Birleþik Krallýk'tan Guyana'ya savaþ gemisi gönderme kararý

Venezuela 19. yüzyýldan bu yana tartýþmalý bölge olan Essequibo üzerindeki iddialarýný son yýllarda denizde petrol ve gaz rezervlerinin keþfedilmesinin ardýndan yeniden gündeme getirmiþti. Venezuela'nýn Guyana topraklarýnýn petrol ve maden bakýmýndan zengin Essequibo bölgesi üzerindeki hak iddia etmesinin ardýndan Guyana'ya destek Birleþik Krallýk'tan geldi. Birleþik Krallýk, eski sömürüsü Guyana'ya diplomatik desteðini göstermek için bölgeye savaþ gemisi gönderme kararý aldý. Birleþik Krallýk Savunma Bakanlýðý, HMS Trent adlý savaþ gemisinin Noel'den sonra bölgede yapýlacak ortak tatbikata katýlacaðýný doðruladý.

Venezuela'nýn, bu ayýn baþýnda Guyana'nýn Essequibo bölgesini ilhak etme tehdidinin ardýndan Güney Amerika'ya gönderilmesine karar verilen HMS Trent, uyuþturucu kaçakçýlýðý ile mücadele için Karayipler'de bulunuyordu.

BÝRLEÞÝK KRALLIK DESTEÐÝ

Birleþik Krallýk Dýþiþleri Bakaný David Cameron, geçtiðimiz günlerde Birleþik Krallýk'ýn Guyana'nýn toprak bütünlüðünü korumak ve gerilimin týrmanmasýný önlemek amacýyla bölgedeki ortaklarýyla çalýþmaya devam edeceðini söylemiþti. Birleþik Krallýk'ýn Amerika Kýtasýndan Sorumlu Parlamento müsteþarý David Rutley, 18 Aralýk'ta Guyana'nýn baþkenti Georgetown'u ziyaret etmiþti. Venezuela Dýþiþleri Bakaný Yvan Gil ise ziyareti kýnayarak, Birleþik Krallýk'ý bölgede tansiyonu arttýrmakla suçlamýþtý.

GÜNEY AMERÝKA'DA ÝNGÝLÝZCE KONUÞULAN TEK ÜLKE: GUYANA

Ýngiliz Milletler Topluluðu üyesi olan Guyana, Güney Amerika'da Ýngilizce konuþulan tek ülke. Venezuela, uzun zamandýr altýn, elmas ve boksit bakýmýndan zengin olan, kýyýlarýnda petrol yataklarý bulunan 61 bin metrekarelik ve ülkenin üçte ikisini oluþturan Essequibo bölgesinin kendisine ait olduðunu iddia ediyor. Guyana'nýn ekonomisi hýzla büyürken Venezuela'nýn ekonomik krizlerle mücadele etmesi, Essequibo bölgesini Venezuela için daha cazip hale getirdi.

Guyana, 1966 yýlýnda baðýmsýzlýðýný kazanmadan önce Ýngiliz Guyanasý olarak biliniyordu.

Ne olmuþtu?

Venezuela ile Guyana arasýndaki Essequibo bölgesi anlaþmazlýðý Guyana'nýn baðýmsýzlýðýndan önceki dönemlere dayanýyor. Guyana'nýn Ýngiliz sömürgesi olduðu yýllarda, Essequibo Nehri Guyana'nýn batý sýnýrý olarak belirlenmiþti. Ancak 1966'da Guyana'nýn baðýmsýzlýðýný kazanmasýnýn ardýndan Venezuela'nýn bu sýnýrý tanýmamasý iki ülke arasýnda anlaþmazlýða neden olmuþtu. Ýki ülke arasýndaki sýnýr uyuþmazlýðý uzun yýllar devam ederken, Venezuela Devlet Baþkaný Nicolas Maduro, Essequibo üzerindeki hak iddiasýna halk desteði alabilmek için 3 Aralýk'ta bir referandum düzenlemiþti. Halkýn yüzde 95'i Essequibo bölgesinin Venezuela topraklarýna katýlmasý yönünde "evet" oyu kullanmýþtý. Referandum sonucu tartýþmalarý beraberinde getirse de Essequibo'yu Venezuela'nýn bir parçasý gösteren yeni haritalar basýlmýþ, bölgede yaþayanlara nüfus cüzdaný verilmiþti. Maduro, ayný zamanda devlet petrol þirketine çýkarma lisanslarý vermesi talimatý da vermiþti. Yaþanan geliþmeler üzerine Guyana ordusu teyakkuza geçmiþ, Brezilya sýnýra asker konuþlandýrdýðýný duyurmuþtu. 15 Aralýk'ta Guyana Devlet Baþkaný Irfaan Ali ile gerçekleþtirdiði görüþmenin ardýndan güç kullanmamayý kabul etse de toprak iddiasýný sürdürmüþtü.