Kýtanýn umudu Türkiye! ''Cin þiþeden çýktý''

Nijer'deki darbenin ardýndan ülkeye yönelik dýþ müdahale tehdidine karþý bölge teyakkuzda. Cuntaya karþý Batý Afrika Devletleri Ekonomik Topluluðu (ECOWAS) ülkeleri, verdiði 10 günlük sürenin dolmasýna raðmen askeri operasyon baþlatmadý. ECOWAS ülkeleri, Nijer'de yeni bir yol haritasý belirlemek üzere bugün Nijerya'nýn baþkenti Abuja'da tekrar bir araya gelecek. Tüm Afrikanýn Dostlarý Derneði (TADD) Baþkaný Dr. Bilgehan Güntekin, 26 Temmuz'da Nijer'de gerçekleþen darbeyi, bu darbeye Fransa ve uluslararasý camianýn tepkisini, Afrika'da son yýllarda gerçekleþen darbelerin deðiþen dinamiklerini AKÞAM'a anlattý.

FRANSA SÖMÜRÜYOR

Afrika'nýn artýk sömürüye 'hayýr' dediðini aktaran Bilgehan Güntekin, Batý'nýn Afrika'yý son 200 yýldýr acýmasýzca sömürdüðünü ifade etti. Güntekin, "1960'tan sonra bu ülkeler özgürlüklerine kavuþmuþ gibi gözükse de Frankofon ülkelerine baktýðýmýzda 14 ülkenin parasýný hala Fransa basýyor. Fransýzlar o ülkelere gittiklerinde o paranýn deðeriyle oynayabiliyor. Fransa'nýn bu iþlerden yýllýk ortalama geliri 440 milyar euro. Eski Fransa Cumhurbaþkaný Jack Chirak 'Afrika'yý çýkarýrsanýz Fransa kalmaz' demiþti. Fransa; Çad, Nijer, Mali gibi sömürdüðü ülkelerin üzerinden adeta dozer gibi geçti" diye konuþtu.

Baðýmsýzlýðýn sadece bir bayrak ve marþla olmadýðýný hatýrlatan Güntekin, ekonomik baðýmsýzlýða da sahip olunmasý gerektiðini vurguladý. Güntekin, "Bu ülkeler kendi paralarýný bile basamýyor anormal bir ekonomik denge var. Uranyum, altýn, elmas bu kýtada çok var. Yüksel teknolojiye imkan saðlayan kobalt gibi kýymetli madenler de Afrika'dan çýkýyor yine petrol ve doðalgaz kaynaklarýna rastlýyoruz ama bu insanlar hala fakir. Uganda'da bir öðretmenin aylýk maaþý 70 dolar. 1.5 milyar nüfusun en az 500 milyonu temiz suya ulaþamýyor. Oysa Kongo'daki, Sudan'daki tarým alanlarý Afrika'ya yeter" bilgisini verdi.

AFRÝKA'NIN DOSTUYUZ

Baþkan Erdoðan'ýn Afrika vizyonuna dikkat çeken Güntekin, Türkiye'nin Afrika Birliði'nin stratejik ortaðý olduðunu, ticari iliþkilerimizin 3-5 milyar dolardan 35 milyara çýktýðýný hatýrlattý. Türkiye'de bugün 60 bine yakýn Afrikalý öðrencinin eðitim gördüðünü kaydeden Güntekin, "Bu çocuklar burada okurken dünyayý görüyor, belli bir þuurla yetiþiyorlar. Türkiye'nin onlarýn koþulsuz yanýnda olduklarýný görüyor. TADD olarak bugüne kadar bine yakýn öðrenciye burs saðladýk. Burada yetiþen Afrikalý öðrencilerin tamamý Türk dostu, burada farklý bir þekilde yetiþiyorlar. Kendileri de Fransa ve Kanada'da okuyan Afrikalý öðrencilerden daha farklý baktýklarýný söylüyor. Afrika'nýn geleceði bu öðrenciler tarafýndan þekillenecek. Bu gençler yetiþiyor ve bu gençler güçlü, geleceði parlak olan Afrika'yý onlar kýlacaklar. Cin þiþeden çýktý" þeklinde konuþtu.

AFRÝKALILAR, FRANSA'DAN ARTIK NEFRET EDÝYOR

Afrika'daki geliþmeleri deðerlendiren ANKASAM Uluslararasý Ýliþkiler Uzmaný Göktuð Çalýþkan, kýtada baþka ülkelerin de darbe tehdidiyle karþý karþýya olduðuna dikkat çekti. Çalýþkan, "Nijer'deki darbe Sahel bölgesi ve daha geniþ olarak Sahra-altý Afrika'daki diðer ülkelerde de böylesi bir darbe giriþiminin yolunu açabilir. Afrikalýlar artýk Fransa'dan nefret ediyor. Fransýz etkisi Batý Afrika'da oldukça azalacak" deðerlendirmesinde bulundu.

NÝJER'DEKÝ TÜRKLER ÝÇÝN ÖZEL UÇUÞ ÝZNÝ

Türkiye, askeri darbe yönetimi tarafýndan hava sahasý kapatýlan Nijer'de bulunan Türk vatandaþlarýný özel izinle gerçekleþen bir uçuþla Ýstanbul'a getirdi. Ýstisnai uçuþ izniyle baþkent Niamey'deki Uluslararasý Diori Hamani Havalimaný'ndan yerel saatle 21.30'da havalanan TK635 sefer sayýlý Airbus A330-200 tipi uçak, sabah saat 04.30 sularýnda Ýstanbul Havalimaný'na ulaþtý. Büyük bir kýsmý Türk vatandaþý olan 233 yolcu, pasaport kontrolünden geçip yurda giriþ yaptý.

DEVLETÝMÝZ SAÐ OLSUN

Yurda dönen Türk vatandaþlarýndan Oktay Kutlu, bir seneyi aþkýn süredir Nijer'de çalýþtýðýný belirterek "Sað olsunlar konsolosluðumuz, oradaki ve buradaki makamlarýmýzýn hepsi çok yardýmcý oldular, bize bu imkaný saðladýlar geldik" dedi.

ELEKTRÝK SORUNU VAR

Türkiye'ye dönmek için biletlerinin daha önce ertelendiðini belirten yolculardan Tuðyan Iþýk ise ülkede elektrik kesintisinden kaynaklý bazý sistemsel sorunlarýn yaþandýðýný söyledi. Kendilerini Afrika'da býrakmayan yetkililere teþekkür eden Iþýk, "Devletimize ve yetkililerimize teþekkür ederiz. Muhtemelen özel izinle bu sefer yapýlmýþ. Çünkü biletlerimizi devamlý erteliyorduk. En son özel izinle uçak gelince Orada Nijer, Nijerya'dan elektriði alýyor. Nijerya da elektriði kesince kendi iç elektrik ihtiyaçlarý çok kýsýtlý. Günün 2-3 saati elektrik var, geri kalanýnda yok. Ýnternet ona baðlý, su ona baðlý. Sistemsel çok problemler yaþandý" diye konuþtu.