Göbeklitepe ekranlarý etkisi altýna aldý
Göbeklitepe yýlýna bir animasyon bir de internet dizisi ile veda ediyoruz. TRT’nin sevilen çizgi dizisi Rafadan Tayfa’nýn yeni filminde macera Göbeklitepe’de geçiyor. Netflix’te bu akþam yayýnlanacak olan Atiye dizisinde de hikâye yine Göbeklitepe’de düðümleniyor.
UNESCO Dünya Mirasý Kalýcý Listesi’ne giren Göbeklitepe, Cumhurbaþkaný Recep Tayyip Erdoðan’ýn 2019’u ‘Göbeklitepe Yýlý’ ilan etmesi ile yerli ve yabancý turistlerin akýnýna uðradý. Þanlýurfa il merkezinin yaklaþýk olarak 22 km kuzeydoðusunda, Örencik Köyü yakýnlarýnda yer alan dünyanýn bilinen en eski kült yapýlar topluluðu sanatýn da ilgi alanýna girmeye baþladý. Göbeklitepe yýlýna bir animasyon bir de internet dizisi ile veda ediyoruz.
Bu hafta vizyona girecek TRT’nin sevilen çizgi dizisi Rafadan Tayfa’nýn yeni sinema filminde de macera Göbeklitepe’de geçiyor. Netflix’te bu akþam yayýnlanmaya baþlayacak olan Beren Saat ve Mehmet Günsür’ün baþrolünü üstlendiði Atiye dizisinde de hikâye yine Göbeklitepe’de düðümleniyor.
Dünyanýn en eski tapýnaðý olan ve insanlýk tarihine dair bugüne kadar doðru bilinen bir çok þeyi deðiþtirecek özelliklere sahip olan Göbeklitepe, günümüzden 12 bin yýl önce yapýlan dünyadaki ilk inanç merkezi. Bölgede þu ana kadar yaklaþýk 20 tapýnak tespit edilmiþ ancak henüz 6 tapýnak gün ýþýðýna çýkartýldý. Bi anda herkesin ilgi odaðý olan Göbeklitepe yurtiçi ve yurt dýþýndan çok sayýda ziyaretçi alýyor. Ören yerini 2019 yýlýnýn ilk 7 ayýnda 2 milyon 100 bin kiþi turist ziyaret etti. Ancak görünen o ki bu iki yapým Göbeklitepe’ye olan ilgiyi daha da arttýracak.
ÝLK BUÐDAY BURADA YETÝÞTÝRÝLMÝÞ
Göbeklitepe bu zamana kadar bilinen en eski tapýnaktan 7500 yýl daha eskiye tarihleniyor. Göbeklitepe’nin keþfine kadar bilinen en eski tapýnak 5000 yaþýnda ve Malta’da bulunuyordu.
Göbeklitepe, yýllardýr tarih derslerinde öðretilen “göçebe topluluklarýn tarýmý öðrenerek yerleþik hayata geçtiði” tezini de çürütüyor. Yerleþik hayata geçiþin çiftçilik ve hayvancýlýðýn ortaya çýkýþýyla birlikte gerçekleþtiði düþünülüyordu. Schmidt’e göre ise avcý ve toplayýcý topluluklarýn Göbeklitepe gibi dini merkezlerde sürekli bir araya gelmelerinin sonucunda yerleþik hayata geçilmiþ. Kalabalýk topluluklarýn ibadet merkezine yakýn olma arzusu ve çevrede bu topluluklarýn ihtiyaçlarýný karþýlayabilecek düzeyde yeterli kaynak bulunmamasýndan dolayý insanlar tarýma yöneldi. Yani tarým yerleþik hayatý getirmedi, dini mabetlerin etrafýnda kalma arzusu sonucunda yerleþik hayat tarýmý getirdi. Bölgede yapýlan araþtýrmalar ve elde edilen bulgular doðrultusunda yüzlerce genetik varyasyonu bulunan buðdayýn atasýnýn ilk olarak Göbeklitepe’de yetiþtiði ortaya çýkarýldý.
DEV TAÞLARIN HÝKÂYESÝ
Arkeologlar boylarý 3 ile 6 metre arasýnda deðiþen T biçimindeki sütunlarýn stilize edilmiþ insan figürleri olduðunu düþünüyor. Ýstanbul ve Chicago üniversitelerinden araþtýrmacýlar tarafýndan 1963’te yüzey çalýþmalarý sýrasýnda fark edilen ören yerinde, en somut bulgular 1986’da tarlasýný süren bir çiftçinin bulduðu heykelle ortaya çýktý. Çiftçi, bu heykeli Þanlýurfa Arkeoloji Müzesi’ne teslim etti. Sonrasýnda Alman Prof. Dr. Klaus Schmidt, bu heykellerin çok önemli olduðunu düþünerek 1995’te detaylý bir çalýþma yapmaya baþladý ve bölgede yapýlan kazýlar sonunda dünya tarihini deðiþtiren kalýntýlar ortaya çýktý.
Göbeklitepe Atiye ile ekrana gelecek
Beren Saat ve Mehmet Günsür’ün baþrolü paylaþtýðý Netflix’te yayýnlanacak olan Atiye dizisinde de Göbeklitepe önemli rol oynuyor. Konusu, “Ýstanbul›da bir ressam, çýktýðý kiþisel yolculukta Anadolu›daki arkeolojik bir alana dair evrensel sýrlarý ve bu alanýn kendi geçmiþiyle iliþkisini ortaya çýkarýr.” þeklinde özetlenen dizinin çekimleri de Göbeklitepe’de gerçekleþtiriliyor.
Rafadan Tayfa’nýn Göbeklitepe macerasý
TRT Çocuk’un sevilen yapýmlarýndan Rafadan Tayfa’nýn bugün gösterime giren ikinci sinema filmi Rafadan Tayfa ekibinin, Göbeklitepe’de atýldýðý gizem dolu maceralarý konu ediyor. Tam da Göbeklitepe’nin ilgi odaðý olduðu dönemde Akýn, Þanlýurfalý arkadaþý Veysi’den gizemli bir paket alýr. Merak içinde paketi açan Akýn, paketin içinde bakýr bir sini bulur. Paketi aldýktan sonra Veysi’nin panik halinde Akýn’a ulaþmasý ve peþinde birilerinin olduðunu söylemesi, Akýn’ýn kafasýný iyice karýþtýrýr. Siniyi gören Rafadan Tayfa ekibi, bunun Göbeklitepe’yle ilgili olduðunu anlar ve onu Göbeklitepe’nin kaþifi Baþkan Amca’ya göstermeye karar verir ve ekip Þanlýurfa’ya doðru macera dolu bir yolculuða çýkar.
