BM'den Ýran'a ''ölüm cezasýný protestolarý bastýrma aracý olarak kullanma'' uyarýsý
Birleþmiþ Milletler (BM), Ýranlý yetkililere ülkede genç bir kadýnýn 'baþörtüsü kurallarýna uymadýðý gerekçesiyle' gözaltýna alýndýktan sonra ölümü üzerine baþlayan protestolarý bastýrmak için idam cezasýný kullanmamasý uyarýsýnda bulundu.
BM'nin 16 insan haklarý uzmaný tarafýndan yapýlan açýklamada, Ýran'da 29 Ekim'de 8 kiþiye, idama mahkum edilebilecekleri suçlamalarý isnat edildiði ifade edildi.
Açýklamada, "yeryüzünde fesat çýkarmak" suçlamasýnýn da bu suçlarýn arasýnda olduðu belirtildi.
Ýranlý yetkililere, "ölüm cezasýný protestolarý bastýrmak için bir araç olarak kullanma" uyarýsýnda bulunulan açýklamada, gözaltýndaki protestocularýn serbest býrakýlmasýna yönelik çaðrý yinelendi.
Açýklamada, "Protestolarýn devamlý olarak bastýrýlmasýyla, idamla sonuçlanabilecek iddianameler hazýrlanabilir ve kýsa sürede ölüm cezasý verilebilir. Protestolarda ön cephede olan kadýn ve kýzlarýn, özellikle de sistematik olarak ayrýmcýlýk yapan yasalar, politikalar ve uygulamalarýn sonlandýrýlmasýný istedikleri için gözaltýna alýnan veya hapse mahkum edilen insan haklarý savunucularýnýn baþta hedef alýnmasýndan korkuyoruz." ifadeleri kullanýldý.
16 Eylül'den bu yana aralarýnda kadýn ve gençlerin de bulunduðu binlerce protestocunun gözaltýna alýndýðý kaydedilen açýklamada, bu kiþilerden 14'ünün kefaletle serbest býrakýldýðý ve bir kýsmýnýn hücre hapsinde olduðu iddia edildi.
Protestolara yönelik baskýnýn sürdüðüne dikkati çekilen açýklamada, protestolarda aralarýnda 24 kadýn, 41 çocuðun olduðu, en az 304 kiþinin hayatýný kaybettiði belirtildi.
- ÝRAN'DAKÝ GÖSTERÝLER VE AB'NÝN YAPTIRIMLARI
Tahran'da 22 yaþýndaki Mahsa Emini, 13 Eylül'de "ahlak polisi" olarak bilinen Ýrþad devriyeleri tarafýndan "baþörtüsü kurallarýna uymadýðý gerekçesiyle" gözaltýna alýndýktan sonra komaya girerek hastaneye kaldýrýlmýþtý.
Emini'nin 16 Eylül'de yaþamýný yitirmesi ülke yönetimine karþý protestolara yol açmýþtý.
Avrupa Birliði (AB), Emini'nin ölümünün ardýndan ülke geneline yayýlan protestolarla ilgili 17 Ekim'de Ýranlý 11 kiþi ve 4 kuruluþa yaptýrým uyguladýðýný duyurmuþtu.
Ýran da buna karþýlýk 26 Ekim'de Avrupa Parlamentosu milletvekillerinin de aralarýnda olduðu Avrupalý 12 kiþi ve 8 kuruluþa yaptýrým kararý almýþtý.
Almanya Dýþiþleri Bakaný Annalena Baerbock, 10 Kasým'da Twitter hesabýndan paylaþtýðý mesajýnda, Ýran'daki göstericilere yönelik müdahaleler nedeniyle bu ülkeye gelecek hafta yeni yaptýrýmlar uygulamaya hazýrlandýklarýný açýklamýþtý.
