Son çömlekçiler zamana direniyor
Çömlek ustası Önen kardeşler, kullanımı gittikçe azalan çanak, çömlek, su testisi ve güveç gibi üretimlerle alın terini toprakla buluşturarak, ata mesleğini zor şartlara rağmen sürdürmeye devam ediyor.
Gölbaşı'nın en eski ve önemli değerlerinden olan çömlekçilik, hünerli ustalar Önen kardeşlerin ellerinde toprağın hazırlanışı, çarkla şekillendirilmesi ve fırınlama gibi eski yöntemlerle yaşatılmaya çalışılıyor. Gölbaşı Veli Himmetli Mahallesi’nde dede mesleği olan çömlekçiliği zor şartlarda yarım asırdır devam ettirmeye çalışan İbrahim, Ahmet ve Mustafa Önen adlı kardeşler ilçenin hatta Ankara’nın son çömlekçileri. Kardeşlerin en küçüğü Mustafa Önen, “Ata mesleği olan çömlekçilik, Gölbaşı’nın ilk ticari mesleğidir. Çocukluğumuzda Gölbaşı’nda irili ufaklı çömlek atölyeleri vardı. O zaman plastik olmadığı için köylere, şehirlere su testileri, su küpleri yapılırdı. Şimdi ise sadece biz bu mesleğin son temsilcileri olarak kaldık. Biz de daha ne kadar devam ederiz bilemiyorum” dedi. Çömlekçilikte toprağın önemli olduğuna dikkati çeken Önen, “Farklı farklı toprak çeşitleri var. Çömleğin ana maddesi, Gölbaşı’nın esas toprağı balçık dediğimiz topraktır. Gölbaşı balçığını bulmakta zorlanıyoruz. Çubuk ve Avanos’tan ve diğer bölgelerden de toprak tedarikinde buluyoruz. Bulamadığımız takdirde bir gün bu işi bırakmak zorunda kalacağız” diye konuştu.
GELİN TESTİSİ HALA REVAÇTA
Önen kardeşlerin en büyüğü İbrahim Önen de 1968’de çömlekçilik mesleğine başladığını belirterek, “Baba, dede mesleği çömlekçiliği 3 kardeş sürdürmeye çalışıyoruz. 10 santimden bir metreye kadar çeşitli ebatlarda üretim yapıyoruz. Gölbaşı’ndaki çömlek atölyemizde değişen ebatlarda vazo, küp, testi, çömlek, saksı, güveç gibi işlevsel mutfak gereçleri üretiyoruz. İki senedir de düğünlerde kırılan gelin testisi çok revaçta” ifadelerini kullandı.
ÖNEN KARDEŞLER SON ŞANS
Gölbaşı Karma Esnaf ve Sanatkarlar Odası Başkanı Yıldırım İsa Albut da Önen kardeşlerin baba mesleği olan çömlekçiliği zor şartlarda sürdürdüklerini, gece gündüz çalışıp, çömlekçiliği sanata dönüştürerek ekmeklerini kazanmaya çalıştıklarını dile getirdi. Albut, “Aile büyüklerinden öğrendiği çömlekçilik sanatını devam ettiren Önen kardeşler Gölbaşı’nda son ustalarımız. Bu şansı çok iyi değerlendirmeliyiz. Böyle giderse onlardan sonra bu mesleği yapan olmayacak” dedi.
