Libya'dan Yunanistan'a rest: Karýþamazsýnýz!
Uzmanlar, Libya'nýn Türkiye gibi güçlü bir müttefik ile iþ birliði yaparak Yunanistan'ýn Girit Adasý'nýn kara sularý konusundaki inadýna uygun bir cevap verdiði konusunda hemfikir. Libya Mergib Üniversitesi Uluslararasý Ýliþkiler Bölümü Öðretim Görevlisi Prof. Dr. Nasýr Oun, 'Yunanistan Türkiye'nin Girit Adasý açýklarýnda arama yapacak olmasýndan da endiþe ediyor.' diyen Oun, 'Bir ülkenin egemenliði gereði kara sularý ve yetki alanlarý onun mülküdür kimse karýþamaz. Kendisi arama yapar ve baþkasýna kiralar uluslararasý yasalara göre hakkýdýr.' þeklinde konuþtu.
Yunanistan ile son 15 yýldýr yaþanan Girit Adasý kara sularý sorununun, Türkiye ile 27 Kasým 2019'da imzalanan "Deniz Yetki Alanlarýnýn Sýnýrlandýrýlmasýna Ýliþkin Mutabakat Muhtýrasý" ile uygun bir zemine oturtulduðunu kaydeden uzmanlar, 3 Ekim 2022'de imzalanan hidrokarbon alanýndaki mutabakat muhtýrasýyla da konunun çözüme kavuþtuðunu belirtiyor.
Eski Libya Dýþiþleri Bakanlýðý Müsteþarý Saniye Fercani, Türkiye ile 2019 yýlýnda imzalanan "Deniz Yetki Alanlarýnýn Sýnýrlandýrýlmasýna Ýliþkin Mutabakat Muhtýrasý" ve 3 Ekim'de imzalanan hidrokarbon alanýndaki mutabakat muhtýrasýna Yunanistan'ýn Girit Adasý nedeniyle itiraz ettiðini söyledi.
Yunanistan ile Libya arasýndaki deniz sýnýrlarý sorununun 2007 yýlýndan bu yana sürdüðünü kaydeden Fercani, Libya'nýn Derne kentinden Girit Adasý'na kadar olan bölgede deniz sýnýrlarýnýn belirlenmesi çalýþmasý esnasýnda Yunanistan ile anlaþmazlýk yaþandýðýný ifade etti.
O tarihte Girit'in kara sularý konusunda Yunanistan'ýn geri adým atmadýðýný ve çok az bir nüfusun yaþadýðý bu ada nedeniyle Libya'nýn deniz alanýna girdiðini vurgulayan Fercani, "Öyle inanýyorum ki Libya ile Türkiye arasýndaki mutabakat muhtýrasý Yunanistan'ýn Girit Adasý kara sularý konusundaki inadýna karþý iyi bir cevap niteliðinde." dedi.
Fercani, Libya'nýn Kaddafi döneminde defalarca bu konuyu çözüme kavuþturmak istediðini ancak Yunanistan tarafýnýn buna yanaþmadýðýný belirterek, "Güçlü bir müttefik ile Yunanistan'a cevap verme zamaný gelmiþti. Bunu da inkar etmiyoruz. Türkiye gibi büyük bir ülke uluslararasý kanunlara muhalif anlaþmalar imzalamaz." diye konuþtu.
Libya'nýn diðer egemen ülkeler gibi o bölgelerde arama yapma, doðal gaz çýkarma ve baþka projeleri hayata geçirme hakký olduðunu dile getiren Fercani, AB'nin tutumunu Fransa ile ilintilendirerek, "Fransa'nýn Libya'nýn topraklarýnda gözü olduðu biliniyor. Fransa'nýn sadece denizde deðil Libya'nýn güneyin de de emelleri var." dedi.
- UYGUN ÝFADE "GASP GÝRÝÞÝMÝ"
Libyalý aktivist Mutez Muhammed bin Zehra, siyaset ilminde uluslararasý alanda imzalanan anlaþmalara itiraz etme veya karþý çýkmanýn normal olduðunu, Kahire'nin tutumunun da Türkiye ile Mýsýr yönetiminin yaþadýðý siyasi anlaþmazlýklarýn bir yansýmasý niteliðini taþýdýðýný belirterek, halbuki 2019'daki mutabakat muhtýrasýnýn Mýsýr'ýn Akdeniz'deki alanlarýný artýrdýðýný hatýrlattý.
"Yunanistan'ýn Girit Adasý'nýn kara sularý tutumuyla ilgili en doðru ifade 'Bu bir gasp giriþimidir' þeklinde olacaktýr." diyen Libyalý aktivist, þunlarý kaydetti:
"Ýþler doðru yönde ilerliyor. Bizim için öncelik Libya'nýn çýkarlarýdýr. Türkiye ile imzalanan anlaþmalar bu ülke ile yeni ortaklýklar ortaya çýkaracaktýr. Bu da Libyalý gençler için iþ imkaný demektir. Ayrýca Libya enerji konusunda bölgede önemli bir aktör haline gelecek."
- YUNANÝSTAN'IN GÝRÝT ADASI KARA SULARI NEDENÝYLE ÝTÝRAZI
Libya Mergib Üniversitesi Uluslararasý Ýliþkiler Bölümü Öðretim Görevlisi Prof. Dr. Nasýr Oun, Türkiye ile Libya arasýnda 3 Ekim'de imzalanan hidrokarbon alanýndaki mutabakat muhtýrasýnýn uluslararasý normlara uygun bir þekilde gerçekleþtirildiðini ifade etti.
Oun, "Türkiye ile imzalanan anlaþmalara göre bizim yetki alanlarýmýz, Libya sahillerinden Akdeniz'in açýklarýna doðru 200 mil, yaklaþýk 370 kilometre uzunluðundadýr. Bu alanda doðal gaz, petrol ve diðer madenler bulunuyor." diye konuþtu.
Yunanistan ve Mýsýr yönetimlerinin itirazýnýn birbirinden baðýmsýz, farklý nedenlerden olduðuna dikkati çeken Oun, "Yunanistan, Girit Adasý kara sularý nedeniyle itiraz ediyor. Libya kendi deniz yetki alanlarýndan faydalandýðý sürece Yunanistan bundan rahatsýz olacak." dedi.
Oun, bu bölgedeki yer altý kaynaklarýnýn Mýsýr, Yunanistan, Ýsrail ve Kýbrýs'ýn ekonomisini de etkileyeceðinin altýný çizerek, aramalarýn yapýlýp madenlerin çýkarýlmasý durumunda bile enerji naklinin yine bu sular üzerinden yapýlacaðýný kaydetti.
"Yunanistan Türkiye'nin Girit Adasý açýklarýnda arama yapacak olmasýndan da endiþe ediyor." diyen Oun, "Bir ülkenin egemenliði gereði kara sularý ve yetki alanlarý onun mülküdür kimse karýþamaz. Kendisi arama yapar ve baþkasýna kiralar uluslararasý yasalara göre hakkýdýr." þeklinde konuþtu.
- NE OLMUÞTU?
Türkiye ile Libya arasýnda hidrokarbon alanýnda 3 Ekim'de Trablus'ta imzalanan mutabakat muhtýrasýna Yunanistan yönetimi Girit Adasý nedeniyle tepki göstermiþti.
Libya Ulusal Birlik Hükümeti Sözcüsü Muhammed Hammude ise 5 Ekim'de Trablus merkezli "February" televizyon kanalýna konuþmuþ ve Türkiye ile Libya arasýnda hidrokarbon alanýnda imzalanan mutabakat muhtýrasýnýn ülkesinin enerji alanýndaki potansiyeli açýsýndan önemli fýrsatlar saðlayacaðýný vurgulamýþtý. Hammude, "Libya Girit'in kara sularý konusunda Yunanistan ile ayný fikirde deðil ve bazý anlaþmazlýk konularý var." ifadelerini kullanmýþtý.
