Fransa seçime giderken Antalya'daki zirve Macron'un koltuğunu nasıl sarstı?
Fransızlar 10-24 Nisan tarihlerinde yeni cumhurbaşkanlarını seçmek için sandık başına gidiyor. Pandeminin ve Ukrayna-Rusya Savaşı'nın gölgesinde gerçekleşecek seçimler, sadece Fransa'nın değil Avrupa Birliği'nin (AB) de geleceğini etkileyecek. Tartışmalı seçim öncesi dünya kamuoyunda, 'Fransızların sandıkta alacağı kararı etkileyecek en önemli değişkenler neler?', 'Fransa ve AB dönem liderliğine talip olan siyasetçiler ne vaat ediyor?', 'Ukrayna Savaşı'nda Türkiye'nin önemli bir rol üstlenmesi Macron'un seçim politikalarını nasıl etkileyecek?' soruları tartışılmaya başlandı. İşte, 2022 Fransa Cumhurbaşkanlığı Seçimleri hakkında sizin için derlediklerimiz...
10-24 Nisan tarihlerinde, 67 milyon Fransız'ın 48 milyonu, gelecek beş yıl boyunca ülkelerini kimin yöneteceğini belirleyecek.
Anketler yüzde 70'in üzerinde bir katılım olmasını beklerken, uzmanlar, birçok değişkenin olduğu seçimlere katılımın tarihin en düşün seviyesinde olacağını tahmin ediyor.
Yüzyılda bir görülen pandemi, çevre ve iklim sorunları, son olarak uzun yıllar sonra Avrupa topraklarında başlayan yeni bir savaşın gölgesinde Fransızların, Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'a ikinci bir şans verip vermeyeceği veya yeni bir liderle yollarına devam edip etmeyeceğine karar vermesi gerekiyor.
ANTALYA'DAKİ TARİHİ ZİRVE, FRANSA'NIN GÜNDEMİNDE
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ve Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba'nın bir araya geldiği Türkiye'deki tarihi görüşme, Fransa'da cumhurbaşkanlığı seçim yarışının da gündeminde.
Macron'un rakiplerinden Fransa Cumhurbaşkanı adayı Jean-Luc Melenchon, mevcut cumhurbaşkanını, AB Dönem Başkanı olmasına rağmen Rusya-Ukrayna Savaşı'ndaki arabuluculuk rolünü Türkiye'ye kaptırmasını ağır sözlerle eleştirdi.
ANKETLERDE MACRON AÇIK ARA ÖNDE
Her şeye rağmen, seçim yarışında Macron anketlerde başı çekerken, en yakın rakibi Marine Le Pen ise ikinci sırada onu zorluyor.
Macron, seçim yarışında görevi boyunca yaptıklarını anlatıp; eğitim, sağlık ve güvenlik sistemlerini iyileştirmeyi vaat ederken Le Pen, NATO'dan ayrılmayı, göçmenlik haklarını kısıtlamayı ve vatandaşlık yasasını düzenlemeyi taahhüt ediyor.
10 Nisan tarihinde yapılacak seçimin ilk turunda 12 aday yarışacak. İlk turda herhangi bir adayın yüzde 50 artı 1 oyu alamaması durumunda en çok oyu alan iki aday 24 Nisan'da gerçekleşecek ikinci turda yarışacak.
Peki, seçimde hangi isimler öne çıkıyor ve Fransızlara ne vaat ediyor? İşte, Fransa Cumhurbaşkanlığı Seçimleri'yle ilgili bilinmesi gerekenler...
ZENGİNLERİN VE DAHA ZENGİNLERİN DOSTU: MACRON
2017 yılında oyların yüzde 66'sını alarak kazandığı seçimlerle Fransa cumhurbaşkanı olan Emmanuel Macron, adaylığını son başvuru tarihinden bir gün önce açıkladı.
İktidarda partisi Cumhuriyetçi Yürüyüş Hareketi'nin (LREM) işsizlik, yaşam maliyetleri, göçmenlik gibi konularla başı dertte.
Macron, 17 Kasım 2018 günü Fransa'da gösterilerle başlayan ve daha sonra yakın ülkelere sıçrayan bir protesto hareketi olan Sarı Yelekliler Hareketi'yle de anketlerde gerilemişti.
Yükselen akaryakıt fiyatları ve yüksek yaşam maliyetine karşı düzenlenen protestolar, 2018 yılından bu yana zaman zaman Macron'un istifası için tekrarlanıyor.
Binlerce dolarlık takım elbise giymesine laf atan adamı 'Çalış senin de olur' diye azarlaması, işsizlerin çalışmak istemeyen tembeller olduğunu söylemesi, Macron'un fakirleri hor gördüğü yönünde eleştirilere sebep olmuştu.
Sarı Yelekliler Hareketi, Macron'un dünyanın en zengin ailelerinin bankacılığını yaparak yükseldiğini ve böylelikle cumhurbaşkanı olabildiğini iddia ediyor.
Bütün bunlara rağmen Macron, son yayımlanan anketlerde ilk turda yüzde 28 ikinci turda yüzde 54,5 oy oranıyla favori aday olarak gösteriliyor.
NATO KARŞITI ADAY: LE PEN
Fransa'nın tanınmış aşırı sağ siyasetçilerinden Jean-Marie Le Pen'in kızı olan ve Ulusal Cephe'nin lideri Marine Le Pen, anketlerde ikinci favori aday olarak gösteriliyor.
İlk turda yüzde 20 oy alarak Macron'la beraber ikinci tura kalması öngörülen Le Pen'in, ikinci tura kalması halinde yüzde 45,5 oy alabileceği tahmin ediliyor.
Aşırı sağcı liderin Putin ile olan yakınlığı, 2017 seçimlerinden bu yana bazı söylemleri başını ağrıtmış gibi görünse de Macron karşısında oylarını yükselten tek aday.
Cumhurbaşkanı Macron'u, Fransızları ikinci plana atmakla suçlayan Le Pen, vatandaşlık yasalarını yeniden düzenlemeyi, yabancılara yapılan aile yardımını kaldırmayı ve NATO'dan çıkmayı vaat eden milliyetçi politikalarıyla seçim çalışmalarını sürdürüyor.
RADİKAL SOL LİDER MELENCHON
Son anketlere göre cumhurbaşkanlığı seçimlerinde üçüncü sırada yer alan diğer lider ise Boyun Eğmeyen Fransa Parti'sinin kurucusu aşırı sol görüşleriyle tanınan Jean-Luc Melenchon.
Melenchon, maaşları ve sosyal hakları arttırmayı ve fiyat artışlarını yasaklayan bir kanun çıkarmayı vaat ediyor.
Öte yandan, Rusya ile Ukrayna arasında 24 Şubat'ta başlayan çatışmaların sona erdirilmesi konusunda yoğun çaba sarf eden Türkiye, Rusya ve Ukrayna dışişleri bakanları Sergey Lavrov ile Dmitro Kuleba'nın görüşmesine ev sahipliğine ilişkin Fransız medya kuruluşu RMC'de konuşan Melenchon, "Müzakereler nasıl Türkiye'de yapılır? Bu bir başarısızlık ve tam bir bozgun. Avrupa tamamen oyunun dışında kaldı. Avrupa gülünç." ifadelerini kullandı.
Melenchon, Macron yönetimine de tepki göstererek, "Şu anda Avrupa Birliği'nin başkanı Sayın Macron'dur. Görünüşe göre, kendisi sürekli telefonda. Peki, insanlar nerede konuşuyor? Türkiye'de." dedi.
NEFRET SUÇLUSU ZEMMOUR
Nefret suçundan dolayı para cezasına çarptırılan gazeteci ve televizyon programcısı Eric Zemmour ise, anketlere göre cumhurbaşkanlığı yarışında dördüncü sırada yer alıyor.
Ukrayna Savaşı'nın başlamasının ardından kan kaybeden Zemmour; göçmen karşıtı söylemler ve cinsiyetçi tutumuyla Fransa'da ve AB ülkelerinde tepki çekiyor.
Son olarak bir televizyon programında, seçilmesi durumunda "Geri Gönderme ve Sınır Dışı Bakanlığı" kurmayı planladığını belirten Zemmour, 1 milyon yabancıyı ülkeden göndereceğini ve "tersine göçün" bu bakanlık tarafından organize edileceğini ifade etti.
Oyları sert bir şekilde düşen Zemmour'un söylemlerini daha da sertleştirmesi, yeniden ilgi çekme ve gündemde kalma çabası olarak görülüyor.
Peki, sert bir siyasi atmosferde devam eden yarışın kazananı, hangi yetkilerle donatılacak?
"CUMHURİYETÇİ MONARŞİ"
Fransa, yarı başkanlık sistemiyle yönetilmektedir. 5 yıllık süre için doğrudan halk tarafından seçilen ve en fazla iki dönem görev yapabilen Cumhurbaşkanı geniş yetkilere sahiptir.
Başta dış politika olmak üzere, siyasi yetkileri bulunan, ancak parlamentoya karşı sorumluluk taşımayan Cumhurbaşkanı, hükümetin işleyişinin içinde olmakla birlikte, Bakanlar Kurulu adına parlamentoya karşı sorumluluk başbakandadır.
Parlamento, 577 üyeli Ulusal Meclis ve 348 üyeli Senato olmak üzere iki kanatlıdır. Ulusal Meclis üyeleri doğrudan halk tarafından, Senato üyeleri, ulusal ve yerel düzeylerdeki seçilmiş kişilerden oluşan bir "ikinci seçmen" grubu tarafından seçilmektedir.
Fransa Cumhurbaşkanı, Fransa'nın başkomutanı ve yürütmenin başıdır. Başbakanı ve bütün kabineyi kendisi atar.
Fransız Anayasası'nın istisnai yetkiler veren 16. maddesini kullanabilir. Bu yetkiler cumhurbaşkanına, tam yürütme, yasama ve meclisi lağvetmek gibi yetkileri sağlar.
Bu madde, Cezayir'deki askeri darbe girişiminin ardından 5. Cumhuriyetin ilk Cumhurbaşkanı General Charles de Gaulle tarafından yalnızca bir kez uygulandı.
Fransız Siyaset Bilimci Prof. Dr. Maurice Duverger'in ifadesine göre De Gaulle, başından beri kendisini bir "Cumhuriyetçi Hükümdar" olarak kabul ettirdi ve üst düzey yetkilerle kendini donattı. Ancak 2000'li yılların başında yapılan reformlar sonucunda bu yetkilerin bazıları cumhurbaşkanı ve parlamento arasında paylaşıldı.
Bu reformlar sonrasında bazı kritik atamalar bakanlar kurulu ve parlamento tarafından yapılmaya başlandı. İkinci olarak cumhurbaşkanı bazı yetkilerini başbakanla da paylaşmak durumunda kaldı.
Star Gazetesi
