Çin ve Filipinler, Güney Çin Denizi için anlaþtý
Çinli ve Filipinli yetkililerin, son dönemde iki ülke arasýnda Güney Çin Denizi'ndeki ihtilaflý bölgede artan gerilimin düþürülmesi konusunda fikir birliðine vardýðý bildirildi.
Çin Dýþiþleri Bakanlýðýndan yapýlan açýklamaya göre, Çin-Filipinler Ýkili Ýstiþare Mekanizmasýnýn (BCM) 9'uncu toplantýsý dün Filipinler'in baþkenti Manila'da düzenlendi.
Filipinler Dýþiþleri Bakanlýðý Müsteþarý Theresa Lazaro ve Çin Dýþiþleri Bakan Yardýmcýsý Çýn Þiadong'un eþ baþkanlýðýnda yapýlan toplantýda taraflar, Güney Çin Denizi'nde, özellikle de sürtüþmelerin yaþandýðý Ýkinci Thomas Sýðý'ndaki gerilimin düþürülmesinde mutabýk kaldý.
Taraflar, Güney Çin Denizi'nde barýþý ve istikrarý korumanýn hem Çin'in hem de Filipinler'in çýkarý ve bölge ülkelerinin ortak hedefi olduðunu vurgularken, anlaþmazlýklarý ve farklýlýklarý kontrol edebilmek için diyalog ve istiþareyi sürdürmenin gereðine iþaret etti.
Çin tarafý, Filipinler'e "denizlerdeki ihlallerine ve provokasyonlarýna son verme" ve sorunlarý diyalogla çözme yoluna dönerek ikili iliþkileri yeniden istikrara kavuþturma çaðrýsýnda bulundu.
Filipinler Dýþiþleri Bakanlýðýndan görüþmeye dair yapýlan açýklamada da "Ýki taraf, denizdeki durumun idare edilmesine yönelik tedbirlerin geliþtirilmesi konusunda mesafe kaydetmiþtir fakat ciddi görüþ ayrýlýklarý sürmektedir." ifadesine yer verildi.
- ÝKÝNCÝ THOMAS SIÐI
Güney Çin Denizi'nde Spratly Adalarý'nýn parçasý olan ve Filipinler'in kontrolündeki Ýkinci Thomas Sýðý, son dönemde iki ülke gemilerinin karþý karþýya geldiði sürtüþme ve gerilimlere sahne oluyor.
Filipinlilerin "Ayungin", Çinlilerin "Rýnai" adýný verdiði sýðlýkta Filipinler Donanmasýna ait savaþ gemisi karaya oturmuþ halde bulunuyor. Gemiye ikmal saðlamak üzere Filipin gemileri aralýklarla bölgeyi ziyaret ediyor.
Pekin yönetimi, resifte karaya oturtulan "Sierra Madre" adlý savaþ gemisinin bölgede yasa dýþý bulunduðunu belirterek, geri çekilmesi ve resifin orijinal haline getirilmesini talep ediyor.
Çin Sahil Güvenliðinin, resifte bulunan gemideki denizcilerin ihtiyaçlarýný karþýlamak üzere yapýlan ikmal seferlerini engellemeye çalýþmasý, ülkeler arasýndaki gerilimi yükseltiyor.
En son Çin Sahil Güvenliði, 17 Haziran'da Filipinlilerin "Ayungin", Çinlilerin "Rýnai" adýný verdiði Ýkinci Thomas Sýðý'nda karaya oturtulan Filipin savaþ gemisine ikmal yapan Filipin gemilerine engel olmuþ, ellerinde býçaklar ve palalar taþýyan Çin Sahil Güvenlik personeli, Filipinli askerleri tehdit etmiþ, yaþanan arbedede 8 asker yaralamýþtý.
Müdahale, Çin'de sahil güvenlik birimlerinin güvertede arama dahil denizde müdahale yetkilerini artýran yasal düzenlemenin yürürlüðe girmesinin ardýndan gelmiþti.
- GÜNEY ÇÝN DENÝZÝ ANLAÞMAZLIÐI
Güney Çin Denizi, kýyýdaþ ülkelerin baðýmsýzlýklarýný kazandýðý Ýkinci Dünya Savaþý'ndan bu yana bölge ülkeleri arasýnda egemenlik ihtilaflarýnýn odaðýnda yer alýyor.
Çin, ilk kez 1947'de yayýmladýðý haritayla Güney Çin Denizi'nin yüzde 80'i üzerinde egemenlik iddiasýnda bulunurken yer altý kaynaklarý açýsýndan zengin bölgede Filipinler'in yaný sýra Vietnam, Brunei ve Malezya da hak iddia ediyor.
Çin'in bölgedeki ihtilaflý adalarda üsler inþa etmesine, askeri unsurlarýn yaný sýra sivil gemi filolarýyla varlýk göstermesine bölge ülkelerinin yaný sýra ABD de karþý çýkýyor.
Lahey'deki Daimi Tahkim Mahkemesi, 2016'da Filipinler'in baþvurusuyla verdiði kararda Çin'in, Güney Çin Denizi'nde tek taraflý egemenlik taleplerinin yasal olmadýðýna hükmetmiþti.
