Adým adým ihanet anlaþmasýna... Sullivan ile Prens Selman Neom kentinde ne görüþtü?
ABD medyasýnda yer alan haberlere göre, ABD Ulusal Güvenlik Danýþmaný Jake Sullivan, geçen ay Veliaht Prens Muhammed bin Salman ile yaptýðý görüþmede, Suudi Arabistan'ýn Ýsrail ile iliþkileri normalleþtirme olasýlýðýný gündeme getirdi. Ýddiaya göre Prens, bu çýkýþý direkt reddetmedi ve biraz zaman alacaðýný söyledi.
Geçen yýl Eylül ayýnda Bahreyn ve BAE, ABD aracýlýðýyla, Ýsrail ile sözde normalleþme adý altýnda, ihanet anlaþmasýný imzalamýþtý. ABD'nin aracýlýk ettiði Abraham Anlaþmalarýna, Sudan ve Fas da tahil oldu. Daha sonra Suudi Arabistan'ýn da ihanet anlaþmasýna dahil olabileceði yönünde iddialar dolaþmaya baþladý.
ABD'nin bilinen haber ve görüþ portalý Axios'da yer alan bir iddiaya göre, ABD Ulusal Güvenlik Danýþmaný Jake Sullivan ile Suudi veliaht prens, 27 Eylül'de Kýzýldeniz Þehri Neom'da bir araya geldi.
Üç ABD ve Arap kaynaðýna dayandýrýlan haberde, Sullivan'ýn MBS'ye Ýsrail ile normalleþme önerisini sunduðu, Prensin bu öneriyi doðrudan reddetmediði belirtildi. Ancak, bin Salman'ýn biraz zaman alacaðýný söylediði ve Sullivan'a ilk önce yerine getirilmesi gereken adýmlarýn bir listesini sunduðu bildirildi.
Bu adýmlar arasýnda, Suudi Arabistan'ýn ABD-Suudi iliþkilerinde kilit bir konu olan insan haklarý konusundaki sicilini iyileþtirmesini bekleyen ABD Baþkaný Joe Biden'in seçilmesinden bu yana gerginleþen ikili ABD-Suudi iliþkilerinin iyileþmesi de yer alýyor.
ÝSRAÝL'LE ÇIKARLAR FÝLÝSTÝN MESELESÝNÝ UNUTTURACAK MI?
Riyad, Ýsrail-Filistin çatýþmasý çözülmeden ve baþkenti Doðu Kudüs olan 1967 öncesi sýnýrlara dayalý bir Filistin devleti kurulmadan Ýsrail ile normalleþmeyeceðini uzun zamandýr dile getiriyordu.
32 yaþýndaki Prens, 2018'de ABD merkezli The Atlantic dergisine verdiði röportajda, Ýsrail'in Filistinlilerle birlikte kendi topraklarýna sahip olma hakký olduðunu söylemiþ, ancak ülkesinin Ýsrail ile paylaþtýðý birçok ortak çýkarý olduðunu belirtmiþti.
Biden yönetimi, Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Salman'ýn, Suudi gazeteci Cemal Kaþýkçý'nýn öldürülmesinin arkasýndaki isim olduðunda dair bir istihbarat raporu yayýnlamasýnýn ardýndan, þubat ayýnda Suudi yetkililerle yaptýðý görüþmede Suudi Arabistan ile olan iliþkiyi yeniden masaya yatýracaðýný söylemiþti.
ABD'li yetkililer ayrýca, Trump yönetiminden kalan ve Ýsrail ile Arap ülkeleri arasýnda büyüyen diplomatik baðlarý desteklemek için aktif olarak çalýþmak üzere Abraham Anlaþmalarýný geniþletme sözü verdi.
Prens'i, 'Kaþýkçý cinayeti' üzerinden sýkýþtýran ABD'nin, öte yandan Abraham Anlaþmalarýný dayatmasý, masum bir insanýn vahþice katledilmisini þantaj malzemesi olarak kullandýðý yorumlarýna neden oldu.
SUUDÝ ARABÝSTAN ÝHANET ANLATÞMASINI DESTEKLEDÝ
Birleþik Arap Emirlikleri, Bahreyn, Fas, Mýsýr, Ürdün ve Sudan dahil olmak üzere Arap devletlerinin Ýsrail-Filistin ihtilafýndaki yükseliþin ortasýnda Ýsrail ile resmi ve açýk bir þekilde diplomatik iliþkiler kurmayý kabul etmesiyle birlikte, ihanet anlaþmasýný imzalayan ülkeler, asýrlýk Ýsrail zulmüne yeþil ýþýk yaktý.
Suudi Arabistan, BAE'nin Ýsrail ile bir anlaþma imzalama kararýný desteklediði ve hava sahasýný Dubai'den Abu Dabi'ye doðrudan uçuþlar için Ýsrail uçaklarýna açarak anlaþmayý kolaylaþtýrdý.
Sullivan, Suudi Dýþiþleri Bakaný Prens Faysal bin Farhan el Suud ile Washington'da bir toplantý gerçekleþtirdi. Ancak, iki taraf da kamuoyuna, 'Ýsrail'le normalleþme' konusunda herhangi bir þey söylemedi.
