Batý Sahra teklifine ret: Müzakereye açýk bir konu deðil

Fas'a resmi ziyarette bulunan Estonya Dýþiþleri Bakaný Margus Tsahkna ile baþkent Rabat'ta basýn toplantýsý düzenleyen Burita, basýnda yer alan Birleþmiþ Milletler (BM) Batý Sahra Özel Temsilcisi Staffan de Mistura'nýn ortaya attýðý öneriyle ilgili konuþtu.

Staffan de Mistura'nýn, geçen nisan ayýnda Fas'a gerçekleþtirdiði ziyaret sýrasýnda bu öneriyi gündeme getirdiðini kaydeden Burita, "O dönem Fas heyeti, bu tür öneri ve fikirlerin reddedildiðini, hiç bir þekilde gündeme alýnmadýðýný ve Batý Sahra'nýn Fas'ýn ayrýlmaz bir parçasý olmasý hasebiyle Rabat yönetiminin, bu tür fikirleri dinlemediðini ve dinlemeyeceðini Staffan de Mistura'ya iletti." dedi.

Burita, "Fas'ýn, Batý Sahra ve buradaki egemenliði ile toprak bütünlüðü konusunda müzakerede bulunmadýðýný bilakis bir komþu ülkeyle (Cezayir) bölgesel bir anlaþmazlýk hakkýnda müzakere ettiðini" dile getirdi.

"Batý Sahra konusu, ülkenin egemenliði ve toprak bütünlüðü hiçbir zaman müzakere masasýnda olamaz, hiçbir anlaþmaya konu olamaz." diyen Burita, þöyle devam etti:

"De Mistura'nýn, bu önerinin nereden çýktýðýný, bu öneriyi kendisine kimin ilham ettiðini, onu kimin teþvik ettiðini ve bunun kendisinin mi yoksa belli bazý taraflarýn giriþimi mi olduðunu belirtmesi gerekiyordu."

Geçen günlerde basýnda, De Mistura'ya atfedilen bir öneri gündeme gelmiþti. Haberlere göre, söz konusu öneri Batý Sahra'nýn Fas ile Polisario Cephesi arasýnda taksim edilmesini, Polisario'nun güneyde bir devlet kurmasýný, Fas'ýn da kuzeyde varlýk göstermesini öngörüyordu.

- BATI SAHRA SORUNU

Fas'ýn 1975'te eski Ýspanyol sömürgesi Batý Sahra'yý topraklarýna katmasýnýn ardýndan Cezayir'in destek verdiði baðýmsýzlýk yanlýsý Polisario Cephesi ile Rabat yönetimi arasýnda baþlayan gerginlik devam ediyor.

Fas, bölgenin kendi egemenliðinde kalmasý gerektiðini savunurken Polisario Cephesi Batý Sahra'nýn baðýmsýz devlet olduðunu ileri sürüyor.

Polisario Cephesi, 1991'de BM arabuluculuðunda varýlan ateþkes anlaþmasýna kadar Fas güvenlik güçlerine karþý silahlý mücadele yürütüyordu. Ateþkes anlaþmasýndan bu yana Batý Sahra'nýn statüsüyle ilgili görüþmeler baþarýya ulaþamadý.

- YUVARLAK MASA TOPLANTILARI

Batý Sahra konusunda geçen yýllarda BM gözetiminde Fas ile Polisario Cephesi arasýnda, komþu ülkeler Cezayir ve Moritanya'nýn da katýlýmýyla yuvarlak masa toplantýlarý yapýlmýþtý.

Ýsviçre'nin Cenevre kentinde birincisi Aralýk 2018, ikincisi Mart 2019'da düzenlenen toplantýnýn üçüncüsünün Mayýs 2019'da yapýlmasý kararlaþtýrýlmýþ ancak dönemin BM Batý Sahra Temsilcisi Horst Köhler'in saðlýk sorunlarý gerekçeli istifasý nedeniyle toplantý gerçekleþtirilememiþti.

Köhler'in istifasýndan 2 yýl sonra 6 Ekim 2021'de Staffan de Mistura BM Genel Sekreteri'nin Batý Sahra Özel Temsilcisi oldu.

Cezayir, 22 Ekim 2021'de Batý Sahra sorununun görüþülmesi için Cenevre'de düzenlenen "yuvarlak masa toplantýlarý"ndan çekildiðini açýklamýþtý.