Gerilim dinmiyor... Yaylým ateþi: ABD, Amerika'ya mý baþka bir yere mi döndü bilmiyoruz!

Avrupa Konseyi Baþkaný Charles Michel, ABD, Ýngiltere ve Avustralya arasýnda imzalanan denizaltý anlaþmasýnýn ardýndan ABD'yi sadakatsizlikle suçlayarak, 'Joe Biden yönetimi, 'Amerika geri döndü' diyerek tarihi bir mesaj vermiþti ama þu an bunu sorguluyoruz. Amerika geri döndü ne demek, ABD Amerika'ya mý baþka bir yere mi döndü bilmiyoruz.' dedi.

BM 76. Genel Kurulu Görüþmeleri için New York'ta bulunan Michel, gazetecilere yaptýðý açýklamada, Avustralya, ABD ve Ýngiltere tarafýndan imzalanan ve 'AUKUS' olarak bilinen anlaþmaya tepki gösterdi.

Trump yönetimi için 'AB'nin onun için yararlý bir müttefik olmadýðý çok açýktý.' deðerlendirmesinde bulunan Michel, Biden yönetimine ise 'Joe Biden yönetimi, 'Amerika geri döndü' diyerek tarihi bir mesaj vermiþti ama þu an sorguluyoruz. Amerika geri döndü ne demek, ABD Amerika'ya mý baþka bir yere mi döndü bilmiyoruz.' sözleriyle tepki gösterdi.

Michel, "Müttefikler için temel ilke þeffaflýk ve güvendir ve bunlar bir arada olur. Peki biz ne görüyoruz? Net bir þekilde þeffaflýk ve sadakat eksikliði gözlemliyoruz.' dedi.

FRANSA DIÞÝÞLERÝ BAKANI, DENÝZALTI PROJESÝNDE ABD'NÝN TUTUMUNU "HAYAL KIRIKLIÐI" OLARAK NÝTELENDÝRDÝ

Fransa Dýþiþleri Bakaný Jean-Yves Le Drian, Avustralya'nýn Fransa ile imzaladýðý denizaltý anlaþmasýnýn iptal etmesiyle yaþanan krizde ABD'nin tutumunu "hayal kýrýklýðý" olarak nitelendirdi.

Le Drian, Birleþmiþ Milletler (BM) 76. Genel Kurulu öncesinde New York'ta basýn toplantýsý düzenledi.

Denizaltý projesi konusunda ABD ve Avustralya'nýn aldýðý kararda "müttefiklerin arasýnda istiþarenin" yapýlmadýðýný ifade eden Le Drian, "Konu öncelikle anlaþmanýn iptal edilmesi deðildir. Elbette (bu anlaþmanýn) iptal Fransa için olumsuz. Asýl konu müttefiklerin arasýnda güvenin kýrýlmasýdýr." dedi.

Le Drian, bu güvenin kýrýlmasýnýn Avrupalýlarýn arasýnda "müttefik" ve "ortaklýk" kavramlarý üzerinde düþünmeye çaðýrdýðýný belirtti.

Avrupa Birliði (AB) Komisyonu Ursula von der Leyen ve AB Konseyi Baþkaný Charles Michel'in bu konuda yaptýðý açýklamalarýn endiþelerinin AB tarafýndan paylaþýldýðýný gösterdiðini aktaran Le Drian, Avrupalýlarýn çok taraflýlýk konusunda kararlýlýðýný göstermesi ve yolunu çizmesi gerektiðini dile getirdi.

Le Drian, Avustralya'nýn imzaladýðý sözleþmeyi iptal etmesinin beklenmediði aktardý.

Müttefikin "þeffaflýk", "konuþmak", "anlatmak" ve "gizlememek" anlamýna geldiðini ifade eden Le Drian, yaþanan tüm bu geliþmelerin izah edilmesi gerektiðini söyledi.

Le Drian, "Bir konu da Hint-Pasifik stratejisi. Çin'e karþý oldukça çatýþmacý olduðunu düþündüðümüz bu yönelim ne anlama geliyor?" diye konuþtu.

Çin ile bir rekabetin olduðunu ancak her ülkeye egemenliðini koruduðu bir alternatifin sunulmasý gerektiðini aktaran Le Drian, Fransa Cumhurbaþkaný Emmanuel Macron ile ABD Baþkaný Joe Biden arasýnda gelecek günlerde bir telefon görüþmesinin gerçekleþeceðini bildirdi.

Le Drian, BM 76. Genel Kurulu kapsamýnda ABD'li mevkidaþýyla bir görüþme planlamadýðýný kaydetti.

Denizaltý projesi konusunda ABD'nin tutumunu "hayal kýrýklýðý" olarak nitelendiren Le Drian, "Tek taraflýlýk, öngörememek, müttefike saygý göstermemek geçmiþte kaldýðýný sanýyorduk." dedi.

Le Drian, müttefiklerin arasýnda bir þeylerin gizlenmemesi gerektiðini belirtti.

"Bu olay Avrupalýlarýn da temel çýkarlarýný ilgilendiriyor. Bu ABD'nin çýkarlarýna aykýrý geldiðini anlamýna gelmez. Eðer öyleyse birbirimize söylememiz gerekiyor. Avrupalýlarýn temel çýkarlarý ABD tarafýndan dikkate alýnmalý." ifadesini kullanan Le Drian, Avrupalýlarýn bu konuda ABD ile görüþmesi gerektiðini söyledi.

Le Drian, Ýran'ýn nükleer anlaþmasý konusunda daha önce verdiði taahhütlerini ihlal etmeye devam ettiðini, bu konuyu Rusya ve Çin ile görüþeceðini dile getirdi.

AB, AVUSTRALYA'YA AUKUS ORTAKLIÐINDA AVRUPA'NIN BULUNMAMASINDAN DUYULAN ÜZÜNTÜYÜ ÝLETTÝ

Avrupa Birliði (AB) Dýþ Ýliþkiler ve Güvenlik Politikasý Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Avustralya Dýþiþleri Bakaný Marise Payne'e, Avustralya'nýn Fransa ile denizaltý anlaþmasýný iptal ederek ABD ve Ýngiltere ile kurduðu ortaklýkta, Avrupa ülkelerinin bulunmamasýndan duyduðu üzüntüyü iletti.

AB Dýþ Ýliþkiler Servisinden yapýlan açýklamaya göre, Borrell ile Payne BM Genel Kurulu için bulunduklarý New York'ta bir araya gelerek, Avustralya'nýn Fransa ile 66 milyar dolar tutarýndaki denizaltý alým sözleþmesini iptal etmesini, ardýndan Ýngiltere ve ABD ile "AUKUS" adý verilen güvenlik ortaklýðý kurmasýný görüþtü.

Bu çerçevede AB-Avustralya iliþkilerinin de ele alýndýðý görüþmede Borrell, geliþmeler öncesinde kendileriyle konunun istiþare edilmemesi hakkýnda muhatabýndan bilgi istedi.

Borrell ayrýca, yeni oluþumda Pasifik'te "güçlü mevcudiyeti bulunan" Avrupalý ortaklara yer verilmemesinden üzüntü duyduklarýný bildirdi.

Açýklamada, "Bölgenin istikrarý karþýsýndaki sýnamalar, benzer düþünen ortaklar arasýnda daha fazla iþ birliði ve koordinasyon gerektirmektedir. Yüksek Temsilci Borrell, AB'nin bunu yansýtacaðýný ve konuyu hem kendi içinde hem de AB üyesi ülkelerle görüþeceði konusunda bilgi vermiþtir." ifadesi yer aldý.

Fransa, Avustralya'nýn denizaltý anlaþmasýný iptal etmesine sert tepki göstermiþ, Avustralya ve ABD'deki büyükelçilerini Paris'e çaðýrmýþtý.

Fransa hükümeti ayrýca AB ile Avustralya arasýnda görüþmeleri süren ticaret anlaþmasýný engelleyeceðinin sinyalini vermiþti.

AVUSTRALYA BAÞBAKANI MORRÝSON, MACRON'LA DENÝZALTI ANLAÞMASININ ÝPTALÝNÝ GÖRÜÞMEYECEÐÝNÝ SÖYLEDÝ

Resmi temaslarda bulunmak üzere Amerika'ya giden, Avustralya Baþbakaný Scott Morrison, Fransa Cumhurbaþkaný Emmanuel Macron ile Birleþmiþ Milletler Genel Kurulu'nda görüþme planý olmadýðýný söyledi.

Avustralya Yayýn Kurumunda yer alan habere göre, Baþbakan Morrison, ülkesinin Fransa ile 90 milyar Avustralya dolarý (yaklaþýk 66 milyar ABD dolarý) tutarýndaki geleneksel denizaltý filosu inþa etme projesinin iptaliyle ilgili açýklamada bulundu.

Anlaþmanýn iptaliyle Fransa'nýn hayal kýrýklýðýna uðramayacaðýný düþünmenin saflýk olacaðýný ancak bunu Avustralya'nýn ulusal çýkarlarý için yapmasý gerektiðini savunan Morrison, 'Avustralya'nýn yaptýðý, bölgenin barýþ ve istikrarýna katkýda bulunmaktýr. Tüm ülkeler kendi çýkarlarý doðrultusunda kararlar almak zorundadýr.' ifadelerini kullandý.

Fransa Cumhurbaþkaný Emmanuel Macron ile Birleþmiþ Milletler Genel Kurulu'nda görüþme planý bulunmadýðýný belirten Morrison, 'Þu anda bunun için bir fýrsat yok. Bu fýrsatýn zamanla geleceðinden eminim. Ancak þu andaki hayal kýrýklýðýný anlýyorum ve Paris'e dönen Büyükelçileri ile istiþareler üzerinde çalýþýyorlar ve bu konuda sabýrlý olacaðýz.' þeklinde konuþtu.

Baþbakan Morrison, Amerika'daki temaslarý sýrasýnda, ABD ve Ýngiltere imzaladýklarý Avustralya'nýn nükleer enerjili denizaltýya sahip olmasýný saðlayacak güvenlik anlaþmasý AUKUS ile ilgili, Avrupalý liderlerin yaný sýra ASEAN liderleriyle de görüþmelerde bulunacaðýný sözlerine ekledi.

- AVUSTRALYA, ABD VE ÝNGÝLTERE ARASINDAKÝ AUKUS ANLAÞMASI

Avustralya, ABD ve Ýngiltere tarafýndan 16 Eylül'de imzalan AUKUS anlaþmasýnýn ardýndan, Avustralya'nýn Fransýz Naval Group'la vardýðý 12 geleneksel dizel elektrikli denizaltý inþasýný öngören 90 milyar Avustralya dolarý (66 milyar ABD dolarý) tutarýndaki sözleþmenin iptal edildiði açýklanmýþtý.

Fransa Dýþiþleri Bakaný Jean-Yves Le Drian, 16 Eylül'de "Gerçekten sýrtýmýzdan vurulduk. Avustralya ile bir güven iliþkisi kurmuþtuk ve bu güvene ihanet edildi." açýklamasýný yapmýþtý.

Le Drian, 17 Eylül'de Macron'un talimatýyla Fransa'nýn Canberra ve Washington Büyükelçilerini danýþmak amacýyla acilen geri çaðýrma kararý aldýklarýný açýklamýþtý.