Çin'in uzay istasyonuna gönderdiði taykonot ekibi yola çýktý

Çin Ýnsanlý Uzay Programý Ajansýndan (CMSA) yapýlan açýklamaya göre, taykonotlar Yý Guangfu, Li Cong ve Li Guangsu'yu taþýyan Þýncou-18 uzay mekiði, Long March 2F roketiyle Gobi Çölü'ndeki Ciuçüen Uydu Merkezi'nden fýrlatýldý.

Havalandýktan 10 dakika sonra roketten ayrýlan kapsülün planlanan yörünge doðrultusuna girdiði bildirildi.

Taykonot ekibi, bugün uzay istasyonuna ulaþtýktan sonra Þýncou-17 mekiðiyle 26 Ekim 2023'te istasyona gönderilen ve 5 aydýr görev yapan taykonotlardan görevi devralacak.

EN GENÇ TAYKONOT GRUBU

Ekip, Çin'in bugüne kadar uzay istasyonuna yolladýðý en genç taykonot grubu olma özelliði taþýyor. Ekibin tüm üyeleri 1980 ve sonrasýnda doðanlardan oluþuyor.

Seferin komutanlýðýný üstlenecek 1980 doðumlu Yý, 2021'de "Þýncou-13" seferiyle uzay istasyonuna yolculuk yapmýþ ve 5 ay burada görev almýþtý.

1989 doðumlu Li Cong ve 1987 doðumlu Li Guangsu ise ilk kez insanlý uzay görevinde yer alacak.

UZAYDA AKVARYUM

Uzay istasyonunda 5 ay görev yapacak taykonot ekibinin, yörüngede bilimsel deneyler ve teknoloji testlerinin yaný sýra istasyonun bakýmýný ve diðer görevleri yerine getireceði belirtildi.

CMSA Direktör Yardýmcýsý Lin Þiçiang, ekibin düþük yerçekimi fiziði, uzay malzeme bilimi, uzay yaþam bilimleri, uzay týbbý ve uzay teknolojisi alanlarýnda 90'dan fazla deney yürüteceðini kaydetti.

Taykonotlar ayrýca uzay istasyonda akvaryumda yer çekimsiz ortamda balýk beslemeyi deneyecek. Deneyin baþarýlý olmasý halinde ilerde taykonotlarýn gýda ihtiyacý için balýk beslenmesine olanak saðlayabileceði öngörülüyor.

Öte yandan uzay istasyonunda bitki yetiþtirme deneyleri yapýlmasý planlanýyor. Çinli ekip, bu amaçla 100 adet arabidopsis bitkisi (far kulaðý teresi) tohumunu 4 hafta boyunca uzayda yeþertmeye çalýþýlacak. Taykonotlar, yeþeren bitkileri eksi 80 derecede dondurup dünyaya geri yollayarak düþük yer çekiminin bitki kök hücrelerini nasýl etkilediðinin araþtýrýlmasýna katký saðlayacak.

Taykonot ekibi, ayrýca proteinlerin ve nükleik asitlerin ortak kökeni ile biyokimya dizgilerinin (kodon) kökenine dair bir moleküler araþtýrma ve yeni bir uzay aracý kaplama malzemesinin testini yürütecek.

ÇÝN'ÝN UZAY ÝSTASYONU "TÝENGONG"

Çin, ABD'nin uzay araþtýrmalarý alanýndaki iþbirliðini yasaklamasý ve Uluslararasý Uzay Ýstasyonu (ISS) programýna katýlýmýný engellemesi nedeniyle yörüngede kendi uzay istasyonunu kurmuþtu.

Bir çekirdek modül, iki laboratuvar modülünden oluþan ve bir uzay teleskobunun eklenmesi planlanan "Tiengong" (gök sarayý) istasyonu, Rusya'nýn artýk faal olmayan Mir Uzay Ýstasyonu'nu model alarak inþa edildi.

Ýstasyonun ana parçasý "Tienhý" (göksel uyum) adý verilen çekirdek modül, 29 Nisan 2021'de, ilk laboratuvar modülü "Výntien" (gökleri aramak) 24 Temmuz 2022'de, ikinci laboratuvar modülü "Mýngtien" (gökleri düþlemek) ise 31 Ekim 2022'de fýrlatýldý.

Çekirdek modüle laboratuvar modüllerinin eklenmesiyle istasyonun "T" biçimli ana iskeletinin kurulumu tamamlanýrken istasyon "uygulama ve geliþtirme aþamasýna" geçti.

"Þüntien" (gökleri dolaþmak) adý verilen uzay teleskobunun da ayrý bir modül olarak istasyona eklenmesi planlanýyor.

3 kiþilik taykonot ekibinin dönüþümlü görev yaptýðý istasyona "Þýncou" (kutsal gemi) mekikleriyle personel, "Tiencou" (gök gemisi) mekikleriyle de ikmal malzemeleri taþýnýyor.