COP28'de verilen taahhütler yerine getirilmedi

Londra merkezli uluslararasý enerji düþünce kuruluþu Ember, 96 ülkenin ve Avrupa Birliði'nin (AB) 2030 ulusal yenilenebilir enerji kapasite hedeflerini analiz etti. Bu ülkeler toplamda dünyanýn yenilenebilir enerji kapasitesinin yüzde 96'sýný, küresel elektrik talebinin yüzde 95'ini ve enerji sektörü emisyonlarýnýn yüzde 94'ünü oluþturuyor. Bu 96 ülkeden 83'ünün 2030 için yenilenebilir enerji kapasite hedefi bulunuyor.

Analize göre, geçen yýl Dubai'de düzenlenen BM iklim müzakereleri COP28'de 130 ülke 2030'a kadar küresel yenilenebilir enerji kapasitesini üç katýna ve enerji verimliliði ilerleme hýzýný iki katýna çýkarma taahhüdünde bulundu.

Ancak bu taahhüdün üzerinden geçen bir yýlda, hükümetlerin yenilenebilir enerjideki ulusal hedefleri neredeyse hiç deðiþiklik göstermedi. Ekim 2024 itibarýyla, sadece 8 ülke yenilenebilir enerji hedeflerini güncelledi ve bu da küresel çapta yenilenebilir enerji hedeflerinin yalnýzca 4 gigavat artmasýný saðlýyor.

Ülkelerin 2030'a yönelik mevcut ulusal yenilenebilir enerji hedeflerinin toplamý 7 bin 242 gigavata karþýlýk geliyor ve bu da 2022'de kaydedilen 3 bin 380 gigavat kapasiteye göre 2,1 kat artýþ anlamýna geliyor. Küresel yenilenebilir enerji kapasitesinin üçe katlanmasý hedefine ulaþmak için 2030'a kadar 3 bin 760 gigavat ek kapasite daha kurulmasý gerekiyor.

- PÝYASA BEKLENTÝLERÝ YÜKSELDÝ

Bu dönemde hükümetlerin hedeflerinde bir geliþme saðlanamadý ancak yenilenebilir enerji piyasalarý ilerledi ve güneþ enerjisine yönelik beklentiler yükseldi. Bu nedenle, hükümetlerin hedefleri güneþ enerjisindeki büyümenin oldukça gerisinde kaldý.

Uluslararasý Enerji Ajansý (IEA), son 12 ayda 2030'a yönelik güneþ enerjisi büyüme tahminlerini yüzde 22 yukarý yönlü güncelledi.

Rüzgar enerjisi için, hükümetlerin ulusal hedefleri 2030'a kadar kapasitenin sadece iki katýna çýkarýlmasýný öngörüyor. Tahminler, 2030'da küresel rüzgar kapasitesinin mevcut ulusal hedeflerin toplamýna benzer þekilde yaklaþýk 2 bin 100 gigavata ulaþacaðýný, ancak bunun küresel çapta üç katýna çýkarma hedefinin altýnda kalacaðýný gösteriyor.

Analiz, Orta Doðu ve Kuzey Afrika (MENA), Sahra Altý Afrika, Avrasya, Latin Amerika ve Asya dahil olmak üzere dünyanýn önemli bölgelerinin, genel bölgesel hedefleri ile 2030'a kadar yenilenebilir enerji kapasitesini üç katýna çýkarmak için gerekli olan kapasite arasýnda büyük bir fark olduðunu ortaya koyuyor.

- ENERJÝ DEPOLAMA HEDEFLERÝ YETERSÝZ

Bu yýl 11-22 Kasým'da Bakü'nün ev sahipliðinde düzenlenen COP29 öncesinde ise COP29 Baþkanlýðý küresel enerji depolama kapasitesi için yeni bir vizyon ortaya koydu. Bu kapsamda, küresel depolama kapasitesinin 2022 seviyesine göre 6 katýna çýkarýlarak 2030'a kadar 1500 gigavata yükseltilmesi hedefleniyor.

Ember'in analizindeki 96 ülkeden sadece 30'unun bu tür ulusal depolama hedefi bulunurken, bu ülkelerin 2030 depolama hedeflerinin toplamý 284 gigavata karþýlýk geliyor. Bu rakam, 1500 gigavatlýk hedefin oldukça altýnda kalýyor.

Ember Elektrik Analisti Katye Altieri, analizin bulgularýna iliþkin deðerlendirmesinde, yenilenebilir enerji piyasalarýnýn geliþtiðini ancak hükümetlerin hedeflerinin deðiþmediðini belirterek, "Yenilenebilir enerjinin büyümesi her yýl beklentileri aþýyor ve bu düþen fiyatlarla birleþiyor. Piyasalar büyüyor ancak ülkelerin hala yeterli hedef belirlememe sorunu var." ifadelerini kullandý.