ABD merkezli rapora göre, Çin'in saðladýðý ''gizli'' borç miktarý 385 milyar dolara ulaþtý
ABD merkezli bir araþtýrma kuruluþu tarafýndan hazýrlanan raporda, Çin'in Kuþak ve Yol Projesi'nin çok sayýda düþük ve orta gelirli ülkeyi toplam 385 milyar dolarlýk “gizli” borçla karþý karþýya býraktýðý ortaya çýktý.
Merkezi ABD'de bulunan William & Mary's Küresel Araþtýrma Enstitüsü'ne baðlý AidData tarafýndan hazýrlanan raporda, Çin'in denizaþýrý finansmana yönelik attýðý adýmlar hakkýnda bazý yeni bulgulara yer verildi.
Çin'in 165 ülkede, deðeri 843 milyar dolarý bulan 13 bin 427 projesinin incelendiði raporda, bu projelere yönelik finansmanlarýn resmi olarak önemli oranda açýklanmadýðýna iþaret edildi.
Raporda görüþlerine yer verilen AidData Kýdemli Araþtýrmacýsý Ammar Malik, Çin'in çok sayýda düþük ve orta gelirli ülkeler için ilk baþvurulacak "sponsor" olarak kendini hýzla kabul ettirdiðine iþaret ederek, "Ancak Çin'in uluslararasý borç ve hibe verme faaliyetleri gizlilik içinde kalmaya devam ediyor. Bu gizlilik, Kuþak ve Yol Projesi'ne katýlan ülkelerin, katýlýmýn maliyetini ve faydalarýný ölçebilmelerini zorlaþtýrmaktadýr." deðerlendirmesinde bulundu.
Rapora göre, Çin tarafýndan saðlanan finansmanlarýn þartlarý, Ekonomik Ýþbirliði ve Kalkýnma Örgütü (OECD) Kalkýnma Yardýmlarý Komitesi tarafýndan saðlanan kredi þartlarýna kýyasla daha zorlayýcý.
Buna göre, Çin'den alýnan kredinin faiz oraný genellikle yüzde 4,2 düzeyinde ve geri ödeme süresi 10 yýldan azken, Almanya, Fransa veya Japonya gibi bir OECD kredi kuruluþundan alýnan bir kredi genellikle yüzde 1,1 faiz oranýna ve 28 yýllýk bir geri ödeme süresine sahip.
Raporda deðerlendirmelerine yer verilen AidData Ýcra Direktörü Brad Parks, Çin'in saðladýðý finansmanlarýn önemli bir kýsmýný açýklamadýðýna iþaret ederek, "Bu bildirilmemiþ borçlar yaklaþýk 385 milyar dolar deðerinde ve gizli borç sorunu zamanla daha da kötüleþiyor. Çin'in Kuþak ve Yol Projesi öncesinde bildirmediði finansmanlar yýlda 13 milyar düzeyindeydi, þimdi bu bildirilmeyen finansmanlar yýlda 40 milyar dolara çýkmýþ durumda." ifadelerini kullandý.
Çin'den finansman saðlayan bir ülkenin, ortalama olarak gayri safi milli hasýlasýnýn yüzde 5,8'ine denk gelen bir borçlanmayý bildirmemiþ olduðu bilgisine yer verilen raporda, bu nedenle hükümetlerin Çin'e olan borçlarýnýn parasal deðerini bilmemeleri gibi risklerin de ortaya çýktýðýna dikkat çekildi.
