1989'da devletleþtirilmiþti! Osmanlý yadigarý Müslüman cemaate iade edildi

Veliko Týrnovo Bölge Müftüsü Nutfi Aladdin'in Bölge Müslüman Encümenliði ile birlikte verdiði uzun bir yasal mücadelenin ardýndan yaklaþýk 80 yýldýr devletin elinde bulunduðu için restore edilemeyen Osmanlý yadigarý caminin tapusu Bölge Müftülüðüne teslim edildi.

Aladdin, AA muhabirine yaptýðý açýklamada, bugünün Veliko Týrnovo bölgesinde yaþayan Müslümanlar için bir bayram günü olduðunu belirterek, "Bu tarihi eser, ecdadýmýzýn bize yadigarý olan Ahmet Aða Camisi tekrar Müslümanlara iade edildi. Hep birlikte bunun mutluluðunu yaþýyoruz. Uzun yýllar devam eden bir sürecin ardýndan Selvili Ahmet Aða'nýn 1814'te yaptýrmýþ olduðu bu Osmanlý eseri tekrar Veliko Týrnovo Müslümanlarýna iade edildi. Allah'a hamdolsun, hep beraber Bölge Müftülüðü olarak bunu baþarýyla sonuçlandýrdýk." dedi.

Cami tapusunun cemaate iadesinden dolayý bir taraftan sevinçli olduklarýna iþaret eden Aladdin, diðer taraftan binanýn bakýmsýzlýk yüzünden yýkým içinde olan halinin üzüntü verdiðini belirtti.

Aladdin, þöyle devam etti:

"Maalesef cami oldukça harap durumda. Yýllarca bakýlmamýþ. Devletçe bir tarafa öylesine atýlmýþ ve Müslümanlarýn ona sahip çýkmasý dahi yasaklanmýþ. Bugün içerisine girdiðimizde ecdadýmýzýn izlerine rastlýyoruz, fakat onu yeniden ayaða kaldýrmak için bir çaba göstermek zorundayýz."

Bütün Ýslam alemine seslenen Aladdin, "Gelin, hep beraber, dedelerimizin bize emanet ettiði bu güzel camiyi tekrar ayaða kaldýralým, ezaný Muhammedi tekrar burada okutulsun. Yeniden Müslümanlar bu camide namaz kýlsýnlar, Allah'a zikretsinler. Osmanlý torunlarý olarak Ýslam'ý ayakta tutmak zorundayýz, boynumuzun borcudur." ifadelerini kullandý.

- SUHÝNDOL BÖLGESÝNÝN EN ESKÝ BÝNASI

Suhindol Belediye Baþkaný Plamen Çernev de "Müslümanlar, Suhindol'u kendi yuvasý olarak hissedebilmeleri için kendi ibadet yerine de sahip olmalýlar." diye konuþtu.

Çernev, Ahmet Aða Camisi'nin Suhindol bölgesinin bilinen en eski binasý olduðunu belirterek, þunlarý söyledi:

"Ýnanç sahibi, kökeni ne olursa olsun, burada yaþayan her bir Suhindol sakini tüm gerçeklerin bilincinde. Ýster sinagog olsun, ister kilise veya cami olsun, insanlarýn bir ibadet yerinin olmasý þarttýr. Huzur içinde kendi baþýna kalýp dua etmek isteyen her bir insan için ibadet yerinin olmasý çok önemli. Ýnsanlar ecdadýný düþünürken, kendi çocuklarýnýn geleceðini düþünürken daima dua etme ihtiyacýný da duyar."

Belediyenin asla caminin yok edilmesine müsaade etmediðini vurgulayan Çernev, "Bu ibadet yerinin gerekli tüm tapu ve evraklarý ile birlikte ait olduðu gerçek yeri olan müftülüðe intikal edilmesi gerektiðine inanýyorum." ifadesini kullandý.

Çernev, þunlarý kaydetti:

"Tüm ilçemizin en eski yapýsý olan, ulusal ve bölgesel tarihi bir deðere sahip bu bina onarýlýp düzenledikten sonra tekrar tüm inanan insanlarýn ortak evi olmalý. Çünkü günümüzdeki yaþamsal sorunlarý düþünürsek, insanlarýn daha çok inanca ve Allah'a hürmet etmeye ihtiyacý var."

- AHMET AÐA CAMÝSÝ

Giriþindeki Osmanlýca kitabede, caminin Selvili Ahmed Aða Çeribaþý adlý bir kiþi tarafýndan 1813-1814 yýllarýnda yaptýrýldýðý yazýyor.

Bulgaristan'da 1944 yýlýnda darbe ile iktidara gelen komünist rejim, yönetiminin ilk yýllarýnda caminin tapusuna el koyarken, 1989 yýlýndaki demokratikleþme sürecine geçiþe kadar binaya restorasyon veya onarým yapýlmasýna izin vermedi. Komünistlerin ateizm propagandasý kapsamýnda da cami ibadete kapalý kaldý.

Dini ve kültürel açýdan büyük bir deðere sahip olmasýna raðmen, caminin kaderi hukuksal statüsünün belirsizliði nedeniyle demokrasi döneminde de deðiþmedi.

Veliko Týrnovo Bölge Müftüsü Aladdin ve Bölge Müslüman Encümenliði'nin bu duruma son verip caminin onarýlmasý ve yeniden ibadete açýlabilmesi için yýllarca süren hukuksal çabalarý 2024'te baþarý ile sonuçlandý.

Aladdin, 2021 yýlýnda da yine ayný bölgede 1870'te Amel-i Duyuoðlu adlý usta tarafýndan inþa edilmiþ ve tapusunun kayýp olduðu bahanesi ile restore edilemeyen baþka bir tarihi Osmanlý camisinin tapusunun encümenliðe iadesini saðlamýþtý.