''Batılı ülkeler yaptırım uyguluyor'' deyip ekledi: Gözümüzü Türkiye'ye çevirdik
Batılı devletlerin yaptırımlarıyla karşı karşıya olan Zimbabve, Türkiye ile savunma alanında iş birliği yapmak istiyor. Shava, yaptırımlar nedeniyle Batılı ülkelerden askeri teçhizat temin edemediklerine işaret ederek 'Savunma ekipmanları için kaynaklarımızı geliştirmeye devam etmemiz gerekiyor ve bu yüzden savunmanın kolaylaştırılması için gözümüzü Türkiye'ye çevirdik.' dedi.
Zimbabve Dışişleri ve Uluslararası Ticaret Bakanı Frederick Shava, geçmişte "Rhodesia" olarak bilinen ve 18 Nisan 1980'de İngiltere'den ayrılarak bağımsızlığına kavuşan Güney Afrika ülkesinin sömürge dönemine ilişkin AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.
Bakan Shava, "İngiltere'nin Avrupa Birliği üyesiyken Batılı ülkeleri Zimbabve'ye yaptırım konusunda kışkırttığını", AB ülkelerinden ve ABD'den yaptırım uygulanmasını istediğini belirterek yaptırımların sebebinin, Zimbabve'nin topraklarını, sömürge sahiplerinden geri alıp kendi halkına dağıtması olduğunu savundu.
Yaptırımların askeri boyutuna da dikkat çeken Bakan Shava, Zimbabve'nin savunma sanayisini ve ekipmanını kurduğunu ancak eski İngiliz kolonisi olması nedeniyle askeri teçhizatının çoğunu İngiltere'den ithal etmiş olan ülkesinin, uygulanan yaptırımlar nedeniyle Batılı ülkelerden elindeki teçhizatla uyumlu yedek parça satın alamadığına işaret etti.
- ZİMBABVE SAVUNMA BAKANI TÜRKİYE'Yİ ZİYARET EDECEK
Shava, yaptırımlar nedeniyle Batılı ülkelerden askeri teçhizat temin edemediklerine işaret ederek "Doğu'ya baktık. Doğu'ya baktığımızda dost ülkelerden bazı ekipmanlar aldık. Savunma ekipmanları için kaynaklarımızı geliştirmeye devam etmemiz gerekiyor ve bu yüzden savunmanın kolaylaştırılması için gözümüzü Türkiye'ye çevirdik." ifadelerini kullandı.
Zimbabve'nin savunma alanındaki en önemli ihtiyacının ikmal malzemesi bulmak olduğunu vurgulayan Shava, üretim kapasitesini geliştirmek için çalışmaya devam etmek istediklerini söyledi.
"Türkiye ile bize yardımcı olması konusunda anlaşabileceğimizi umuyoruz." diyen Shava, Zimbabve Savunma Bakanının ağustos ayında Uluslararası Savunma Sanayii Fuarı'na katılmak üzere Türkiye'ye geleceğini bildirdi.
- ZİMBABVE'DE EKONOMİK LİBERALLEŞME
Zimbabve'deki son ekonomik reformlara da değinen Shava, ekonomide liberalleşme yolunda atılan en önemli adımlardan birinin "Yerlileştirme Yasası"nda 2018'de yapılan değişiklik olduğunu kaydetti.
Shava, "Bu yasa, o zaman, Zimbabve dışından yatırımcıların yatırımlarının belirli bir yüzdesinin yerli nüfusa ait olmasını gerektiriyordu. Bu nedenle (yatırımcılar) bir ortağa ihtiyaç duyuyordu. Bunun pek çok iyi yatırımcıyı engellediğini gördük. Bu nedenle Yerlileştirme Yasası'nı değiştirdik." dedi.
Yasanın son haline ilişkin Bakan Shava, "Şimdi Zimbabve'ye geldiğinizde kendi ortaklarınızı seçiyorsunuz, o şirketteki yatırım seviyelerini müzakere ediyorsunuz. Sadece yatırım yapmayı düşündüğünüz alana ilişkin yasalara uyuyorsunuz. Bu attığımız en önemli adımlardan biri." diye konuştu.
Shava, hükümetin attığı bir diğer adımın da iş yapma kolaylığının sağlanması olduğunu belirtti.
Bakan Shava, hükümetin kurduğu Zimbabve Yatırım ve Kalkınma Ajansı (ZIDA) ile yatırımcıların önündeki bürokratik engellerin kaldırılarak iş yapma kolaylığının sağlandığını ve yabancı şirketlerin birkaç hafta gibi kısa sürede şirketlerini tescil ettirebildiğini vurguladı.
- YABANCI YATIRIMCILAR İÇİN KOLAYLIKLAR
Shava, Zimbabve'ye yatırım yapan şirketler için vergi muafiyetine de değinerek ülkede üretim yapan şirketlerin ithal etmek zorunda kaldığı malzemeler için vergi ödemesine gerek olmadığını söyledi.
Yaptırımların, Zimbabve'yi insan hakları ve "Zimbabve anayasasını yeni yasalarla uyumlu hale getirme" gibi diğer konuları da ele almaya ittiğine işaret eden Shava, turizm alanında da ülkenin tanıtımının yapıldığını belirtti.
Bakan Shava, "Zimbabve özellikle Türk Hava Yolları'nı Victoria Şelaleleri'ne uçmaya ve Türk turistleri Zimbabve'ye getirmeye teşvik ediyor." diye konuştu.
Türkiye'nin 2011 yılında Harare'de açtığı büyükelçilik, ikili ilişkilere olumlu katkı sağladı.
Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, 2019 yılında Türkiye ile Zimbabve arasındaki ticaret hacmi yaklaşık 19 milyon dolardı.
Afrika kıtasında 43 Türk Büyükelçiliği bulunuyor. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, bu sayının Gine-Bissau'da açılacak büyükelçilik ile 44'e ulaşacağını açıklamıştı.
