BM'den 'Sudan' uyarýsý

BM Güvenlik Konseyinde (BMGK), çatýþmada sivilleri koruma baþlýðý altýnda Sudan'daki gýda güvencesizliðine iliþkin durum görüþüldü.

Burada üye ülkeleri bilgilendiren BM Ýnsani Ýþler Koordinasyon Ofisi Operasyonlar ve Savunma Birimi Direktörü Edem Wosornu, Sudan'da 11 aydýr süren çatýþmanýn siviller üstündeki korkunç etkisine dikkati çekti.

Wosornu, "Bugün, Sudan'da çok büyük etkisi bulunan ve hýzla artan gýda güvencesizliðine karþý uyarýda bulunmak için bir araya geldik." dedi.

Sudan'da siviller ve sivil altyapýlara yönelik saldýrýlarýn bazýlarýnýn, insanlýða karþý suç teþkil edebileceði konusunda uyarý yapýldýðýný anýmsatan Wosornu, Kordofan eyaletinde halkýn yüzde 90'ýnýn acil seviyede gýda güvencesizliðiyle karþý karþýya olduðuna dikkati çekti.

Wosornu, insani yardým ortaklarýnýn tahminlerine göre, bölgede gelecek aylarda 220 binden fazla çocuðun açlýk nedeniyle hayatýna kaybetme riskiyle karþý karþýya olduðunu vurguladý.

- "18 MÝLYON ÝNSAN GIDA KRÝZÝYLE KARÞI KARÞIYA KALMA RÝSKÝNDE"

BM Gýda ve Tarým Örgütü (FAO) Genel Müdür Yardýmcýsý Maurizio Martina ise özellikle Darfur'da gýda güvencesizliðine iliþkin durumun çok endiþe verici olduðuna dikkati çekti.

Açlýk krizini çatýþmanýn tetiklediðinin altýný çizen Martina, "Çatýþma yeni bölgelere yayýlýrken gýda güvenliðini etkiliyor. Çatýþmanýn güneydoðu eyaletlerine yayýlmasý hasat dönemine çok büyük etki ediyor." uyarýsýný yaptý.

Martina, Sudan'da yaklaþýk 18 milyon insanýn gýda kriziyle karþý karþýya kalma riskinde olduðunu ve tarým sisteminin korunmasýnýn þart olduðunu belirtti.

Üye ülkelere tarým faaliyetlerine yardým saðlama çaðrýsýnda bulunan Martina, BMGK'nin bu ay Sudan'da ateþkes ve engelsiz insani yardým çaðrýlarý yapýlan kararý kabul ettiðini ancak sahada büyük geliþme olmadýðýný söyledi.

- "ZAMAN DARALIYOR"

Dünya Gýda Programý (WFP) Ýcra Direktör Yardýmcýsý Carl Skau ise bölgede 28 milyon kiþinin gýda güvencesizliðiyle mücadele ettiðini bildirdi.

WFP'nin yardým operasyonlarýnýn eriþim ve kaynak eksikliði nedeniyle baltalandýðýný aktaran Skau, sýnýr ötesi yardým operasyonlarýnýn hem çok pahalý hem de yetersiz olduðunu ifade etti.

Skau, Sudan'daki çatýþmanýn dünyadaki en büyük yerinden edilme krizini tetiklediðini belirterek, 8 milyon insanýn yerinden edildiðini dile getirdi.

"Zaman daralýyor." uyarýsýnda bulunan Skau, BMGK'nin harekete geçmesi ve Sudan için kabul edilen 2470 sayýlý kararýn uygulanmasýný saðlamasý gerektiðini belirterek, böylelikle Sudan ve bölgede açlýk krizinin engellenebileceðini söyledi.

- SUDAN'DAKÝ ÝÇ SAVAÞ

Sudan'da Egemenlik Konseyi Baþkaný Orgeneral Abdulfettah el-Burhan komutasýndaki ordu ile Hýzlý Destek Kuvvetleri (HDK), Aralýk 2018'deki halk ayaklanmasý sonrasýnda yönetimi ele geçirip yaklaþýk 30 yýl iktidarda kalan Cumhurbaþkaný Ömer el-Beþir'in Nisan 2019'da devrilmesinin ardýndan sivillerin katýlýmýyla oluþturulan hükümette yer almýþ, 2021'de ise sivil hükümete karþý birlikte darbe düzenlemiþti.

Ordu ile HDK'nin, askeri ve güvenlik reformu kapsamýnda HDK'nin orduya entegrasyonu meselesinde anlaþmazlýða düþmesinin ardýndan 2023'ün nisan ayý ortasýnda iç savaþ patlak vermiþti.

Birleþmiþ Milletlere göre, dünyadaki en büyük yerinden edilme vakasýnýn yaþandýðý ve dünyadaki "en büyük açlýk krizinin" yaþanabileceði uyarýsýnda bulunulan Sudan'da, ordu ve paramiliter Hýzlý Destek Kuvvetleri arasýndaki çatýþmalarda yaklaþýk 14 bin kiþi hayatýný kaybetti, 8 milyon kiþi yerinden edildi.

Ýç savaþ nedeniyle 19 milyon çocuðun okula gidemediði ve nüfusunun yaklaþýk yarýsýna tekabül eden 25 milyon insanýn yardýma muhtaç hale geldiði ülkede, Dünya Gýda Programý'nýn 5 Þubat'taki son raporuna göre, yaklaþýk 18 milyon Sudanlý akut gýda güvensizliði yaþýyor ve bunlarýn 5 milyonu açlýðýn eþiðinde.

Uluslararasý toplumdan gelen ateþkes çaðrýlarýna raðmen Sudan'da taraflar arasýndaki çatýþmalar ramazanda da sürüyor.