Çin'i öfkelendiren ziyaret: Ada'dan uzak durun
Çin Dýþiþleri Bakanlýðý, ABD'li eski yetkililerin, Tayvan'ý ziyaret etmesine iliþkin Tayvan ile ABD arasýnda her türlü temasa karþý çýktýklarýný belirterek Washington yönetimini Ada'dan uzak durmaya çaðýrdý.
Bakanlýk Sözcüsü Cao Licien, baþkent Pekin'de düzenlediði olaðan basýn toplantýsýnda, ABD'li eski Senatör Chris Dodd ile eski Dýþiþleri Bakan Yardýmcýlarý Richard Armitage ve James Steinberg'in Tayvan'ý ziyaretine iliþkin açýklamalarda bulundu.
"(Tayvan lideri) Tsai Ing-wen, sadece Çin'in bir bölgesinin lideridir. Çin, ABD ile Tayvan'ýn her türlü temasýna kararlýlýkla karþý çýkýyor." ifadesini kullanan Cao, ABD'li eski yetkililerin Tayvan'ý ziyaret etmesi nedeniyle Washington yönetimine nota verdiklerini kaydetti.
Sözcü Cao, ABD'yi, tek Çin ilkesine baðlý kalmaya, Tayvan ile her türlü temasý durdurmaya, ikili iliþkilerin daha fazla zarar görmemesi için Tayvan meselesini dikkatlice ele almaya ve Ada'daki baðýmsýzlýk yanlýlarýna yanlýþ sinyal göndermemeye çaðýrdý.
Tayvan basýnýnda çýkan haberlere göre ABD Baþkaný Joe Biden'ýn gayri resmi heyeti olarak yola çýkan Dodd, Armitage ve Steinberg, Tayvan'a bugün ulaþtý. ABD'li eski yetkililer Tayvan lideri Tsai Ing-wen ile yarýn akþam yemeðinde bir araya gelecek.
Ziyaret Çin ordusuna ait savaþ uçaklarýnýn Tayvan'ýn Hava Savunma Tanýmlama Sahasý'na (ADIZ) yönelik ihlalleri artýrdýðý bir döneme denk geldi.
ABD Dýþiþleri Bakaný Antony Blinken 11 Nisan'da yaptýðý açýklamada Blinken, Pekin yönetiminin Tayvan'a yönelik "saldýrgan tavýrlarý"nýn ve Tayvan Boðazý'nda artan tansiyonun endiþe yarattýðýný kaydetmiþti.
Blinken'ýn açýklamasýndan sonra 12 Nisan'da Çin ordusuna ait 25 savaþ uçaðý Tayvan'ýn ADIZ'ýný ihlal etmiþti.
Tayvan makamlarý uçaklarýn 14'ünün J-16, 4'ünün J-10 savaþ uçaðý, 4'nün H-6K bombardýman, 2'sinin Y-8 deniz karakol, birinin de KJ-500 erken uyarý ve kontrol uçaðý olduðunu duyurmuþ ve ihlalin, Çin ordusunun bugüne kadar en çok uçakla yaptýðý giriþim olduðuna dikkati çekmiþti.
- ÇÝN-TAYVAN ANLAÞMAZLIÐI
Çin'de Ýkinci Dünya Savaþý'nýn ardýndan çýkan iç savaþta Mao Zedong liderliðindeki Çin Komünist Partisinin (ÇKP) 1949'da iktidarý ele geçirmesi ve Çin Halk Cumhuriyeti'nin kuruluþunu ilan etmesi üzerine Çan Kayþek liderliðindeki Çin Milliyetçi Partisi (Kuomintag) üyeleri, Tayvan'a yerleþip 1912'de kurulan "Çin Cumhuriyeti" iktidarýnýn Ada'da devam ettiðini ileri sürerek baðýmsýzlýk ilan etmiþti.
Bu giriþim Çin tarafýndan kabul edilmese de Tayvan temsilcileri, 1971'e kadar Birleþmiþ Milletler (BM) Genel Kurulunda Çin'i temsil etmiþti. 1950'ler ve 1960'larda çok sayýda ülkenin diplomatik iliþki tercihini Çin Cumhuriyeti'nden Çin Halk Cumhuriyeti'ne çevirmesinin ardýndan, 1971'de BM Genel Kurulu'nda yapýlan oylamada Pekin hükümetinin Çin'in tek meþru temsilcisi kabul edilmesiyle Tayvan'ýn uluslararasý örgütlerdeki konumu belirsiz hale gelmiþti.
Pekin yönetimi, "Tek Çin" ilkesini benimseyerek Çin'i uluslararasý toplumda sadece kendilerinin temsil ettiðini savunuyor ve Tayvan'ýn dünya ülkeleriyle müstakilen diplomatik iliþkiler kurmasýna, BM'de ve diðer uluslararasý kuruluþlarda temsil edilmesine karþý çýkýyor.
