Çin'den Tayvan'a abluka

Bakanlýðýn açýklamasýnda, 71 hava aracýndan 45'inin, Tayvan Boðazý'nda taraflarýn etki alanlarýný sýnýrladýðý varsayýlan hava ve deniz hattýný geçtiði ve Tayvan'ýn "Hava Savunma Tanýmlama Bölgesi" (ADIZ) ilan ettiði sahada uçtuðu belirtildi.

Açýklamada, 8 "SU-30", 16 "J-10", 4 "J-11", 10 "J-16" savaþ uçaðý, 1 "Y-8 ASW" tipi deniz devriye uçaðý, 2 "H-6" tipi bombardýman uçaðý ve 1 "TB-001" tipi silahlý dronun Tayvan Boðazý'ndaki itibari "orta çizgiyi" geçtiði, 1 "Y-9 EW" ve 1 "KJ-500" tipi erken uyarý uçaðý ile 1 "Y-20" tipi tanker uçaðýnýn ADIZ'ýn güney bölümüne uçtuðu bilgisi verildi.

Ada çevresindeki uçuþlar ve gemi devriyelerinin, Çin ordusunun Tayvan lideri Tsai Ing-wen'in Orta Amerika ve ABD ziyaretlerinin ardýndan baþlattýðý askeri tatbikata baðlý olduðu tahmin ediliyor.

Çin Halk Kurtuluþ Ordusunun (ÇHKO) Tayvan'ýn bulunduðu bölgeden sorumlu Doðu Cephesi Komutanlýðý, dün yaptýðý açýklamada, Ada çevresinde kara, hava, deniz ve roket kuvvetlerinin katýldýðý müþterek askeri tatbikata baþladýðýný duyurmuþtu.

Açýklamada, "Müþterek Kýlýç" adý verilen askeri tatbikatta ÇHKO'nun kara kuvvetlerine baðlý roket bataryalarýnýn, donanmaya baðlý savaþ gemileri ile karada konuþlu gemi savar sistemlerinin, hava kuvvetlerine baðlý savaþ uçaklarý ile dronlarýn ve roket kuvvetlerine baðlý güdümlü füze sistemlerinin yer aldýðý bildirilmiþti.

Tayvan Savunma Bakanlýðý, tatbikatýn baþlamasýnýn ardýndan dün akþam saatlerine kadar 71 askeri hava aracý ve 9 geminin Ada çevresinde görüldüðünü, Tayvan Boðazý'na ve ADIZ'a 45 sorti yapýldýðýný bildirmiþti. Tatbikatýn ikinci gününde ilk gündeki uçuþlarýn ve gemi hareketlerinin tekrarlandýðý tahmin ediliyor.

- TSAÝ'NÝN ZÝYARETLERÝ

Çin ile egemenlik ihtilafý içindeki Tayvan'ýn lideri Tsai, Orta Amerika ülkeleri Guatemala ve Belize'yi ziyaretleri öncesinde ve sonrasýnda ABD'ye "transit geçiþ" gerekçesiyle gayrýresmi ziyaretlerde bulunmuþtu.

Tayvan lideri, 30 Mart'ta New York þehrinde Hudson Enstitüsü tarafýndan düzenlenen toplantýya katýlmýþ, 5 Nisan'da da California eyaletinin Simi Valley þehrinde ABD Temsilciler Meclisi Baþkaný Kevin McCarthy ve partiler arasý Kongre heyetiyle görüþmüþtü.

Pekin yönetimi, ziyaret nedeniyle ABD'yi protesto ederken Tsai'nin temaslarýna aracýlýk eden iki kuruluþa ve yöneticilerine yaptýrým uygulayacaðýný bildirmiþti.

- PELOSÝ'NÝN ZÝYARETÝ DE ASKERÝ GERÝLÝME SEBEP OLMUÞTU

ABD'nin önceki Temsilciler Meclisi Baþkaný Pelosi'nin Aðustos 2022'de Tayvan'a yaptýðý ziyaret, Washington ile Pekin arasýnda krize yol açmýþtý. Çin ordusu, ziyaretin ardýndan Ada çevresinde fiili abluka oluþturan askeri tatbikatlar düzenlerken, gerçek silah ve mühimmatýn kullanýldýðý tatbikatlarda Çin ana karasýndan ateþlenen güdümlü füzeler, Tayvan yakýnlarýndaki sulara düþmüþtü.

Çin, ziyaretin ardýndan Tayvan çevresindeki uçak ve gemi devriyelerini artýrarak Tayvan Boðazý'ný ayýran itibari "orta çizgi"yi geçtiði uçuþlarý düzenli hale getirmiþti.

Çin'in topraklarýnýn parçasý olduðunu savunduðu Tayvan, Çin Halk Cumhuriyeti'nin kurulduðu 1949'dan bu yana fiili baðýmsýzlýða sahip bulunuyor. Çin ana karasý ile Tayvan arasýnda iç savaþýn ardýndan ortaya çýkan ayrýlýk hala devam ediyor.

Pekin, "Tek Çin" ilkesini vurgulayarak Tayvan'ýn dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik iliþkiler kurmasýna, Birleþmiþ Milletler ve diðer uluslararasý kuruluþlarda temsil edilmesine karþý çýkýyor, kendisini tanýyan ülkelerin Tayvan ile diplomatik iliþkileri kesmesini þart koþuyor.