Soykýrýmý resmen kabul ettiler! BM'den Srebrenitsa kararý

BM Genel Kurulunda oylama için oturum düzenlendi.

Oturum, hayatýný kaybeden Ýran Cumhurbaþkaný Ýbrahim Reisi ve beraberindeki yetkililer için 1 dakikalýk saygý duruþuyla baþladý.

Bireysel olarak olaya iliþkin suçlularýn cezalandýrýldýðýný ifade eden Vucic, karar tasarýsýnýn ne Bosna-Hersek ne de bölgedeki istikrar ve birliðe katký saðlamayacaðýný, aksine bölünmüþlükleri artýracaðýný dile getirdi.

Vucic, Almanya'yý karar tasarýsýný desteklemeyen ülkeleri tehdit etmekle suçlayarak, "Bunlar mý Avrupa'nýn deðerleri?" sorusunu yöneltti.

Almanya ve Ruanda tarafýndan sunulan ve Türkiye'nin yaný sýra 40'tan fazla ülkenin eþ sunucusu olduðu karar tasarýsý, 193 üyeli BM Genel Kurulunda 84 "evet" oyuyla kabul edildi.

Tasarý, 68 "çekimser" ve 19 "hayýr" oyu aldý.

Kararda, Srebrenitsa Soykýrýmý'nýn inkarý ile insanlýða karþý suç, soykýrým ve savaþ suçlularýnýn yüceltilmesi kýnandý.

Soykýrým kurbanlarýnýn kimlik tespiti ve cenazelerine ulaþmaya yönelik çalýþmalarýn devamýnýn öneminin altý çizilen kararda, Srebrenitsa Soykýrýmý'nýn henüz yargýlanmamýþ sorumlularýnýn kovuþturulmasýna devam edilmesi çaðrýsýnda bulunuldu.

Kararda, her yýl 11 Temmuz'un "Srebrenitsa Soykýrýmý'ný Anma Günü" olmasý kararlaþtýrýlýrken, bu günde hem kurbanlarýn anýlmasýna iliþkin hem de bilinç ve eðitimi artýracak faaliyetlere yer verilmesi talep edildi.

Soykýrým suçlularý cezalandýrýlýrken uluslararasý hukuk uyarýnca hiçbir etnik, dini ya da baþka bir grup ve toplumun hedef alýnmadýðý vurgulanan kararda, uluslararasý hukukun üstünlüðünün önemine iþaret edildi.

BM Genel Kurulunda her ülkenin bir oy hakký bulunuyor. BM Güvenlik Konseyinin aksine, hiçbir ülkenin veto hakký bulunmuyor.

Baðlayýcýlýðý olmasa da Genel Kurul kararlarýnýn siyasi aðýrlýðý bulunuyor ve uluslararasý topluma güçlü mesaj veriyor.

SIRPLAR VE RUSLAR KARÞI ÇIKMIÞTI

Sýrbistan Cumhurbaþkaný Vucic, 29 Mart'ta yaptýðý açýklamada, tasarýnýn temel amacýnýn, Sýrp halkýný özgürlükçü ve baðýmsýz politikasýndan dolayý cezalandýrmak ve Kosova konusunda ek olarak baskýya maruz býrakmak olduðunu savunmuþtu.

Bosna Hersek'teki iki entiteden Sýrp Cumhuriyeti (RS) Baþkaný Milorad Dodik ise "Orada yaþananlar savaþýn verdiði yorgunluk, nefret ve acýlar sonrasý yaþanan bir suçtu ancak soykýrým deðildi. Srebrenitsa'da soykýrým yaþanmadý, bu 'korkunç kelime' bizim deðil, çocuklarýmýzýn ve torunlarýmýzýn sýrtýna yüklenmek istenen bir kelimedir." açýklamasýnda bulunmuþtu.

Dodik, BM Genel Kurulunda Srebrenitsa soykýrýmý hususunda bir karar alýnmasý durumunda, RS yetkililerin Srebrenitsa'da toplanarak, buranýn "kendilerine ait olduðunu" göstereceklerini söylemiþti.

Sýrbistan Ulusal Meclis Baþkaný Ana Brnabic de Sýrbistan'ýn BM'de bu tür eylemlere karþý çýkacaðýný dile getirmiþti.

Rusya'nýn BM Daimi Temsilcisi Vassily Nebenzia ise tasarýnýn konuyu "tek taraflý" ele aldýðýný iddia etmiþti.

Srebrenitsa'da neler yaþandý?

Srebrenitsa'nýn 11 Temmuz 1995'te Ratko Mladic komutasýndaki Sýrp birliklerince iþgal edilmesinin hemen ardýndan BM bünyesindeki Hollandalý askerlere sýðýnan sivil Boþnaklar, Sýrplar'a teslim edildi.

Kadýn ve çocuklarýn Boþnak askerlerin kontrol ettiði bölgeye gitmesine izin veren Sýrplar, en az 8 bin 372 Boþnak erkeði ormanlýk bölgede, fabrikalarda ve depolarda öldürdü, katledilenler toplu mezarlara gömüldü.

Lahey'deki Uluslararasý Adalet Divaný, 2007 yýlýndaki kararýnda, Eski Yugoslavya Uluslararasý Ceza Mahkemesinden (ICTY) gelen kanýtlar doðrultusunda, Srebrenitsa ve civarýnda yaþananlarý "soykýrým" olarak nitelendirdi.

Srebrenitsa'daki soykýrýmda hayatýný kaybedenlerden kimlik tespiti yapýlamayan ve cenazesine ulaþýlamayan 1600'den fazla kiþi bulunuyor.