2 cumhurbaþkaný adayý canlý yayýnda tartýþtý: Türkiye'nin gerisinde kaldýk

Ýran'da 6 cumhurbaþkaný adayýnýn katýldýðý ve devlet televizyonunda canlý yayýmlanan münazaralarda Türkiye tartýþmasý damga vurdu.

Münazara 3 aþamada gerçekleþtirildi. Ýlk aþamada, ekonomi konusundaki uzmanlar tarafýndan yöneltilen sorularý yanýtlayan adaylar, ikinci 4 dakikada diðer adaylarýn görüþlerine cevap verdi. Münazaranýn son kýsmýnda ise adaylardan 6 dakika içerisinde konuþmalarýný özetlemesi istendi.

Reformistlerin tek adayý Mesud Pezeþkiyan ile ýlýmlý muhafazakar Mustafa Purmuhammedi, ekonomik sorunlarda yaptýrýmlarýn ve bundan kaynaklý olarak dünya ile etkileþim eksikliðinin olumsuz etkilerini dile getirdi. Diðer muhafazakar adaylar Said Celili, Emir Hüseyin Kadýzadehaþimi ve Ali Rýza Zakani ise ekonominin dýþ geliþmelere baðlý olmamasý gerektiðini ifade etti.

Meclis Baþkaný muhafazakar aday Muhammed Bakýr Kalibaf ise bu üçlüden daha itidalli görüþleri savunurken yaptýrýmlarýn etkisi olduðunu, diplomasi aygýtýnýn yaptýrýmlarýn kaldýrýlmasýna odaklanmasý gerektiðini ve yaptýrýmlarýn "adým adým" kaldýrýlmasýnýn önemini vurguladý.

Ülkenin güçlü bir cumhurbaþkanýna sahip olmasý gerektiðini belirten Kalibaf, "Benim hükümetimde maaþlar, enflasyon ve ekonomik büyümeyle orantýlý artacak." dedi. Kalibaf, Ýran'ýn Þanghay Ýþbirliði Örgütü, BRICS ve Rusya ile anlaþmalarýný henüz kullanamadýðýný ve bu iliþkileri geniþletebileceðini kaydetti.

Siyasi çýkar gütmeden ehil insanlarýn katýlýmýyla hükümetin kalkýnma planlarýnýn uygulanmasý gerektiðini dile getiren Mesud Pezeþkiyan ise "Dünyayla etkileþim saðlanmadan ekonomik büyüme mümkün olmaz." diye konuþtu. Pezeþkiyan, "Bizim sorunumuz vasýfsýz yönetim ve deneyimsiz insanlar. Sadece belirli bir grubu yönetici olarak görüyoruz." görüþünü savundu.

Diðer muhafazakar aday Celili de "Ýran azami baský kampanyasýný (ABD'nin, eski Baþkan Donald Trump döneminde baþlattýðý yaptýrýmlar) kendi kaynaklarýna dayanarak yenmeyi baþardý. Cumhurbaþkaný ne gibi eksikliklerin ve fýrsatlarýn olduðunu bilmelidir. Ekonomik büyümeye öncelik vermeliyiz." deðerlendirmesinde bulundu.

Celili, "Enflasyon insanlara zarar veriyor. Enflasyonu kontrol etmek için döviz piyasasýnýn yapýsýný deðiþtirmeliyiz." ifadesini kullandý.

Yarýþtaki tek din adamý olan Mustafa Purmuhammedi ise yaptýrýmlar ve Ýran'ýn dýþ politikasý hakkýnda eleþtirel yorumlarda bulunarak, "Tüm ticari ve finansal iliþkilerimiz kilitlendiðinde ekonomi nasýl çalýþabilir?" sorusunu sordu.

Purmuhammedi, Kalibaf'ýn "güçlü cumhurbaþkaný" ifadelerine iþaret ederek, "Güçlü yönetim günümüzün ihtiyaçlarýndan biridir ancak cumhurbaþkaný sadece bir yönetici deðildir. Cumhurbaþkaný çeþitli konularý da ihata etmelidir." diye konuþtu.

- PEZEÞKÝYAN ÝLE ZAKANÝ ARASINDA "TÜRKÝYE" TARTIÞMASI

Münazaralarda Pezeþkiyan ile Zakani arasýnda "Türkiye" tartýþmasý yaþandý.

Zakani, kendi görüþlerini savunmak için Türkiye'deki enflasyonu örnek vererek, "Türkiye dünya ile etkileþim kurduðu halde baþarýsýz oldu" iddiasýnda bulundu.

Pezeþkiyan ise "Lütfen gidin bu kadar enflasyona raðmen orada yollarý, maðazalarý, ihracatý görün. Bir de Ýran'ýn yollarýna bakýn. Devrimden önce Türkiye'den Ýran'ýn yollarýna gýpta ile bakýlýrdý. Þu anda yüzlerce kilometre yol ve yaklaþýk 70-80 tünel yaptýlar. Biz 4 tünel yapýnca övünüyoruz. Geri kaldýk." diyerek cevap verdi.