Belçika'daki sahipsiz sokak hayvanlarý sorunu nasýl çözüldü?

Avrupa Birliði'nin (AB) merkezi konumundaki Belçika'da sokaklarda sahipsiz köpek ya da kedilere neredeyse hiç rastlanmýyor. Federal ülke olmasý nedeniyle uygulamalar bölgelere göre deðiþiklik gösterse de ortak çözümün ilk unsuru olarak çok sayýda ve büyük çapta barýnaklar göze çarpýyor.

Ýlk barýnaðýn 1908'de açýldýðý Belçika'da bu kuruluþlarýn yeterli sayý, kapasite ve nitelikte olmasýna önem veriliyor.

Bölgesel hükümetlerin hayvan refahý bakanlýklarý, her barýnaðýn faydalanabileceði bir miktar fon ayýrsa da barýnaklar, esas olarak yardýmseverlerin baðýþlarýyla faaliyet gösteriyor.

- POLÝS, SOKAKTA BULUNAN KÖPEÐÝ EN YAKIN BARINAÐA GETÝRÝYOR

Barýnaklarla polis arasýndaki iþbirliði, sahipsiz köpek sorununun çözümünde kilit rol oynuyor. Polisler, devriyelerinde ya da vatandaþlarýn ihbarýyla bulduðu köpekleri en yakýn barýnaða getiriyor.

Böylece "sahiplendirilmeye açýk" kategorisine alýnmadan önce zorunlu bekleme süreci baþlatýlýyor.

- ÇÝPLE HAYVANIN SAHÝBÝ TESPÝT EDÝLÝYOR

Belçika'da köpekler, 1998'den bu yana zorunlu olarak çipleniyor ve kimlik bilgileri merkezi veri tabanýna iþleniyor.

Sokakta bulunan köpekler, ya evlerinden kaçmýþ ya kaybolmuþ ya da sahibi tarafýndan terk edilmiþ oluyor.

Brüksel Baþkent Bölgesi ile Flaman bölgelerinde 15, Fransýzca konuþulan Valonya'da 10 gün olarak belirlenen süre boyunca hayvanlarýn çipleri vasýtasýyla sahipleri aranýyor.

Bulunanamasý ya da sahibinin geri almak istememesi halinde köpeðin yeni sorumlusu barýnak oluyor.

- "KISIRLAÞTIRMA YOLUYLA NÜFUSU AZALTMAK GEREKÝYOR"

Brüksel'in en köklü barýnaklarýndan Help Animals'ýn sorumlusu Deborah Foyle, AA muhabirine, "Köpekler barýnaða geldiklerinde eðitilmeleri lazým. Onlarla ilgilenilmesi lazým. Sosyalleþtirilmeleri lazým. Bu, zaman alýyor ve finansman gerektiriyor. En önemlisi onlarý yeniden sahiplendirmek." dedi.

Foyle, barýnaklarýn karþýlaþtýðý en büyük sorunun kaynak bulmak olduðunu vurgulayarak, "Yine de þanslýyýz çünkü son 5 yýlda polis departmanlarýnda kurulan hayvan refahý hizmetleri çok daha etkili hale geldi. Dolayýsýyla barýnaklar ile polis ve hayvan refahý yetkilileri arasýnda çok daha fazla iþbirliði var." þeklinde konuþtu.

"Ancak günün sonunda bu köpeklerin bazýlarý barýnakta uzun süre kalýyor çünkü gençken yaþadýklarý kötü deneyimler onlarý saldýrganlaþtýrmýþ olabiliyor. O zaman sosyalleþtirmek ve aile bulmak çok daha zor oluyor." diyen Foyle, Belçika'da köpeklerde saldýrganlýk sorunuyla mücadeleye dair þunlarý anlattý:

"Her bölge bununla ayrý ayrý ilgileniyor. Geçmiþte saldýrgan köpeklerin çoðunun uyutulduðu bir barýnak vardý ama artýk hepimiz yanýmýza gelen hayvanlara sahip çýkmaya çalýþýyoruz. Bu yüzden polis de bu hayvanlarý koyacak yer bulmakta zorlanýyor. Örneðin farklý polis departmanlarýndan sürekli olarak özellikle Amerikan Staffordshire ve diðer büyük köpeklerle ilgili talepler alýyoruz çünkü onlarý nereye koyacaklarýný bilmiyorlar. Yetiþkin köpekleri uyutmak çözüm deðil. Kýsýrlaþtýrma yoluyla nüfusu azaltmak gerekiyor."

Belçika mevzuatý, köpeklerin kýsýrlaþtýrýlmasýný dayatmýyor. Bunun nedeni, evcil köpeklerin zaten yalnýzca sahiplerinin eþliðinde dýþarý çýkmalarý veya çiftleþmeleri.

- "BARINAKLARDA UYUTMA SAYISI BÜYÜK ÖLÇÜDE AZALDI"

Fransýzca konuþulan Valon bölgesindeki Hayvanlarý Koruma Birliðinin yetkilisi Sarah Bodart da "Bildiðimiz kadarýyla þu anda sokakta bulunan köpekler uyutulmuyor. Çok sayýda hayvanýn kabul edildiði daha büyük barýnaklar genellikle etik bir tüzüðü takip ediyor ve artýk uyutmaya izin verilmiyor. Barýnaklarda uyutma sayýsý son yýllarda büyük ölçüde azaldý." dedi.

Bodart, sahipsiz ve saldýrgan köpek sorunuyla mücadele için en etkili yöntemleri þöyle sýraladý:

"Kimliklendirme ve kýsýrlaþtýrma, çiftleþtirmelerin düzenlenmesi ve sýnýrlanmasý, barýnaklara maddi destek saðlanmasý, barýnaklardan sahiplenmenin teþvik edilmesi, sahiplenecek kiþilerin belli kriterlere göre seçilmesi ve köpeklerin sahipleri tarafýndan sokaða terk edilme ihtimallerinin ortadan kaldýrýlmasý."

Dünyaca ünlü Belçikalý aktör Jean-Claude Van Damme'ýn fahri elçiliðini üstlendiði, ülkenin en etkili hayvan haklarý örgütü kabul edilen GAIA'nýn Direktörü Ann De Geef'in verdiði bilgiye göre uyutma, baþkent Brüksel bölgesinde yalnýzca týbbi nedenlerle mümkün.

Valon ve Flaman bölgelerinde ise yasak olmasa da teamül, "Barýnakta yer kalmadý diye" deðil ancak bir hastalýðýn varlýðýnda hayvanýn uyutulmasý yönünde.

- BELEDÝYE BAÞKANLARININ YETKÝSÝ DAHÝLÝNDE

Brüksel Baþkent Hükümeti Çevre Bakanlýðý kaynaklarý, yaptýklarý açýklamada, sahipsiz ve saldýrgan köpekler konusunun belediye baþkanlarýnýn yetki alanýna girdiðini belirtti.

Açýklamada "Belediye baþkanlarý, kamu düzenini korumak için gerekli tüm önlemleri almakla sorumlu olduðu için idari polislere talimat verebilir ve bu emirler aracýlýðýyla saldýrgan bir köpeðin uyutulmasý talep edilebilir." ifadesi kullanýldý.