Biz Game of Thrones'a, dünya Diriliş'e hayran
“Bu destan, nizam-ı alem yolunda Türk’ün ayak sesidir...” diyerek bitti beş sezondur devam eden Diriliş Ertuğrul. Gelecek sezon Diriliş Osman adıyla devam edecek. Dünyanın dört bir yanındaki tutkulu hayranları ise Ertuğrul’a veda ederken diziyle tanıştıkları Türk kültürü, tarihi ve aile yapısına olan hayranlıklarını sosyal medyadan ifade ettiler.
TRT 1 ekranlarında beş sezondur devam eden Diriliş Ertuğrul dizisi 150. bölümü ile sezon finali yaptı. “Bu hikaye, bir fetih rüyası görenlerindir. Yılmadan mücadele edenlerindir. Çileye talip olanlarındır. Bu destan, nizam-ı alem yolunda Türk’ün ayak sesidir...” cümleleriyle sona eren rating rekortmeni dizinin bitişi hayranlarını derinden üzdü. İstanbul’un Fethi’nin 566. yılında Fetih suresi ile yapılan final uzun yıllar akıllardan çıkmayacak etkiye sahipti.
Ülkemizin yanı sıra gösterildiği 85 ülkede milyonların gönlüne taht kuran dizi gelecek sezon Diriliş Osman adıyla devam edecek. Osman Gazi’yi Burak Özçivit’in canlandıracağı Diriliş Osman şimdiden merakla beklenirken Diriliş Ertuğrul’un özellikle dünya seyircisi üzerinde bıraktığı etki sosyal medyada yapılan paylaşımlarla gözle görülür hale geldi. Games of Thrones’tan geri kalmayacak tutkulu bir seyirci kitlesi olan dizinin sezon finalinin ardından Facebook’taki fan sayfasına ve Twitter’a yorum yağdı. Bir çok yorumda yabancılar bilmedikleri bir tarihe kaliteli bir yapımla tanık olduklarını, kadına bakış açısının inceliği, cesaret ve mertliğin kendilerinde hayranlık uyandırdığını, aşkın ve sevginin cinsellik dışında da yansıtılabilmesinden memnuniyet duyduklarını söylüyorlar. Hatta bir İngiliz, “İlk defa pornografik sahneler olmadan bir tarih dizisi izliyor olmak şahane” diyerek beğenisini dile getirmiş.
Amerika’da, İngiltere’de, Kanada, Güney Afrika, Arjantin ve Malezya gibi dünyanın dört bir yanından nefeslerini tutup Diriliş Ertuğrul’u izleyen tıpkı dizinin Türkiye’deki fanları gibi Diriliş’in müziğini telefon zil sesi yapıyorlar. Diziyle ilgili yüzükten börke kadar aksesuar ve kıyafetleri alıyorlar. Diriliş’te kullanılan ‘eyvallah’, ‘gardaş’, ‘bey’, ‘hatun’ gibi hitapların anlamlarını öğrenip günlük hayatlarında kullanıyorlar. İbni Arabi’nin olduğu sahneleri çok seviyorlar ve onun sözlerinden çok alıntı yapıyorlar.
Türkiye’deki fanların Diriliş konseptli düğün yapmalarına alaycı gözlerle bakanların pek anlayamayacağı bir durum bu. Bizde ecdadından utanan bağzılarının aksine dünya vatandaşları aynı dil ve dinden olmadıkları Türklerin atalarına büyük saygı ve hayranlık duyuyorlar. Dizide yer bulan geleneklerimiz, ahlaki değerlerimiz, ailenin önemsenmesi, kadın-erkek ilişkilerindeki ölçü, kadına duyulan saygı, Allah’a olan kuvvetli inanç, bağlılık ve bütün kötülere karşı koyarak mazlumdan yana olan bir güçlü liderin varlığı, onun mücadele ruhu onları en çok etkileyen şeyler.
MADURO’DAN ÖZİL’E HERKES HAYRAN
Türkler üzerine akademik çalışmalar yapanlara ilham verdiği de vaki. Misal, Kanada’nın Quebec şehrinde yaşayan 45 yaşındaki Carolyne Joly. Ottawa Üniversitesi’nde Dünya Kültürleri ve Edebiyatları üzerine çalışan Joly, geçen güz döneminde Edward Said’in oryantalizm teorisi ve Batı’nın İslam dünyasını sinema, edebiyat ve sanat üzerinden nasıl resmettiği ile ilgili bir ders almış. Bu ders sonrası, 2017 yılında izlemeye başladığı Diriliş Ertuğrul aracılığıyla Türkler’in Batı dünyasına bakışını tezinde analiz etmeye karar vermiş. Bu araştırma kapsamında, bu dizinin bir siyasi mesajı olduğunu ama bunu yumuşak bir dille yaptığını, yani yumuşak güç ürünü olduğunu, dolayısıyla çok yönlü incelenmesi gerektiğini fark etmiş. Dördüncü sezondaki Ertuğrul ve Sadettin Köpek arasındaki etkileşimi kullanarak yumuşak gücü (soft power) açıklayacağını söyleyen Joly, “Ben Game of Thrones’u da izledim. İhanet ve entrika iki dizide de aynı şekilde ilerliyor. Ertuğrul’da güç kişinin kendisi için istediği bir şey değil. Bu her şeyden önemli. Game of Thrones’ta ise güç kimin sahibi olduğu ile ilgili. Snow bunu değiştirmek istedi ama merhameti yüzünden sonunu getiremedi. Bu biraz da “güçlü zayıfı yener’in Amerikanca bir ifadeyle tasdikiydi.” diyor. Pek çok kişi de kaçınılmaz olarak iki dizi arasında kıyaslamaya gidiyor. Genel kanı, Game of Thrones’daki saf kötülüğe karşılık Diriliş Ertuğrul’da iyiliğin ve iyilerin, insani değerlerin galebe çalması.
“Diriliş Ertuğrul” dizisi Arap ülkelerinde de izlenme rekorları kırıyor. Diziye gösterilen ilgi öyle büyük ki Ertuğrul Gazi’nın hayatı “Gazi Emir Ertuğrul” adıyla Arapça olarak basılmış ve 46.Uluslararası Bağdat Fuarı’nda satılmaya başlanmış. Pek çok ünlü isim ve siyasetçi de Diriliş Ertuğrul’un sıkı takipçileri arasında. Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro geçen sene Türkiye’ye gelerek dizinin setini ziyaret etmişti. Geçtiğimiz günlerde de Arsenal’de oynayan futbolcu Mesut Özil ve nişanlısı Amine Gülşe Diriliş Ertuğrul dizisinin setine geldi.
Sezon finalinin ardından dizinin özellikle yurt dışındaki fanları Türkiye’ye gelip dizi setini ve Ertuğrul Gazi’nin türbesini ziyaret etme planları yapmaya başlamışlar bile.
Saliha Eren
Gazeteci / Dijital İçerik Üreticisi
Yabancılar dizi üzerinden kültürümüze hayran oluyor
Games of Thrones’u bitirdikten sonra kamera arkasını da izledim. Dizinin ahlaki boyutu elbette tartışılır ama teknik ve kurgu olarak çok iyi bir yapım. Batı sinemasının teknik kapasitesi ve potansiyeli malum. Ama kulandığı saf kötülük ve sapkınlık gibi öğeler insan fıtratını zorluyor. Dünyanın her yerinden farklı ırk, din ve kültürden insanın bulunduğu Facebook’taki Ertuğrul dizisi Fan Grubu’nu uzun süredir gözlemliyorum. Dizi üzerine yapılan yorumlar ve paylaşımlar seyircideki hayranlığın sıradan dizi fanlığının çok ötesinde olduğunu gösteriyor. GOT’un da fanları var, diyaloglarını vs. taklit ediyorlar. Ama Diriliş Ertuğrul’da farklı bir şey var. İnsanların hayatlarına sızıyor. Kelimelerinden, tutumlarına kadar; kadın, erkek ve çocukların davranışlarını etkiliyor. Belki içine doğduğumuz için, bizim üzerimizde o kadar büyük etki yapmayan ‘değerler’ dünyanın başka yerlerinde insanların hayatını, hayata bakışını değiştiriyor. Bunları incelemeli, medyada ve akademik sahada bu konu üzerine çalışmalıyız.
Dr. Nagihan Haliloğlu
İbn Haldun Üniversitesi Karşılaştırmalı Edebiyat Bölüm Başkanı
Uluslararası izleyiciye farklı bir bakış açısı sundu
Diriliş Ertuğrul, Taht Oyunları’nın popüler olduğu bir dönemde, benzer bir estetikle Müslüman bir hanedandaki taht oyunlarını anlatarak uluslararası izleyici kitlesine başka bir bakış açısı sundu. Dizinin Müslüman ülkelerdeki popülerliği tartışılmaz- kendi tarihimizi kendi gözümüzle, başka tarihlerde figüran olmadan anlatmanın bir yolu olarak görüldü u dizi. Bunun yanında Müslümanların Batı medyasında terörist ya da ezilmiş olarak resmedildiği günümüzde yeri geldiğinde adalet için Marvel gibi kuvvet kullanabilen Müslüman karakterler görmek özellikle Batı’daki Müslümanlar için önemli. Bunun dışında bir tarihi aksiyonda ailenin bu kadar önemli olması, büyüklere hürmet, annenin sözünden çıkılmaması gibi hasletler özellikle Hint altkıtasındaki Müslüman olmayan halklar için de kendini ekranda görme hissi uyandırıyor. Öte yandan beyaz bir Amerikalı blogger diziyi izlediğinde kendini Haçlılardan nefret edip Müslümanlardan yana bulduğunu anlatmıştı komik bir dille.
Irfan Rydhan,San Jose, Amerika
Diriliş Ertuğrul’u 2017 yılında Netflix üzerinde izlemeye başladım sonra da online kanallardan İngilizce altyazılı izlemeye devam ettim. Beni o kadar etkiledi ki şu anda üç tane Börk’üm var. 6 yaşındaki oğluma da diziyi sevdirdim. Son bölümü bugün sabah namazından sonra izledim. Mükemmel bir sondu. Diriliş Osman’ı izlemek için sabırsızlanıyorum.
Zabair Qayum 40, Satış müdürü, İngiltere
Türkiye’ye daha önce defalarca gelmiş olsam da ilk kez Mart ayında bu yiğit Osmanlıların kabirlerini ziyaret ettim. Ben ve bir kaç arkadaşım araba kiraladık ve Bilecik, Bursa, Konya ve İstanbul’daki ziyaretgâhlar için 1200 kilometreden fazla yol yaptık.
Wendy Díaz, Maryland, US
Ben aslen Ekvator’da doğdum, eşimse Porto Rikolu. Amerika’da yaşıyoruz. 20 yıl önce Müslüman olduk. Bu dizi bizim ailemizin favorisi. Bize Osmanlı ve Türk kültürü hakkında çok şey öğretti. Çocuklarımız da çok seviyor.
Perry Bell, Karate öğretmeni, Melbourne, Australia
Diriliş Ertuğrul’u ilk çıktığından beri izliyorum. Hatta şu anda ikinci kez izlemeye başladım. Ben bir Hristiyanım ve tek tanrıya inanıyorum. Yapımcıların biz Batı’dakilerin unuttuğu bir şey olan Tanrı’nın hayatımızdaki ne kadar büyük bir rolü olduğunu hatırlatmalarını ve onların (karakterlerin) yaptıkları her şeyde Tanrı’ya şükretmelerini seviyorum.
