Ýran'ý sarsan helikopter kazasý! Reisi hayatýný kaybetti

Ýran devlet televizyonu, Cumhurbaþkaný Reisi'yi taþýyan helikopterin dün geçirdiði kazada kurtulan olmadýðýný duyurdu.

Helikopterin enkazýna 15 saatlik çalýþma sonrasýnda ulaþýlýrken, Reisi ile Dýþiþleri Bakaný Abdullahiyan, Tebriz Valisi Malik Rahmeti ve Ýran lideri Hamaney'in Tebriz Temsilcisi Muhammed Ali Al-i Haþim'in de kazada hayatýný kaybedenlerin arasýnda yer aldýðý belirtildi.

Reisi'nin helikopterinde bulunan Devrim Muhafýzlarý Ordusu mensubu 2 üst düzey askeri yetkili ile 3 mürettebatýn da kazada yaþamýný yitirdiði kaydedildi.

- REÝSÝ'NÝN HELÝKOPTERÝNÝN ENKAZI, AKINCI ÝHA'NIN TESPÝTLERÝNÝN ARDINDAN BULUNMUÞTU

Cumhurbaþkaný Reisi, dün helikopterle, Ýran-Azerbaycan sýnýrýnda bir barajýn açýlýþ törenine katýlmýþtý.

Ýran devlet televizyonu, Reisi'nin helikopterinin bölgeden dönerken sert iniþ yapmasý suretiyle kaza meydana geldiðini; Dýþiþleri Bakaný Hüseyin Emir Abdullahiyan, Doðu Azerbaycan Eyalet Valisi Malik Rahmeti ve Tebriz Cuma Ýmamý Ayetullah Ali Haþim'in de helikopterde bulunduðunu duyurmuþtu.

Ýran'daki görevinden baþarýyla dönen Akýncý ÝHA'dan ay yýldýz rotasý!

Arama kurtarma ekipleri, olumsuz hava þartlarý nedeniyle çalýþmalarýn güçlükle sürdüðünü bildirmiþ, Ýran, Türkiye'den havadan arama çalýþmasý yapmak için insansýz hava aracý (ÝHA) talep etmiþti.

Türkiye'nin, Ýran Cumhurbaþkaný Reisi ve bazý yetkililerin geçirdiði helikopter kazasýna iliþkin arama faaliyetlerinde görevlendirdiði Akýncý ÝHA, helikopterin enkazý olabileceði düþünülen ýsý kaynaðýný tespit ederek koordinatlarýný Ýran makamlarýyla paylaþmýþtý.

Ýran devlet televizyonu, Akýncý ÝHA'nýn tespitlerinin ardýndan bulunan Ýran Cumhurbaþkaný Reisi ve Dýþiþleri Bakaný Abdullahiyan'ý taþýyan helikopterin enkaz noktasýnda yaþam belirtisi olmadýðýný duyurmuþtu.

ÝRAN'DA HÜKÜMET ACÝL TOPLANTI YAPTI

Ýran'da Cumhurbaþkaný Ýbrahim Reisi ve Dýþiþleri Bakaný Hüseyin Emir Abdullahiyan'ýn helikopter kazasýnda hayatýný kaybettiðinin açýklanmasýnýn ardýndan hükümet kurulu acil toplantý yaptý.

Toplantý sonrasý yapýlan açýklamada, Reisi ve Abdullahiyan'ýn yaný sýra Doðu Azerbaycan Valisi Malik Rahmeti, Tebriz Cuma Ýmamý Muhammed Ali Al Haþim ve beraberindeki yetkililerin helikopter kazasýnda hayatýný kaybettiði ifade edildi. Ýran Anayasayý Koruyucular Konseyi Sözcüsü Tahan Nezif de yaptýðý açýklamada, Ýran Anayasasý'na göre Cumhurbaþkanýn görevlerini Cumhurbaþkaný Birinci Yardýmcýsý Muhammed Muhbir'in devralmasý gerektiðini belirtti. Nezif, bunun gerçekleþmesinin de Ýran Lideri Ali Hamaney'in onayýna baðlý olduðunu kaydetti.

REÝSÝ VE ABDULLAHÝYAN'IN ARDINDAN DÜNYA LÝDERLERÝNDEN TAZÝYE MESAJLARI

Azerbaycan Cumhurbaþkaný Ýlham Aliyev, Ýran Cumhurbaþkaný Ýbrahim Reisi, Dýþiþleri Bakaný Hüseyin Emir Abdullahiyan ve diðer kiþilerin helikopter kazasýnda hayatýný kaybetmesi nedeniyle Ýran dini lideri Ali Hamaney'e taziye mesajý gönderdi.

Aliyev, mesajýnda þu ifadelere yer verdi:

"Dost ve kardeþ Ýran Cumhuriyeti ve halkýnýn aðýr kaybý, Cumhurbaþkaný Ýbrahim Reisi, Dýþiþleri Bakaný Hüseyin Emir Abdullahiyan ve diðer kiþilerin helikopter kazasýnda trajik bir þekilde hayatýný kaybetmesi haberi bizi derinden sarstý. Ýran halký, Cumhurbaþkaný Ýbrahim Reisi þahsýnda, hayatý boyunca ülkesine özveri ve sadakatle hizmet eden seçkin bir devlet adamýný kaybetti. Onun aziz hatýrasý her zaman kalbimizde yaþayacak. Bu üzücü günde yüce Allah'tan dost ve kardeþ Ýran halkýna sabýr ve metanet diliyor, acýlarýný paylaþtýðýmýzý ifade ediyor, size, hayatýný kaybedenlerin aile ve yakýnlarýna, tüm halkýnýza kendi adýma ve Azerbaycan halký adýna baþsaðlýðý diliyorum. Allah rahmet eylesin."

PAKÝSTAN'DA 1 GÜNLÜK YAS

Pakistan Baþbakaný Þahbaz Þerif taziye mesajýnda Pakistan bayraklarýnýn bir gün yarýya indirileceðini duyurarak "Pakistan, bir aydan kýsa bir süre önce Cumhurbaþkaný Reisi ve Dýþiþleri Bakaný Hüseyin Emir Abdullahiyan'ý tarihi bir ziyarette aðýrlama mutluluðunu yaþadý. Pakistan'ýn iyi dostlarýydýlar. Pakistan bir günlük yas tutacak, Cumhurbaþkaný Reisi ve arkadaþlarýna saygý ve Kardeþ Ýran'la dayanýþma göstergesi olarak bayrak yarýya indirilecek" dedi.

LÜBNAN, ÝRAN CUMHURBAÞKANI REÝSÝ'NÝN ÖLÜMÜ NEDENÝYLE 3 GÜNLÜK YAS ÝLAN ETTÝ

Lübnan Baþbakaný Necib Mikati, Ýran Cumhurbaþkaný Ýbrahim Reisi ve Dýþiþleri Bakaný Hüseyin Emir Abdullahiyan'ýn helikopter kazasýnda hayatýný kaybetmesi nedeniyle ülkede 3 günlük resmi yas ilan edildiðini ve bayraklarýn yarýya indirildiðini duyurdu.

LAVROV: REÝSÝ, RUSYA'NIN GÜVENÝLÝR BÝR DOSTUYDU

Rusya Dýþiþleri Bakaný Lavrov, Reisi ve Abdullahiyan için yayýmladýðý taziye mesajýnda, "Bu seçkin siyasi þahsiyetleri, devletlerinin çýkarlarýný kararlýlýkla savunan ve Anavatan'a özverili hizmette hayatlarýný feda eden Ýran Ýslam Cumhuriyeti'nin gerçek vatanseverleri olarak daima hatýrlayacaðýz. Cumhurbaþkaný Reisi ve Dýþiþleri Bakaný Abdullahiyan, Rusya'da ülkemizin gerçek ve güvenilir dostlarý olarak tanýnmýþlardýr. Karþýlýklý fayda saðlayan Rus-Ýran iþ birliðinin ve güvene dayalý ortaklýðýn güçlendirilmesinde oynadýklarý rol paha biçilemezdir. Hayatýný kaybedenlerin aileleri ve dostlarýnýn yaný sýra tüm dost Ýran halkýna en içten taziyelerimizi sunuyoruz. Bu kederli anýnýzda düþüncelerimiz ve kalplerimiz sizlerle birlikte" dedi.

- ÝRAN CUMHURBAÞKANI ÝBRAHÝM REÝSÝ KÝMDÝR?

Hukukçu din adamý kimliðiyle bilinen Cumhurbaþkaný Ýbrahim Reisi, 14 Aralýk 1960'ta Ýran'ýn Meþhed kentinde doðdu.

Reisi, 1979'daki devrimin ardýndan kariyerine 1981'de Kereç Savcýsý olarak baþladý. Görevinde hýzla yükselen Reisi, kýsa sürede henüz 25 yaþýndayken Tahran Baþsavcý Vekilliði makamýna oturdu.

Reisi, Ýran devrim lideri Humeyni'nin talimatýyla 1988'de hapisteki rejim muhaliflerinin idam kararýný veren 4 kiþilik komitede yer aldý.

Humeyni'nin ölümü sonrasý Ali Hamaney döneminde devlet makamlarýnda hýzla yükselen Reisi, 1989-1994 yýllarýnda Tahran Baþsavcýlýðý görevinde bulundu. 1994 yýlýnda Devlet Denetleme Kurumu Baþkanlýðýna atanan Reisi, 10 yýl boyunca bu görevde kaldý.

Reisi, 2004'te Yargý Erki Baþkaný Birinci Yardýmcýlýðý görevine atandý. 2014 yýlýnda Ýran Genel Baþsavcýlýðýna atanan Reisi, 2016'da yine Hamaney tarafýndan Meþhed kentindeki Ýmam Rýza Türbe ve Külliyesi Vakfý Baþkanlýðý'na getirildi.

Ülkede 19 Mayýs 2017'de yapýlan cumhurbaþkanlýðý seçimlerinde de aday olan Reisi, o dönemdeki Cumhurbaþkaný Hasan Ruhani'ye karþý seçimleri kaybetti.

Reisi, kendisinden önceki Yargý Erki Baþkaný Ayetullah Amuli Sadýk Laricani'nin Hamaney tarafýndan görevden alýnarak Düzenin Maslahatýný Teþhis Konseyi Baþkanlýðýna atanmasýnýn ardýndan Mart 2019'da boþalan Yargý Erki Baþkanlýðý'na getirildi.

Ýran'da 18 Haziran 2021'de gerçekleþtirilen seçimde Reisi, oylarýn yüzde 62'sini alarak açýk ara farkla kazanýp ülkenin 8. Cumhurbaþkaný oldu. Reisi'nin cumhurbaþkanlýðý döneminde özellikle komþularla iliþkilere öncelik veren dýþ politika izlendi. Bu dönemde Suudi Arabistan ile iliþkiler 7 yýl aradan sonra yeniden kuruldu.

- ABD'NÝN YAPTIRIM LÝSTESÝNDEYDÝ

Reisi, siyasi tutuklularýn idam edilmesinde ve 2009'daki sosyal çalkantýlarýn bastýrýlmasýnda oynadýðý iddia edilen rol nedeniyle Kasým 2019'da ABD tarafýndan yaptýrým listesine alýndý.

Ýbrahim Reisi'nin ismi, Hamaney sonrasýnda ülke liderliði makamýna oturmasý muhtemel adaylarýn arasýnda bulunuyordu.

- ÝRAN DIÞÝÞLERÝ BAKANI HÜSEYÝN EMÝR ABDULLAHÝYAN KÝMDÝR?

Muhafazakar kimliðiyle tanýnan Hüseyin Emir Abdullahiyan, 1964 yýlýnda Ýran'ýn Simnan eyaletine baðlý Damgan kentinde doðdu.

1991 yýlýnda Tahran Üniversitesi Uluslararasý Ýliþkiler Bölümü'nden mezun olan ve Farsça, Arapça ile Ýngilizce bilen Abdullahiyan, eski Cumhurbaþkaný Mahmud Ahmedinejad döneminde bir süre Bahreyn Büyükelçisi olarak görev yaptý.

Daha sonra Ahmedinejad ve Hasan Ruhani dönemlerinde Arap ve Afrika Ýþlerinden Sorumlu Dýþiþleri Bakan Yardýmcýlýðý yapan Abdullahiyan, 3 yýl yardýmcýlýðýný da yaptýðý eski Dýþiþleri Bakaný Cevad Zarif sonrasý Aðustos 2021'de Dýþiþleri Bakaný oldu.

Abdullahiyan, Dýþiþleri Bakanlýðý görevinden önce, son olarak Meclis Baþkaný Muhammed Bakýr Kalibaf'ýn Uluslararasý Ýliþkilerden Sorumlu Özel Yardýmcýlýðý görevini yürütüyordu.

Abdullahiyan'ýn Dýþiþleri Bakanlýðý döneminde, Ýran, Tahran ile Riyad arasýnda yaþanan gerginliðin ardýndan 7 yýl sonra Suudi Arabistan ile Mart 2023'te diplomatik iliþkilerin yeniden baþlatýlmasý ve büyükelçiliklerin karþýlýklý olarak açýlmasý konusunda anlaþma saðlandý.

- CUMHURBAÞKANI BÝRÝNCÝ YARDIMCISI GEÇÝCÝ OLARAK GÖREVÝ DEVRALACAK

Ýran Anayasasý'nýn 131'inci maddesi, cumhurbaþkanýnýn ölümü halinde cumhurbaþkanýnýn seçilememesi hallerinde, ülke liderinin (Ali Hamaney) atamasýyla, birinci cumhurbaþkaný yardýmcýsýnýn cumhurbaþkanýnýn yetki ve sorumluluklarýný devralmasýný öngörüyor.

Meclis baþkaný, yargý erki baþkaný ve birinci cumhurbaþkaný yardýmcýsýndan oluþan kurul, yani yasama, yürütme ve yargý baþkanlarý, yeni bir cumhurbaþkanýnýn en fazla 50 gün içerisinde seçilmesi için süreci düzenlemekle yükümlü.