Çin'den Tayvan'a ''1992 Mutabakatý'' þartý
Çin, egemenlik ihtilafý içinde olduðu Tayvan ile istiþare mekanizmasýnýn, Tayvan otoritelerinin 1992 Mutabakatý'ný tanýmasý þartýyla hayata geçirilebileceðini bildirdi.
Çin'in Tayvan Ýliþkileri Ofisi Sözcüsü Cu Fýnglien, açýklamasýnda, Çin'in Tayvan Boðazlar Arasý Ýliþkiler Birliði (ARATS) ile Tayvan'ýn Boðaz Ýliþkileri Derneði (SEF) arasýndaki diyaloðun sürdürülmesine dair deðerlendirmede bulundu.
Sözcü Cu, diyaloðun sürdürülmesinin 1992 Mutabakatý'nýn kabulüne baðlý olduðunu vurguladý.
Tayvan'da iktidardaki Demokratik Ýlerici Parti (DPP) otoritelerinin, 2016'da iktidara gelmesinden bu yana izledikleri baðýmsýzlýk yanlýsý politikalarýnýn Ada'daki siyasi çözümsüzlüðün sebebi olduðunu savunan Cu, "DPP otoriteleri 1992 Mutabakatý'ný çarpýtýyor ve hatta reddederek Boðazýn iki yakasý arasýndaki barýþçý iliþkilerin geliþimine ve ARATS ile SEF arasýnda istiþarelerin ve iliþkilerin temeline zarar veriyor." ifadelerini kullandý.
Tayvan'dan 4 Kasým'da SEF Baþkanlýðýna seçilen Frank Wu, Çinli muhataplarý ile iliþkilerin ve istiþarelerin sürdürülmesine dair temennisini dile getirmiþti.
- 1992 MUTABAKATI
"1992 Mutabakatý", Tayvan Boðazý'nýn iki yakasýndaki taraflarýn, 1990'larýn baþýnda yürüttükleri görüþmelerin sonunda "tek Çin ilkesini" kabul ederek egemenlik sorununu belirsiz býrakma konusunda vardýklarý uzlaþmayý ifade ediyor.
Ada'da 2016'dan bu yana iktidarda bulanan DPP, Tayvan'ýn fiili baðýmsýzlýðýnýn korunmasýný savunan bir siyasi çizgiyi temsil ediyor.
Tayvan'ýn geleceðinin hangi hükümetin Çin'in meþru temsilcisi olduðuna dair tartýþmasýyla tanýmlanmasýna karþý çýkan DPP'li siyasetçiler, Tayvan'ýn müstakil varlýðýnýn ve fiili baðýmsýzlýðýnýn korumasý gerektiði fikrine yakýn duruyor.
- ÇÝN-TAYVAN ANLAÞMAZLIÐI
Çin'de Ýkinci Dünya Savaþý'nýn ardýndan Çan Kay-þek liderliðindeki Çin Milliyetçi Partisi (Koumintag) güçleri ile Mao Zýdong önderliðindeki Çin Komünist Partisi (ÇKP) güçleri arasýnda yaþanan iç savaþta galip gelen komünistler, 1 Ekim 1949'da Çin Halk Cumhuriyeti'nin kuruluþunu ilan etmiþti.
Ýç savaþý kaybeden Koumintag üyeleri ise Tayvan'a yerleþip 1912'de kurulan "Çin Cumhuriyeti" iktidarýnýn Ada'da devam ettiðini ileri sürerek, burada geçici hükümet kurmuþtu.
Çin Halk Cumhuriyeti'nin kendi topraklarýnýn parçasý olduðunu savunduðu Tayvan, 1949'dan bu yana fiili baðýmsýzlýða sahip bulunuyor. Çin ana karasý ile Tayvan arasýndaki ayrýlýk hala sürüyor.
Son yýllarda Tayvan üzerindeki askeri baskýyý artýran Pekin yönetimi, Ada'nýn ana kara ile yeniden birleþmesi için gerekirse güç kullanýmýný dýþlamayacaðýný vurguluyor.
