi. Cordesman, "Suudi Arabistan Amerikan F-35'i yerine Türk KAAN'ı seçerse, bu Washington'a krallığın alternatif tedarikçilere yönelmeye istekli olduğuna dair açık bir mesaj gönderecektir. Bu, bölgedeki ABD etkisini azaltabilir" dedi. Cordesman ayrıca, bu adımın geleneksel olarak Suudi Arabistan'ın başlıca silah tedarikçilerinden biri olan ABD savunma sanayisine zarar verebileceğini belirtti. Dahası, ABD'nin Orta Doğu'daki askeri hakimiyetini ve stratejik nüfuzunu sürdürme çabalarını da zayıflatabilir.
"ABD EKONOMİSİNE ETKİLERİ OLUR"
Uzmanlar, olası anlaşmanın ABD için de ekonomik etkileri olabileceğini belirtti. NATO'daki eski ABD büyükelçisi ve uluslararası güvenlik uzmanı Alexander Vershbow, "F-35 sözleşmesini kaybetmek yalnızca ABD askeri sektörüne değil, aynı zamanda bölgedeki stratejik çıkarlarına da bir darbe olacaktır. Bu arada, Türkiye teknolojilerini Amerikan sistemlerine güvenilir bir alternatif olarak konumlandırarak bundan faydalanabilir" dedi. Vershbow, Washington'ın bu değişimleri ele almanın bir yolunu bulamaması durumunda, bunun bölgede daha geniş jeopolitik yeniden yapılanmalara yol açabileceğini ve bunun da ABD'nin Orta Doğu'daki stratejik önemini azaltacağını vurguladı.
"ÖNDE GELEN SAVAŞ UÇAKLARI İLE REKABET EDEBİLİR"
F-35 konusunda ABD'den olumsuz yanıt alan Riyad yönetiminin alternatif olarak KAAN ile ilgilenmesinin yalnızca modern bir savaş platformu değil, aynı zamanda Türkiye ile endüstriyel iş birliği için daha esnek fırsatlar da sunacağı belirtildi.
Haberde son olarak KAAN'ın, Türkiye'nin kendi savunma teknolojilerini geliştirmesi ve yabancı tedarikçilere olan bağımlılığını azaltması için önemli bir adımı teşkil ettiği ifade edildi.