BM Myanmarlý generallerin soykýrýmdan yargýlanmasýný istedi

BM, Myanmar Genelkurmay Baþkaný Min Aung Hlaing ve pek çok üst düzey generalin Arakanlý Müslümanlara soykýrým yaptýðýný bildirdi. Myanmar’da ordu generallerinin Arakanlý Müslümanlara karþý soykýrým suçu iþledikleri gerekçesiyle Uluslararasý Ceza Mahkemesi'nde yargýlanmasýný istendi

 

BM Ýnsan Haklarý Konseyi'nin 23 Mart 2017'de kurduðu Misyon, yaklaþýk 18 ay süren çalýþmalarýnýn ardýndan elde ettiði bulgulara iliþkin hazýrladýðý raporu, Myanmar'daki Arakanlý Müslümanlarýn maruz kaldýðý katliamýn 1. yýlýnda açýkladý.

Myanmar ordusu ve fanatik Budistlerin Arakanlý Müslümanlara yönelik cinayet, tecavüz, iþkence ve keyfi tutuklamalar dahil insan hakký ihlallerinin ortaya çýkarýlmasý amacýyla kurulan Misyon'un raporunda çarpýcý ifadelere yer verildi.

Raporda, Myanmar Genelkurmay Baþkaný Min Aung Hlaing ve pek çok üst düzey ordu generalinin Arakan eyaletinin kuzeyinde soykýrým, ülkenin kuzeyindeki Kaçin ve Þan eyaletinde ise insanlýða karþý suçlar ve savaþ suçlarý nedeniyle araþtýrýlmasý ve haklarýnda soruþturulma baþlatýlmasý istendi.

Arakanlý Müslümanlarýn, baþta Myanmar ordusu ve diðer güvenlik güçlerinin apaçýk insan haklarý ihlalleri ve istismarlarýna uðradýðý vurgulanan raporda, tüm bu eylemlerin "Uluslararasý hukuka göre þüphe götürmeyecek þekilde aðýr suçlar." olduðunun altý çizildi.

Raporda, "Askeri zorunluluklar, asla ayrým gözetmeksizin cinayetler iþlenmesini, kadýnlara toplu tecavüzü, çocuklara saldýrýlmasýný ve köylerin tamamen yakýlmasýný haklý çýkarmayacaktýr. Baþta Arakan eyaletindeki mevcut güvenlik tehditlerine bakýldýðýnda Myanmar ordusunun taktikleri, istikrarlý ve aðýr þekilde orantýsýz olmuþtur." ifadeleri kullanýldý.

Arakan eyaletinde Müslümanlarýn maruz kaldýðý mezalimlerin anlatýldýðý raporda, bölgedeki soykýrýmýn dünyadaki diðer soykýrýmlarla "doðallýðý", "ciddiyeti" ve "kapsamý" bakýmýndan benzerlikler gösterdiðine iþaret edildi.

Raporda, Genelkurmay Baþkaný Min Aung Hlaing'in yaný sýra yardýmcýsý General Soe Win baþta olmak üzere pek çok generalin soykýrým, insanlýða karþý suçlar ve savaþ suçlarý kapsamýnda UCM'de yargýlanmasý talep ediliyor.

Uluslararasý Myanmar Baðýmsýz Araþtýrma Misyonu'nun raporunda ayrýca, soykýrým iþleyen ordu mensuplarýna iliþkin BM'nin elinde uzun bir liste olduðu, bu listenin þimdilik saklý tutulacaðý ve Misyon'un detaylý raporunun 18 Eylül'de BM Ýnsan Haklarý Konseyi'ne sunulacaðý kaydedildi.

Myanmar'ýn fiili lideri Ang San Su Çi'nin de ordu tarafýndan iþlenen suçlarý engellemediði için eleþtirildiði BM raporunda, "Ang San Su Çi, ne ülkedeki fiili liderlik pozisyonunu ne de ahlaki otoritesini Arakan'da yaþanan olaylarý durdumak için kullandý" ifadeleri kullanýldý.

Arakanlý Müslümanlara etnik temizlik

BM'ye göre, 25 Aðustos 2017'den sonra Arakan'dan kaçarak Bangladeþ'e sýðýnanlarýn sayýsý 700 bini aþtý. Uluslararasý insan haklarý kuruluþlarý, yayýnladýklarý uydu görüntüleriyle yüzlerce köyün yok edildiðini kanýtladý.

Arakanlýlarýn topraklarýna dönüþü için Myanmar ve Bangladeþ hükümetleri arasýnda imzalanan anlaþma, yerinden edilenlerin durumlarýný belgelendirmeleri mümkün olmadýðý için uygulamada iþlevsiz kalýyor.

BM ve uluslararasý insan haklarý örgütleri, Arakanlý Müslümanlara yönelik þiddeti "etnik temizlik" ya da "soykýrým" olarak adlandýrýyor.

Uluslararasý medya ve kuruluþlarýn Arakan eyaletine giriþini ciddi oranda kýsýtlayan Myanmar hükümeti, bugüne kadar Arakanlý Müslümanlarýn dönüþlerine iliþkin verdiði sözleri de yerine getirmedi.

Bangladeþ'e sýðýnan Arakanlý Müslümanlar ve insan haklarý örgütleri, gerekli güvenli ortam saðlanmadan bu kiþilerin Myanmar'a dönmelerinin, yeni bir etnik temizliðe yol açacaðý endiþesi taþýyor.