Kültür ve sanat Mardin’in doðasýnda var

Nasýl anlatýlýr, nasýl tanýmlanýr bilmiyorum. Bir þehir için süslü cümleler kurarak ya da güzel þeyler söyleyerek çeþitli tanýmlamalarda bulunmayý her zaman riskli buldum. Çünkü o þehrin bir kimliði var. Kendinde doðuþtan var olan bir kimlik. Ýnsanoðlu bunun ne kadarýný doðru bir þekilde gözlemleyebilir ve tanýmlayabilir ki… Kaçýrdýðýmýz, göremediðimiz ya da þehrin bizden sakladýðý binlerce sýrrý ve güzelliði olabilir. Bu nedenle Mardin’i övmek yerine ben Mardin diyeyim, siz buranýn ne kadar bereketli, çokkültürlü ve nakýþ gibi iþlenmiþ bir þehir  olduðunu anlayýn. Mardin kimliðinde müthiþ bir kültür sanat potansiyeli barýndýrýyor. Bienal yapýlýyor, sergiler düzenleniyor hatta bir müzesi var. Fakat bunlarýn hiçbiri olmasa bile Mardin yine Mardin. Sanat ve kültür yine burada, her zaman kalýcý. Ýþte bütün bunlarý Mardin’de Sakýp Sabancý Kent Müzesi’nin 10. yýl kutlamasýnda bir araya geldiðimiz Mardin Valisi ve Belediye Baþkan Vekili Mustafa Yaman ile konuþtuk. Yaman da benden çok farklý düþünmüyor. Þehrin tüm bu potansiyelinden dolayý avantajlý bir idareci olduðunu dile getiren Yaman, þehirdeki çok farklý kültürlerin Mardin’e zenginlik getirdiðini söylüyor ve tüm bunlarý birlikte harmanladýklarýný ifade ediyor: “Beraber yaþýyoruz ve bunun sonucunda da þehre çok zenginlik katýlýyor. Bu da mutfakta, mimaride, müzikte kendini gösteriyor. Biz hep þunu söylüyoruz, biz masal þehriyiz.”

ÝNANÇLARDAN KAYNAKLI FARKLI BÝR ZENGÝNLÝK VAR 

Mardin’in Mezopotamya Ovasý’nýn en önemli þehirlerinden bir tanesi olduðunu dile getiren Yaman, hem milattan önce hem de milattan sonra tarihiyle beraber, Ezidilerin, Süryanilerin de þehre katmýþ olduðu, dil, din, mimari ve mutfak kültürünün þehri çok farklý bir hale getirdiðini söylüyor ve ekliyor: “Sokaklarýmýzda dört dil konuþuluyor. Ýnançlardan kaynaklý farklý bir zenginlik var. Bu durum þehrin mimarisine, yaþamýna kültürüne ve mutfaðýna önemli katkýlarda bulunmuþ. Böyle olunca her inanýþýn ve kültürün kendine has zenginlikleri bu þekilde bazý mekânlarda sergileniyor, þehrin farklý mekanlarýnda karþýnýza çýkabiliyor. Bu da bir þehir idarecisi olarak beni mutlu ediyor, gelen misafirleri de tabi. Bu nedenle en çok tercih edilen destinasyonlardan bir tanesi de Mardin. 2019’da þu ana kadar bir milyonun üzerinde yatýlý turisti aðýrladýk. Günübirlikçileri de kattýðýmýzda 5,5 milyon turist aðýrladýk bu yýl. Hedeflerimiz artarak devam ediyor.” 

Þehrin doðuþtan var olan sanat potansiyelinin müzeler gibi yapýlarla süslenmesi hakkýnda ise þunlarý söylüyor Yaman: “Mardin Kent Müzesi, yaþayan bir müze. Okul öncesi çocuklarýn da kendisini bulabildiði, gençlerin, kadýnlarýn, gelen misafirlerin de þehrin tarihini, yaþamýný görebildikleri bir yer burasý. Kazý imitasyon alanlarýna ek þehirdeki el sanatlarýnýn ziyaretçilere sunulmasý ve yeteneklerinin sergilenmesi de dahil bu yaþayan müze tanýmýma. Bu çok önemli. Bütün bunlarla beraber kamu kurumlarý, sivil toplum kuruluþlarý, yerel yönetimler sayesinde þehir de özel ve önemli bir ziyaretçi artýþý saðlanýyor.”

SANAT BERABERÝNDE HUZURU DA GETÝRÝYOR 

Mardin Büyükþehir Belediyesi olarak bu misafirlerin 12 ay gelebilmesi için faaliyetlerini her mevsime yaydýklarýný dile getiren Yaman, eski festivalleri, panayýrlarý ve etkinlikleri tekrar canlandýrdýklarýný belirtiyor. Uçurtma ve güvercin þenliklerini buna örnek veren Yaman, uçurtma konusunda þehirde önemli ustalarýn olduðunu ve onlarla geleneksel uçurtmacýlýðý devam ettirmeye çalýþtýklarýný, bu kapsamda atölyeler düzenlediklerini ifade ediyor: “Bir uçurtma müzemiz de var. Oradaki sanatçýlarýmýz çocuklarla beraber o eski gelenekleri devam ettiriyor. Bölgede son birkaç yýldýr huzur da hâkim. Bunlarýn baþýnda Mardin geliyor. Terörle mücadele iþin bir boyutu. Ama bunun sürdürülmesi için kültür, sanat, müzik ve spor faaliyetleri düzenliyoruz. Bu faaliyetleri huzurun sürdürülmesinde bir etken olarak görüyoruz ve bütün faaliyetlerimizi buna göre organize ediyoruz. Büyükþehir olarak 14 takým oluþturduk. 14 branþta genç kýzlarýmýz ve erkeklerimiz spor yapýyorlar. Bazý branþlarýmýz Türkiye’de önemli yer edinmiþ durumda. Mesela Hentbol Kadýn Takýmýmýz süper ligde oynuyor. Basketbol, voleybol kadýn takýmlarýmýz þu an birinci ligde. Bisiklet, atletizm yüzme takýmlarýnda sporcularýmýz var.”

Ali Demirtaþ, Mardin Valisi ve Belediye Baþkan Vekili Mustafa Yaman ile birlikte MBB Gençlik Merkezi’nde.

ÇARPIK KENTLEÞMEYE ÝZÝN VERMEYECEÐÝZ 

Özellikle Mardin’in merkezi konumunda olan Artuklu ilçesi hem eski Mardin’i hem de yeni Mardin’i temsil ediyor. Fakat bazý bölgelerde Mardin’in genel atmosferini zedeleyen yapýlar da söz konusu. Bunlarla ilgili nasýl bir mücadele verdiklerini sorduðumda þunlarý söylüyor Yaman: “Eski Mardin’de, koruma alaný içerisinde arkeolojik kazýlar yapýlýyor, sit alanlarý ve tescilli yapýlar var. Bunlarýn korunmasýna büyükþehir belediyesi ve kamu kurumlarý olarak dikkat ediyoruz. Yeni Mardin’de ise þehrin, kapsamlý bir koruma imar planý olmadýðý için gördüðünüz gibi çarpýk þehirleþme olmuþ. Ancak son dört yýldýr burada koruma imar planlarý hazýrlanýyor ve yeni bir çirkinliðe müsaade etmiyoruz. Yeni yapýlaþmada imar planlarýna uygun þekilde hareket edilmesi þartlarýný koyduk. Dört yýldýr çarpýklaþmaya yönelik herhangi bir inþaat da yok. Eski Mardin’de de ödeneðimiz oldukça, kamulaþtýrmalar yapýlarak oradaki çarpýklaþmanýn önüne geçiyoruz ve hatalý yapýlarý, silueti bozan þeyleri yýkýyor ve doðal silueti ortaya çýkarýyoruz. Tescilli binalara eklemeleri ve bu binalar arasýndaki çarpýk yapýlaþmalarý, kat çýkmalarý gibi çirkinlikleri imar dýþý faaliyetleri engelliyoruz.” 

TOPLUMUN HER KESÝMÝYLE BERABER ÇALIÞIYORUZ 

“Üç buçuk yýldýr bu þehrin valisiyim. Üç yýldýr da yerel yöneticilik yapýyorum. Bu nedenle yaptýðýmýz bütün çalýþmalarda þehirdeki kamu kurumlarýyla, diðer yerel yöneticilerle, STK’larla ve Süryani Toplumu, Ezidi Toplumu gibi oluþumlarla beraber bir yönetim ortaya koyuyoruz.” diyen Yaman, geçtiðimiz günlerde Hristiyanlar tarafýndan kutlanan Noel Bayramý etkinliklerine de katýldý. Personel istihdamýna da bu farklýlýk ve zenginliðin yansýdýðýný dile getiren Yaman, “Mesai arkadaþlarýmýz, Araplar, Kürtler, Süryaniler. Bunlarýn hepsi kadromuzda yer alýyor. Beraber görev yapýyoruz. Onlardan önemli derecede fikir alýyoruz. Mardin beraber yaþama kültürünü özümsemiþ durumda. Bölge açýsýndan bu çok önemli. Biz bu beraber yaþama kültürünü herkesin örnek almasýný umuyoruz.” þeklinde konuþuyor.