2022 Nobel Kimya Ödülü sahiplerini buldu

Ýsveç Kraliyet Bilimler Akademisi'nde düzenlenen basýn toplantýsýnda, Bertozzi, Meldal ve Sharpless'in, "click kimyasýnýn ve bioortogonal kimyanýn geliþiminden" ötürü ödüle layýk görüldüðü belirtildi.

"Click kimyasýnýn ve bioortogonal kimyanýn", kimya bilimini yeni bir iþlevselcilik çaðýna taþýdýðýna iþaret edildi.

Bertozzi'nin bioortogonal reaksiyonlarýnýn, hücrenin olaðan kimyasýný bozmadan meydana geldiðine, bu reaksiyonlarýn, diðer birçok uygulamanýn yaný sýra daha hedefe odaklý kanser tedavilerine katký saðladýðýna dikkat çekildi.

Sharpless ve Meldal'ýn da kimyanýn iþlevsel bir formu olan "click kimyasýnýn" temelini attýklarý belirtildi.

- 2021'DE ÖDÜL "ASÝMETRÝK ORGANOKATALÝZ" ÇALIÞMALARINA VERÝLMÝÞTÝ

2021'de Nobel Kimya Ödülü'nü Alman kimyager Benjamin List ve Ýskoç asýllý Amerikalý kimyager David W.C. MacMillan kazanmýþtý.

List ve MacMillan, molekül inþasýnda yeni ve mahir bir araç olan "organokatalizi" geliþtirmelerinden ötürü ödüle layýk görülmüþtü.

Ýki bilim insanýnýn geliþtirdiði bu aracýn, farmasötik araþtýrmalarýnda büyük etki yarattýðýna ve kimyayý daha "çevre dostu" hale getirdiðine iþaret edilmiþti.

Ödül, 2020'de "DNA zincirlerini kesmeye ve yeniden birleþtirmeye olanak saðlayan 'CRISPR/Cas9' sisteminin geliþtirilmesine katkýlarýndan ötürü" Fransýz mikrobiyolog Emmanuelle Charpentier ile Amerikalý biyokimyacý Jennifer A. Doudna'ya verilmiþti.

2020 Nobel Kimya Ödülü, kadýn adaylar arasýnda paylaþýlan ilk örnek olmuþtu. Ödüle Charpentier ve Doudna'dan önce 5 kadýn layýk görülmüþtü.

Marie Curie 1911'de, kýzý Irene Joliot-Curie 1935'te, Dorothy Crowfoot Hodgkin 1964'te, Ada Yonath 2009'da ve Frances H. Arnold 2018'de ödülü kazanmýþtý.

1901'den bu yana her yýl kimya alanýnda insanlýða önemli katký sunan kiþilere verilen Nobel Kimya Ödülü'nü 2015'te Türk bilim insaný Aziz Sancar kazanmýþtý.

Sancar, "Nobel Ödülü kazanan ilk Türk bilim insaný" olmuþtu.