Muharrem ayının başlamasıyla birlikte Aşure hazırlıkları başladı. Muharrem ayında peygamberlerin hayatında çok önemli olaylar yaşanmıştır. Bu nedenle Peygamber Efendimiz Muharrem ayında tutulan orucun Ramazan orucundan sonra en faziletli oruç olduğunu belirtilmiştir. Peki Aşure günü ne zaman 2022? Aşure günü neler yapılır? İşte detaylar...
AŞURE GÜNÜ NE ZAMAN 2022?
Diyanet İşleri Başkanlığı dini günler takvimine göre Muharrem ayı bu sene Temmuz'un 30'unda başlayıp Ağustos'un 27'sinde sona eriyor.
Muharrem ayının 10. günü olarak kabul edilen Aşure günü ise Ağustos ayının 8'ine denk geliyor.
AŞURE (AŞURA) NEDİR?
Aşure, Kamerî ayların ilki olan Muharrem`in onuncu gününe verilen bir isimdir.
Âşûre günü adını alan bu günde oruç tutulur. Âşûre orucu denen bu oruç, İslâmdan önce Araplarca bilinirdi. Âşûre kelimesinin İbrânice aşûr`dan geldiği ve o günde Araplar`ın oruç tuttuğu dikkate alınırsa, kelimenin bütün Sâmî diller arasında ortak bir kelime olduğu anlaşılır. (Buhârî, Savm, 1; Umdetü`l-Kârî fi Şerhi Sahîhi`l-Buhârî, V, 351) Bu kelime Yahudîler`de büyük kefAret günü için kullanılmıştır. (Tevrat, Levililer, 16, 29 vd.) Hz. Peygamber Medîne`ye geldiği zaman Yahudiler`in Âşûre günü oruç tuttuklarını gördü ve bunun ne orucu olduğunu sordu. Cevap olarak şöyle dediler: "Bugün, iyi bir gündür. Allah, İsrailoğulları`nı Firavun`un zulmünden bugün kurtarmıştır. Musa (a.s.) Allah'a şükür için bugünde oruç tutmuştur. Biz de tutarız dediler.
Hz. Peygamber; "Biz Musa`nın sünnetine sizden daha yakınız, dedi ve o gün oruç tuttu ve ashabına da tutmalarını emir buyurdu." (Buhârî, Savm, 69; Tecrîd-i Sarih, VI, 308, 309)
AŞURE GÜNÜNDE NELER YAPILIR?
Aşure Günü birçok Müslüman ibadet edip aşure dağıtır. Aşure, Muharrem ayının 10. günü idrak edilecek.
İslam inancına göre özellikle Aşure Günü yapılması zorunlu olan bir ibadet bulunmamaktadır. Ancak bugüne özgü başta oruç olmak üzere birçok nafile ibadet yerine getirilir.
İşte Aşûre günü yapılacak ibadetler:
1- Aşûre günü oruç tutmak sünnettir. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Aşûre günü oruç tutanın, bir yıllık günahları affolur.)[Müslim, Tirmizî, İ. Ahmed, Taberanî]
2- Sıla-i rahim yapmalı. Yani salih akrabayı ziyaret edip, hediye ile veya çeşitli yardım ile gönüllerini almalı. Hadis-i şerifte, (Sıla-i rahmi terk eden, Aşûre günü akrabasını ziyaret ederse, Yahya ve İsa'nın sevabı kadar ecre kavuşur) buyuruldu. (Şir'a)
3- Sadaka vermek sünnettir, ibadettir. Hadis-i şerifte, (Aşûre günü, zerre kadar sadaka veren, Uhud Dağı kadar sevaba kavuşur)buyuruldu. (Şir'a) Aşûre tatlısı pişirmeyi sünnet sanarak pişirmek, bid'at olur, caiz olmaz. Ama sünnet demeden Aşûre veya başka herhangi bir tatlı pişirmekte mahzur yoktur. Bu inceliği iyi anlamalıdır. Tedavi niyetiyle sürme çeken bugün de sürmelenebilir. Hadis-i şerifte, (Aşûre günü ismidle sürmelenen, göz ağrısı görmez) buyuruldu. (Hâkim)
4- Çok selam vermeli. Hadis-i şerifte, (Aşûre günü on Müslümana selam veren, bütün Müslümanlara selam vermiş gibi sevaba kavuşur) buyuruldu. (Şir'a) 5- Çoluk çocuğunu sevindirmeli! Hadis-i şerifte, (Aşûre günü, aile efradının nafakasını geniş tutanın, bütün yıl nafakası geniş olur)buyuruldu. (Beyhekî)
6- Gusletmeli. Hadis-i şerifte, (Aşûre günü gusleden mümin, günahlardan temizlenir) buyuruldu. (Şir'a)[Bu sevaplar, itikadı düzgün olan, namaz kılan ve haramlardan kaçan mümin içindir. Bunlara riayet etmeyen kimse, Aşûre günü, bir değil, defalarca gusletse, günahları affolmaz.]
7- İlim öğrenmeli! Hadis-i şerifte, (Aşûre günü, ilim öğrenilen veya Allahü teâlâyı zikredilen bir yerde, biraz oturan, Cennete girer)buyuruldu. Bu gece ilim olarak, ehl-i sünnete uygun bir kitap,[meselaİslam Ahlakı veya Tam İlmihal Seadet-i Ebediyye]okumalıdır. Ayrıca Kur'an-ı kerim okumalı, kazası olan kaza namazı kılmalı.
Türkiye'deki en büyük anma merasimi İstanbul Halkalı'daki Aşura Matem Merasimi'nde yapılır.
Anadolu'da çeşitli hububatlardan pişirilen, Aşure Nuh tufanı ile ilgili bir rivayet dolayısıyla yapılır. Rivayete göre gemidekilerin yiyecekleri tufan boyunca bitmiş, erzak çuvallarının dibinde kalan az miktardaki yiyecekler tek bir kazan içerisinde birleştirilerek yemek yapılıp yenmiştir.
ŞİÎLİK İNANCINDA AŞÛRE GÜNÜ
Şiî inancında Aşûre Günü'ne, diğer İslam mezheplerinin atfettiği önemin dışında bir önem verilir. İnanca göre Şiîlik'te önemli bir figür olan İslam peygamberi Muhammed'in torunu İmam Hüseyin Kerbelâ'da muharrem ayının onuncu gününde şehit edilmiştir.
Muharrem ve Safer aylarını matem ayları olarak kabul ederler. İki ay boyunca düğün ve benzeri eğlenceler yapılmaz, mâtem günlerinde taziye meclisleri düzenlenerek mersiyeler okunur, ihsan yemekleri verilir.
Bazıları için her ayın onuncu günü Aşuradır; kelime Muharrem ayında Hz. Muhammed'in torunu Hüseyin'in şehit edilmesi sonucu tutulan geleneksel yasın diğer adı olarak yerleşmiştir.