Çin'den Taliban hükûmetine ilk üst düzey ziyaret

Taliban geçici hükûmetinin Başbakan Yardımcılığından yapılan açıklamaya göre görüşmede, Vang ile Birader'in iki ülke arasındaki ticari, transit ve ekonomik ilişkilerin ele alındığı bildirildi.

Görüşmede Birader, Afganistan'da çok sayıda maden bulunduğunu, Çin'in, madenlerin işletilmesi konusunda iş birliği ve özellikle Logar vilayetindeki bakır madeni projesini tekrar başlatmasını istediklerini söyledi.

Çin Dışişleri Bakanı Vang da Afganistan ve Çin'in uzun yıllara dayanan tarihi bir ilişkisinin bulunduğunu, iki ülke arasındaki dostluğun devam etmesi ve güçlenmesini umduklarını belirtti.

Çin'in Afganistan'ın iç işlerin karışma gibi bir planının olmadığını ifade eden Vang, madencilik, yol ve hastane yapımı alanlarında iş birliğine hazır olduklarını kaydetti.

Öte yandan Taliban geçici hükûmetinin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Abdul Kahhar Belhi, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, Vang ile Muttaki görüşmesinde siyasi, ekonomik konuların yanı sıra hava koridoru, Afganistan'dan kuruyemiş ihracatının yapılması, Afgan öğrencilere burs sağlanması konularının ele alındığını aktardı.

- ÇİN'DEN TALİBAN HÜKÛMETİNE İLK ÜST DÜZEY ZİYARET

Konuk olduğu İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) Zirvesi'nin düzenlendiği Pakistan'ın başkenti İslamabad'dan Kabil'e gelen Vang'ın ziyareti, Taliban'ın Afganistan'da iktidara gelmesinden bu yana Çin'in ülkedeki en üst düzey teması oldu.

Çin, ABD öncülüğündeki NATO güçlerinin çekilmesinin ardından kurulan geçici hükûmetle olumlu ilişkiler kurma yolunu izledi. Geçici hükûmete insani yardım alanında destek sağlayan Pekin yönetimi, resmi tanıma anlamına gelecek adımlar atmaktan kaçınıyordu.

Çinli yetkililer, Taliban'ın ülkenin kontrolünü ele aldığını ve savaşın sona erdiğini ilan ettiği ilk günlerde, "Çin'in Afgan halkının kendi kaderini bağımsız olarak belirleme hakkına saygı göstereceğini" belirtmiş, Afganistan ile dostane ve iş birliğine dayalı ilişkileri sürdürmek istediklerini duyurmuştu.

Dışişleri Bakanı Vang, 26 Ekim 2021'de Katar'ın başkenti Doha'da Taliban'ın kurduğu geçici hükûmetin temsilcileriyle yaptığı görüşmede, Çin'in Afganistan'ı yeniden inşa çabalarına destek sözü vermişti.

- ÇİN'İN AFGANİSTAN'A İLGİSİ

Kuşak ve Yol Girişimi kapsamında bölgede tarihi İpek Yolu güzergahında ulaştırma ve altyapı projeleri geliştiren Çin, Afganistan'da siyasi ve ekonomik istikrarın sağlanmasını çıkarına uygun görüyor.

Afganistan ile Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nden geçen dar bir sınır koridoru bulunan ülke, buradaki istikrarsızlığın kendi sınır bölgelerini etkilemesinden endişe ediyor.

Afganistan ayrıca dünyanın ikinci büyük ekonomisi olan Çin'e sanayi üretimi için ihtiyaç duyduğu, aralarında elektrikli araçlar ve mobil cihazlarda kullanılan pillerin üretildiği lityum gibi nadir metallerin bulunduğu bazı kritik ham madde ve kaynaklarına coğrafi açıdan en elverişli şekilde sağlama fırsatı sunuyor.