Doğu ve Güney Çin Denizi'nde Pekin-Tokyo-Washington gerilimi

Japon basınında yer alan bilgilere göre, Çin donanmasına bağlı 4 korvet, Japonya karasularına yaklaştı. Yaklaşan gemilerden biri tartışmalı Senkaku Adaları yakınındaki Japon karasularına girdi.

Edinilen bilgilere göre Japon hükümeti konuyu acilen masaya yatırarak bir kriz masası oluşturdu. Kriz merkezi konuyu yakın takibe alarak bilgi topladıktan sonra karar mekanizmasını bilgilendirecek.

SENKAKU ADALARI ANLAŞMAZLIĞI

Tokyo ve Pekin yönetimi arasında uzun zamandır anlaşmazlığa neden olan Senkaku Adaları tartışması çözüme kavuşmuyor. Tartışmanın en önemli sebebi, Adaların büyük potansiyel doğalgaz ve petrol alanları bölgesinde bulunması.

Tartışmanın taraflarından Japoonya, 1985 yılından beri adaların kendi hakimiyetinde olduğunu belirterek hak iddia ediyor. Pekin yönetimi ise 1783 ve 1785'te çizilen Japon haritalarında bile, adaların Çin'e ait göründüğünü ileri sürüyor.

Adalar I. Dünya Savaşı'nda ağır yenilgi alan Japonya'dan ABD yönetimine geçti ve 1972'de Japon himayesine bırakılana kada Washington yönetiminde kaldı.

Mayıs 2018'de varılan bir mütabakat ile Çin ve Japonya Doğu Çin Denizi'ndeki iki devletin uçakları ve savaş gemileri arasında cereyan edecek muhtemel bir silahlı çatışmadan kaçınmak için, bir iletişim hattının kurulmasına karar verdi.

GÜNEY ÇİN DENİZİ'NDE ABD GERİLİMİ

Öte yandan Çin, ABD donanmasına bağlı USS Spruance ve USS Preble adlı güdümlü füze destroyerlerinin Güney Çin Denizi'ndeki Nanşa adalarına yaklaşmasına tepki gösterdi. Yapılan açıklamada ABD'nin Güney Çin Denizi'ndeki bu tür provokati eylemlerden kaçınması gerektiği vurgulandı.

Açıklamada, ekonomik krizin aşılması için ABD-Çin arasında yapılacak müzekereler, öncesinde bu tür faaliyetlerin ne amaçla yapıldığının anlaşılmadığı belirtildi.

GÜNEY ÇİN DENİZİ'NDEKİ ANLAŞMAZLIK

1947 yılında yayımladığı 9 kesik çizgili haritayla Güney Çin Denizi’nde bölgenin yaklaşık yüzde 80’i üzerinde hak iddia eden Çin, öz savunma hakkını kullandığını iddia ederek bölgede çok sayıda askeri üs inşaa etti/ediyor.

Çin’in, Nanşa (Spratly) adalar grubunda Subi Resifi (Cubiciao), Fiery Cross Resifi (Yongşudao), Mischief Resifi (Meciciao) adlı yapay adaları, Şişa (Paracel) adalar grubundaki Moody (Yongşingdao) adasında da askeri ve sivil kullanım amaçlı uçak pistleri bulunuyor.