Kerkük'te ''dönüþümlü vali'' formülü

ITC Kerkük Milletvekili Salihi, Kerkük kentinin yönetimindeki Türkmenlerin önerileri, siyasi partiler arasýndaki son görüþme ve muhtemel senaryolarý AA muhabirine deðerlendirdi.

Irak'ta Türkmenlerin uzun yýllar kaderine terk edildiðini ve Irak hükümetlerince sistemden uzaklaþtýrýldýklarýný ifade eden Salihi, "100 seneden beri kaderimize terk edildik. Ama direnerek, dilimize, örf ve adetimize hep sahip çýktýk. Ama silah, gizli servisler ve dýþ güçler bu memleketin içine yerleþtikten sonra Türkmenlerin durumu daha da zor oldu." dedi.

Kerkük'ün tarih boyunca Türkmen þehri olduðunu vurgulayan Salihi, kentin devrik lider Saddam Hüseyin döneminde "Araplaþtýrma", 2003 sonrasý Kürt siyasi partilerce "Kürtleþtirme" ve 2017 sonrasý da mülteciler gerekçesiyle Arap siyasi gruplarca tekrar "Araplaþtýrma" politikasýyla demografik deðiþikliðe uðratýldýðýný ifade etti.

- "SIRA TÜRKMENLERÝN KERKÜK YÖNETÝMÝNÝ DEVRALMASINDA"

Türkmen nüfusunun yoðun olduðu Kerkük'te yönetimin vilayet meclisinde kazanýlan sandalye sayýsýna göre kararlaþtýrýlmasýna karþý olduklarýný belirten Salihi, sözlerini þöyle sürdürdü:

"16 üyeden oluþan Kerkük Vilayet Meclisinde Türkmenlerin iki sandalyesi olabilir ancak bu sandalye sayýsýna bakýlmamasý gerekiyor. Kürt partiler, uzun yýllar Kerkük'ü yönettiler ama baþarýsýz yönetimlerdi. Sonunda bir referandum yaptýlar o da baþarýsýz oldu.

Araplar ise 7 yýldýr bizim gücümüzü de arkalarýna alarak kenti yönettiler ve bugün bu yönetimi devam ettirmek istiyorlar. Arap ve Kürt partilerin yönetimini gördük, sýra Türkmenlerin Kerkük yönetimini devralmasýnda. Kerkük, Basra veya güneydeki herhangi bir vilayete benzemez."

- "KYB'NÝN BÝR SORUNU VARSA BUNU GÝDÝP KDP ÝLE ÇÖZSÜN"

Kerkük'te "dönüþümlü vali" formülünden söz eden Türkmen Vekil, kentte tüm siyasi gruplarla ortak yönetimi desteklediklerini kaydetti.

Söz konusu formüle dair ise Salihi, þu ifadeleri kullandý:

"Kerkük'te dönüþümlü vali önerimizi siyasi partilere sunduk. Bu önerimize yakýn olanlar KDP ile Arap siyasi partilerin bir bölümü. Gelsinler Kerkük'teki yönetimi kuralým. Kimsenin yönetimden uzaklaþtýrýlmasýný istemeyiz.

KYB'nin bir sorunu varsa bunu gidip KDP ile çözsün. Kürt partiler aralarýnda anlaþýp baðýmsýz bir vali adayýný verebilir biz de onu kabul ederiz. Türkmenlerle Araplar da vali adayý konusunda kendi aralarýnda anlaþýrlar. Kerkük'te dönüþümlü vali dýþýnda herhangi bir yönetim modeli kentte istikrarý saðlayamaz."

Salihi, Türkmenlerin kent yönetiminden uzaklaþtýrýlmasý halinde bu duruma sessiz kalmayacaklarýný vurguladý.

Kerkük'te 18 yýl aradan sonra yerel seçimler 18 Aralýk 2023'te yapýlmýþtý. Seçim sonuçlarýna göre, Kerkük Vilayet Meclisinde Kürtler 7, Araplar 6, Türkmenler 2, Hristiyanlar ise 1 üye kazanmýþtý.

Irak Vilayet Meclisi Seçim Yasasý'na göre, Kerkük için 15, azýnlýklar yani Hristiyanlar için bir kota olmak üzere toplam 16 sandalye tahsis edildi.

Kerkük yönetimi, 2003'ten 2017 yýlýna kadar Kürdistan Yurtseverler Birliði (KYB) aðýrlýklý olmak üzere Kürt siyasi partilerin kontrolünde bulunuyordu. Ekim 2017'de ise Irak merkezi yönetimine baðlý güvenlik güçleri Kerkük'te kontrolü saðlamýþ, Kerkük'ün yönetimi de Baðdat merkezi hükümetine baðlanmýþtý.

Kerkük Valiliði görevini ise 2017'den bu yana Arap asýllý Rakan el-Cuburi yürütüyordu.

Siyasi anlaþmazlýklarýn sürdüðü Kerkük kentindeki Vilayet Meclisi, seçimden 7 ay sonra ilk kez 12 Temmuz'da toplanmýþ ancak yaþanan siyasi anlaþmazlýklardan dolayý yeni Vali ve Vilayet Meclis Baþkaný seçilememiþti.