Seçim için Ýsrail tercihi... Trump 'çete zihniyetine' teslim oldu

ABD'nin 47. Baþkaný seçilen Donald Trump, ocakta yemin ederek görevi devralmaya hazýrlanýrken uzmanlar Trump'ýn ikinci döneminin, Ýsrail'in Gazze ve Lübnan'a saldýrýlarýnýn devam ettiði Orta Doðu için anlamýný tartýþýyor.

Washington'daki "Center for International Policy" adlý kuruluþun Baþkan Yardýmcýsý Matt Duss ve George Mason Üniversitesinde Profesör Mark Katz, Trump'ýn Orta Doðu tutumuna iliþkin AA muhabirine deðerlendirmelerde bulundu.

Ayný zamanda ABD'li Senatör Bernie Sanders'ýn eski dýþ politika danýþmaný olan Duss, Trump'ýn ilk döneminde Ýsrail-Filistin anlaþmazlýðýný çözmek için arabulucu olma niyetini dile getirdiðini ancak daha sonra özellikle Evanjelik Hýristiyan Siyonist olan büyük baðýþçýlarýn ve kilit seçmenlerin desteðini kazanmak için Ýsrail'e yakýn durduðuna dikkati çekti.

Duss, bu durumun "Amerika istediðini yapar ve dolayýsýyla Amerika'nýn dostlarý da istediklerini yaparlar" yaklaþýmýyla tutarlý olduðunu ve bir tür "çete zihniyetine" çok benzediðini belirterek "Trump sadece bu konunun manþetlerden düþmesini istiyor." dedi.

Söz konusu yaklaþýmýn "Güvenlik saðlama karþýlýðýnda alýnan haraç gibi müttefiklerimiz özel ayrýcalýklara sahip. Ýstediklerini yapabiliyorlar ve eðer Ýsrail iþgal altýndaki topraklarý, Ýsrail'in iþgal ettiði ancak Suriye'ye ait olan Golan Tepeleri'ni almak ya da herhangi bir þeyi yapmak istiyorsa o zaman biz de bunu destekleyeceðiz." demeye benzediðini belirten Duss, "Bunlar ABD'nin baþýný çektiði çetenin bir nevi oyuncaðý olmanýn faydalarý." dedi.

Duss, "Bu senaryoda acý çekecek olan Filistinliler için bu korkunç bir durum. Ancak burada (Ýsrail Baþbakaný Binyamin) Netanyahu'nun oyunun sonunu getirememesi gibi bir sorun da var. Ne yapacaðýna dair hala bir planý yok. Ýsraillilerin de genel olarak bu savaþý sona erdirdiklerinde ne yapacaklarýna dair bir planlarý yok." diye konuþtu.

- ABD ASKERLERÝNÝN SURÝYE'DEN ÇEKÝLME ÝHTÝMALÝ

Uzmanlar, Trump'ýn yeni baþkanlýk döneminde ABD askerlerini Suriye'den çekmesi ihtimaline olumlu bakýyor.

ABD'deki George Mason Üniversitesinde Profesör Mark Katz ise Trump'ýn "neden umurumuzda olsun ki?' düþüncesiyle hareket ettiðine iþaret ederek ilk döneminde ABD askerlerini Suriye'den çekmemesine "þaþýrdýðýný" ifade etti.

Trump'ýn "DEAÞ yeniden güçlense bile býrak yakýn çevredeki insanlar bununla ilgilensin. Neden ABD ilgilensin?" þeklinde tutum gösterdiðini belirten Katz, Trump'ýn bu düþüncesinin deðiþmediðinden emin olduðunu dile getirdi.

Duss ise Trump'ýn ilk döneminde karþýlaþtýðý direniþ karþýsýnda "açýkça hayal kýrýklýðýna uðradýðýný" aktararak "O dönem ABD askerleriyle ilgili çok daha aktif çatýþma durumu vardý, bu yüzden bu konu insanlarýn gündemindeydi ve Trump'ýn buna dikkat etmesi gerekiyordu." ifadesini kullandý.

Bu konunun yeniden tartýþýlmasý halinde Trump'ýn daha fazla dikkatli olacaðýný belirten Duss, "Muhtemelen ABD askerlerini oradan çekmek isteyecektir. Ancak þu anda bu konu gündemde deðil gibi gözüküyor." deðerlendirmesini yaptý.

Dönemin ABD Baþkaný Trump, Aralýk 2018'de, Türkiye'nin terör örgütü PKK/YPG hedeflerine karþý sýnýr ötesi harekat baþlatma kararlýlýðý üzerine, Suriye'deki 2 bin civarýndaki Amerikan askerinin hemen geri çekilmesi kararýný bildirmiþ, kýsa süre sonra bu kararýný esnetmiþ ve zaman içinde kademeli olarak bu sayýnýn azaltýlmasý talimatýný vermiþti.

Trump, Ekim 2019'da da ABD'nin Suriye'de kalmasý gereken süreden çok daha uzun süre kaldýðýný belirterek ABD askerlerinin daha fazla orada kalmasýný istemediðini söylemiþti.

Donald Trump'ýn asker çekme planlarý, özellikle ABD Merkez Kuvvetler Komutanlýðýndan ve 2018'in sonuna kadar DEAÞ ile Mücadele Özel Temsilcisi görevini yürüten Brett McGurk gibi isimlerden açýk muhalefet görmüþtü.

McGurk, Trump yönetiminin 19 Aralýk 2018'de Suriye'den çekilme kararýndan hemen sonra görev süresinin dolmasýna 2 ay kala istifa etmiþti. 2020 seçimlerinde ise ABD'de Baþkan seçilen Joe Biden, McGurk'e ABD Ulusal Güvenlik Konseyi Orta Doðu ve Kuzey Afrika Koordinatörlüðü görevini vermiþ, ABD'nin PKK/YPG'yi desteklediði Suriye politikasý güç kazanmýþtý.