'Çocuklar müze kültürünü öðreniyor'
Müzelerin kültür aktarýmýndaki payý ve toplum hafýzasýndaki yeri yadsýnamaz. Bu nedenle müze bilincinin çocukluk çaðýndan baþlayarak yerleþmesi gerekiyor. Bu konuda örnek bir çalýþma yürüten OKED, müze kültürünü baþta çocuklar ve gençler olmak üzere geniþletmek için harekete geçti. Müzelerde atölyeler de oluþturan dernek, tarihi koruma ve yaþatma bilinci oluþturmak amacýyla Müze ile Keþfediyorum projesini hayata geçirdi.
Okulöncesi Eðitim Kurumlarý Derneði’nin (OKED) T.C. Ýçiþleri Bakanlýðý Dernekler Dairesi, Ýl Kültür ve Turizm Müdürlüðü ve Ýstanbul Ýl Milli Eðitim Müdürlüðü iþ birliðiyle hazýrladýðý Müze Ýle Keþfediyorum projesi Ayasofya’dan baþladý. Müze kültürünü, çocuklarý kapsayacak þekilde geniþletmek, müzelerde gördükleri tarih varlýklarýnýn benzerlerini atölyelerde uygulayarak öðretmek, koruma ve yaþatma bilinci vermek amacýyla baþlatýlan Müze Ýle Keþfediyorum projesinin ilk ayaðý Ayasofya’da tamamlandý.
Müzeler tarih, medeniyet ve kültürel deðerlerin korunmasý, nesillere aktarýlmasý açýsýndan önemli kurumsal yapýlar. Bu proje de çocuklarda ve gelecek nesilde saðlam bir müze kültürü oluþturmayý hedefliyor. Proje kapsamýnda öðrenciler, uzman bir rehber eþliðinde müzeyi gezdikten sonra atölyelere katýlýyor. Öðrenciler yaþ gruplarýna göre; bilim, seramik, tezhip, masal, ahþap, drama, hat, cilt yapýmý, minyatür, ebru ve oyun atölyelerinde hem eðleniyor hem de öðreniyor. Atölyeler, müzeleri çocuklar için unutulmaz bir yer hâline getiriyor. Ýl Milli Eðitim Müdürlüðü tarafýndan seçilen, 6 ile 18 yaþ arasýndaki öðrencilere yönelik sürdürülen proje Haziran 2020’ye kadar devam edecek.
Yaþayan kurumlar olmalý
Müze ile Keþfediyorum Projesi’nin hedefinin tarihimize kapý aralayarak çocuk ve gençlerde kültürel mirasýmýzý tanýma, koruma, yaþatma bilincini geliþtirerek kendisiyle ve tarihiyle barýþýk nesiller yetiþtirmeye katkýda bulunmak olduðunu belirten OKED Yönetim Kurulu Baþkaný Uzman Pedagog Sevgi Þahbaz, “Müzelerin kültür aktarýmýndaki payýný ve toplum hafýzasýndaki yerini hak ettiði þekilde bulabilmesi, müze bilincinin çocukluk çaðýndan baþlayarak yerleþmesiyle doðru orantýlýdýr. Çocuklarý müzeye çekecek, hafýzalarýnda iz býrakacak kültür aktarýmýnýn oluþmasý için, çocuðun müzede kendine özel bir alan bulmasý ve aidiyet duygusunun beslenmesi gerekiyor. Çocuklar izleyerek deðil, yaþayarak, yaparak ve kendisinden bir þey katma imkâný bularak öðrenme sürecini aktifleþtirebilir. Müze içerisinde çocuk ve gencin dahil olduklarý etkinliklerin kültürümüz sanatýmýz ve tarihimize ait yaþam biçimi, anlayýþ kazandýrma açýsýndan önemini ve müzelerin yaþayan kurum olma niteliðini kazandýrmayý hedefliyoruz.” þeklinde konuþtu.
Gezi kitapçýðý yapýlmalý
Ayasofya’da baþlayan etkinlikler Ýslam Bilim Tarih Müzesi, Türk Ýslam Eserleri Müzesi ve Ahmet Hamdi Tanpýnar Edebiyat Müzesi’nde devam edecek. Ayasofya’da gerçekleþen etkinliklere çocuklarýn yoðun katýlým gösterdiðini belirten Þahbaz, “Öðrenciler atölyelerin devamý olup olmadýðýný öðrenmek istediler.” diyor ve ekliyor: “Çocuklarýn ve gençlerin müze kültürünü içselleþtirmeleri ve tarihleri ile bað kurmalarýný saðlamak için okul öncesi döneminden itibaren katýlýmda bulunacaklarý etkinlikler düþünüldü. Yaparak, yaþayarak öðrenmenin öneminden hareketle Ayasofya gezisi için bir gezi kitapçýðý hazýrlandý. Müze gezilerinde özellikle bu tür materyallerin ihtiyaç olduðunu gözlemledik. Gördük ki çocuk ve gençler tarihimizi kültür ve sanatýmýzý öðrenmeye çok hazýr ve ilgililer. Yeter ki bu alanda nitelikli çalýþmalar yapýlsýn.”
Müzeler, eðitim kurumlarý haline gelmeli
Müze Ýle Keþfediyorum projesinde yer almaktan mutluluk duyduðunu söyleyen, Ayasofya Müdürü Tarihçi Hayrullah Cengiz; “Günümüzde müzeler, sadece eserlerin sergilendiði yerler olmaktan çýktý. Müze kültürünün geliþtirilmesi, tarihi ve kültürel bilincin yerleþmesi için çeþitli etkinliklere ev sahipliði yapan, ülke tanýtýmýna katkýda bulunan eðitim ve kültür kurumlarý hâline geldi. Biz de bu çalýþmalara ev sahipliði yaparak, çocuklarýn heyecanlarýna ortak oluyoruz” diyor.
Atölyelerde çocuklar sanatla buluþuyor
Cilt Atölyesi: Bu atölyede katýlýmcýlara öncelikle yüzlerce yýllýk geçmiþi olan cilt sanatý, basit defter yapýmý, kaðýt ve dikiþ bilgileri anlatýlýyor. Ardýndan bütün katýlýmcýlar aldýklarý bilgiler ýþýðýnda üretkenliklerini de kullanarak kendilerine ait tek formalý (ortalý) bir defter oluþturuyor.
Seramik Atölyesi: Geleceðin seramik sanatçýlarýna ýþýk olmasý ümit edilen bu atölyede katýlýmcýlara seramik sanatý ve malzemeleri, uygulama þekli ve uygulama alanlarý hakkýnda bilgi veriliyor. Sonrasýnda müzeyi gezen katýlýmcýlar, müze binasý ve tarihiyle ilgili öðrendikleri bilgileri elleriyle þekillendirdikleri bir obje üzerinden pekiþtiriyor.
Minyatür Atölyesi: Bu atölyede katýlýmcýlara yüzyýllar boyunca savaþ, sefer ve þenliklerin, giyim-kuþamlarýn ve örf ve adetlerin döneme ait renk unsurlarýnýn günümüze taþýnmasýný saðlayan minyatür sanatý anlatýlýyor. Katýlýmcýlar, müze hakkýnda öðrendiklerini kendilerinin renklendirdikleri bir minyatür üzerinden pekiþtiriyor.
Hat Atölyesi: Katýlýmcýlara estetik ölçülere baðlý kalarak yapýlan hüsn-i hat sanatý, malzemeleri, uygulama þekli ve uygulama alanlarý hakkýnda bilgi veriliyor. Ardýndan müze binasý ve tarihi hakkýnda öðrendiklerini kendilerinin renklendirdikleri bir hat ile kaðýda aktarýyorlar.
Tezhip Atölyesi: Kelime anlamý altýnla süslemek olan tezhip sanatý, malzemeleri, uygulama þekli ve uygulama alanlarý hakkýnda bilgi verildikten sonra müzeyi gezen katýlýmcýlar, müze binasý ve tarihi hakkýnda öðrendikleri bilgileri bir tezhip tablosu üzerinde uyguluyor.
Ahþap Atölyesi: Müzeyi gezen atölye katýlýmcýlarý þaküllü terazi, güneþ saati, denge aðýrlýklý mancýnýk, usturlab, pusula gibi kültür ve bilim mirasýmýza ait objeler yapýyorlar. Bunun yaný sýra geleneksel çocuk oyunlarýný yaþatmak ve yeniden canlandýrmak için ebeveyn-çocuk atölyesinde ahþap topaç yapýmý gerçekleþtiriliyor.
TARÝHE BÝR YOLCULUK
Müze Ýle Keþfediyorum projesine katýlan çocuklar bu geziden oldukça keyif aldý. Hem eðlendiler hem de öðrendiler. Ayasofya Müzesi’ndeki etkinliklere katýlan çocuklara geziyle ilgili ne düþündüklerini sorduk.
Nergis Çimencan: Ýnsanlarýn kendi kültürünü tanýmasýný saðlayan çok güzel bir projeydi.Birçok bilgi edindik. Bu etkinlik hep devam etmeli. Etkinlik sürecinde bazen duygulandým bazen sevindim. Geçmiþimizle baðlantý kurma fýrsatý yakaladýk. Gördüklerimizle tarihe seyahat ettiðimiz hissettim.
Elif Ceyda Çelebi: Masal Atölyesi’ne katýldýk. Önce hikâye dinledik. Daha sonra oradaki görevliler bize bilmece sordu. Cevabý salyangoz idi. Sonra yine hikâye dinledik. Ve taþlarla kendi hikâyemizi oluþturduk. Engelleri aþmak ile ilgili bir masal yazdýk. Diðer arkadaþlarýmýz da farklý masallar oluþturdu. Herkese bu projeye katýlmayý öneririm.
Defne Kalyoncu: Masal Atölyesi’ne katýldým ben de. Çok eðlenceli geçti. Taþ Masallarý’nýn yazarlarýyla tanýþtýk. Çok mutlu oldum. Ayasofya Müzesi’nde önemli bilgiler öðrendik.
Ahsen Tanýþ: Güzel bir projeydi. Hem müzeyi gezdik hem de etkinliklerde yer aldýk. Biz kendi sýnýfýmýz ile birlikte resim çizme etkinliðine katýldýk. Ressam ablamýz vardý orada. Kütüphane kapýsýný çizdim ben. Diðer sýnýftan arkadaþlar taþ boyama etkinliðine katýldý. Biz oradayken Ýl Milli Eðitim Müdürü geldi. Bizi tebrik etti. Çok faydalý bir proje. Devamý gelmeli.
