2014'te göreve gelen Sisi'den bir ilk!

Mýsýr'da ordunun yönetime el koyduðu 2014'ten bu yana ilk kez cumhurbaþkanlýðý, muhaliflerle diyalog hazýrlýðýna girdi.

Sisi, ilk kez 21 Nisan'da gazetecilere yaptýðý açýklamada, ülkede siyasi diyalog baþlatma niyetinde olduðunu ifade etti.

Bu açýklamadan 72 saat sonra içlerinde aktivist ve siyasi tutuklularýn da olduðu 41 kiþi serbest býrakýldý.

Daha sonra Sisi, 26 Nisan'da kendisine rakip ve muhaliflerin de katýldýðý her yýl düzenlenen "Mýsýr ailesi iftarý" programýnda diyalog giriþimini yeniden dillendirdi.

Sisi, iftarda herhangi bir istisna olmaksýzýn ülkedeki tüm siyasi partilerle "ulusal diyalog" süreci baþlatýlmasýný istedi.

Devlet gazetelerinden El-Ahram'ýn haberine göre Sisi, iftar programýna iþtirakinin ardýndan ülkedeki geliþmeler hakkýnda yerel basýna deðerlendirmelerde bulundu.

"Bu vatan herkese yeter." diyerek, Cumhurbaþkanlýðý Af Komitesi'nin yeniden etkinleþtirilmesi talimatýný veren Sisi, Ulusal Gençlik Konferansý yönetimine de ülkedeki tüm siyasi partilerle koordineli bir þekilde ülkenin içinde bulunduðu zorlu süreçte yapýlmasý gereken öncelikler hakkýnda siyasi diyalog baþlatýlmasý talimatý verdi.

Sisi, gerçekleþtirilecek siyasi diyaloðun sonuçlarýnýn bizzat kendisine iletilmesini isterken, diyaloðun son sürecine kendisinin de katýlacaðýný bildirdi.

Cumhurbaþkaný Sisi ayrýca, aralarýnda siyasi tutuklularýn da bulunduðu bazý kiþilerin serbest býrakýlmasýndan duyduðu memnuniyeti dile getirerek, "Fikir ayrýlýklarý 'vatan' ilkesini bozmaz. Bu vatan hepimize yeter." dedi.

Ýftara katýlanlar arasýnda 2014'teki cumhurbaþkanlýðý seçimlerinde rakibi olan Hamdin Sabbahi ile geçen ay serbest býrakýlan önde gelen siyasilerden Halid Davud da vardý.

- GÜVEN ADIMLARI

Diyalog giriþimi ilaný, ülke makamlarýnýn bazý muhalif tutuklu ve mahkumlarýn serbest býrakýlmasý kararýyla eþ zamanlý gelirken, yerel uzmanlar bu salýverme kararýný güven adýmý olarak deðerlendirdi.

Sisi'nin iftardaki açýklamalarýndan sonra Cumhurbaþkanlýðýna baðlý Ulusal Eðitim Akademisinin zamaný belirtilmeksizin diyalog için hazýrlýklara baþladýðý duyuruldu.

Bunun yaný sýra iki muhalif isim avukat Tarýk el-Udi ile eski bakan Kemal Ebu Atiyye'nin Cumhurbaþkanlýðý Af Komitesi'ne katýldýðý ilan edildi.

Yine Cumhurbaþkanlýðýna baðlý Ulusal Gençlik Konferansý, 3 Mayýs'ta haklarýnda yargý hükmü bulunmayan tutuklu gençlerin serbest býrakýlmasý için hazýrlýklar yapýldýðýný duyurdu.

Sisi'nin açýkladýðý diyalog giriþimine yurt içi ve yurt dýþýndaki bazý muhalif kesimlerden yeþil ýþýk yakýldý.

Prensip olarak diyalog fikrinden memnun olan muhaliflerin, tutuklu ve mahkumlarýn serbest býrakýlmasý baþta olmak üzere 50'ye yakýn birbirine benzer talepleri var.

Ayrý ayrý açýklamalar yapan liberaller, solcular, demokratlar gibi çeþitli muhalif kesimlerin diyalog için "þartlar" kelimesinden ziyade "garantiler, yol haritasý" gibi ifadeler kullanmayý tercih etmesi de dikkatlerden kaçmadý.

- YURT ÝÇÝNDEKÝ MUHALÝFLER

Liberaller gibi 7 muhalif partiyi barýndýran Sivil Demokratik Hareket, 8 Mayýs'ta yaptýðý yazýlý açýklamada, diyalog için tutuklularýn serbest býrakýlmasý, yönetimde ve muhalefette eþitlik baþta olmak üzere kendi ifadeleriyle "7 temel" üzerinde durdu.

Hareketin önde gelen isimlerinden Hamdin Sabbahi, yerel medyada yaptýðý açýklamada, hareketin diyalog için þartlar öne sürmediðini, bilakis baþarýya ulaþmasý için fikirler ortaya attýðýný belirtti.

- YURT DIÞINDAKÝ MUHALÝFLER

Baþta Müslüman Kardeþler Teþkilatý (Ýhvan) olmak üzere yurt dýþýndaki muhalifler ise çoðunluðu benzer olan 40'a yakýn talebi biraz daha sert bir üslupla dillendirdi.

Ýhvan, 30 Nisan'da yaptýðý yazýlý açýklamada, "kendilerine yönelik zulümlerin sona ermesinin ardýndan rejimle diyalog kapýsýnýn açýk olduðunu bildirdi.

10 Mayýs'ta yapýlan yazýlý açýklamada ise Ýhvan, herhangi bir diyaloðun baþarýyla sonuçlanmasý için 17 maddelik "temel ve prensipler, pratik adýmlar ve deðiþmezler" olduðunu kaydetti.

Bunlarýn arasýnda "tutuklularýn serbest býrakýlmasý, siyasi idam kararlarýnýn kalkmasý, muhalifler hakkýndaki hükümlerin iptali, darbe karþýtý þehitlerin haklarýna riayet" gibi maddeler yer aldý.

Öte yandan yurt dýþýnda aralarýnda sanatçýlar Halid Ebu en-Neca ile Amr Vaked''in de olduðu muhalifler, 15 maddelik imza kampanyasýna katýldý. "Tedbirler ve yönelimler" þeklinde ifade edilen bu maddelerin baþýnda diyalog için yine tutuklularýn serbest býrakýlmasý, idam kararlarýnýn durmasý, yurt dýþýndaki muhaliflerin temsilinin saðlanmasý gibi talepler öne çýktý.

Liberallerden 6 Nisan Hareketi ise 10 Mayýs'ta yaptýðý açýklamayla Sisi'nin giriþimini memnuniyetle karþýlayarak, diyalog için sunulan yol haritasýný beklediklerini ilan etti.

Eski cumhurbaþkaný adayý Eymen Nur da yaptýðý yazýlý açýklamada, diyaloðun ciddiyeti için yönetim ve muhalefet arasýnda eþit "10 adým" ortaya attý. Bu adýmlarda da ayný þekilde mahkumlarýn serbest býrakýlmasý, siyasi söylemlerin gözden geçirilmesi gibi ifadeler yer aldý.

Söz konusu siyasi güçler ile muhaliflerin ilanlarýna iliþkin yönetimden henüz bir açýklama gelmedi. Ancak yönetim yanlýsý gazetecilerden Ahmed Musa geçen hafta bir televizyon programýnda, Ýhvan ve onunla beraber yurt dýþýnda olanlar haricinde yurt içindeki muhalefetin, diyalog masasýnda memnuniyetle karþýlandýðýný belirtti.

- DÝYALOG HER TÜRLÜ YAPILACAK

Diyaloðun zamaný ve hangi kesimleri kapsadýðýna iliþkin henüz net bilgi verilmezken, muhaliflere yakýlan bu yeþil ýþýk Sisi destekçileri tarafýndan olumlu karþýlandý.

Rejime yakýn medya mensuplarý, Ýhvan'ýn diyaloða katýlmayacaðý ve teþkilatýn öne sürdüðü þartlarýn diyaloðu karmaþýk hale getirdiði yorumlarýný yapýyor.

Ayrýca diyalog bazýlarý katýlsa da katýlmasa da her türlü yapýlacak þeklinde deðerlendiriliyor.

- "DÝYALOÐUN ÇIKTILARI KANUN VE YASALARA DÖNÜÞEBÝLÝR"

Mýsýrlý siyasi analist ve akademisyen Hayri Ömer, AA muhabirine yaptýðý açýklamada, "Cumhurbaþkanlýðýnýn diyalog fikrini gündeme getirmesi ve Af Komitesinin yeniden aktifleþtirilmesi ciddi adýmlardýr ve daha önce ele alýnmamýþ meseleleri tartýþmak ve bu yolda ilerlemek için açýk bir iradenin ortaya konulmasýdýr." dedi.

Yönetimin tutumunun, giriþime hukuki ve siyasi destek kazandýrýrken, güveni de artýrdýðýný kaydeden Ömer, "Ýlerde diyaloðun çýktýlarý kanun ve yasalara dönüþebilir." diye konuþtu.

Muhalefetin tartýþma için gücü olmasý, siyasi çalýþmalar için bir plan çizmesi gerektiðini ayrýca ön þartlar ve çekincelerden uzak durmasý gerektiðini söyleyen Ömer, "Yurt içi ve yurt dýþýndaki muhalefetin memnuniyeti önemli ama ortaya atýlan þartlarýn çokluðu diyaloðu karmaþýk hale getirir ve gelecekte muhtemel uzlaþýlarý suya düþürür." ifadelerini kullandý.

- "REJÝM KRÝZÝN BÝR PARÇASI"

Ýhvan yetkililerinden ve eski milletvekili Cemal Haþmet, ciddi bir diyaloðun toplumsal kutuplaþmanýn ve gerginliðin azaltýlmasýný ve halkýn yeni dönemi iyi karþýlamasýný gerektirdiðini ifade etti.

Haþmet, "Ancak siyasi rejimin bunlarý saðlamasý mümkün deðil. Çünkü 2014'ten bu yana benim þahsi görüþüm rejimin krizin bir parçasý olduðu ve çözümün parçasý olmayacaðýdýr." dedi.