Þililer hayýr dedi
Þili'de, yazýlan yeni anayasanýn yürürlüðe konulup konulmayacaðýna iliþkin olarak düzenlenen referanduma katýlanlarýn yüzde 61,9'u 'hayýr' oyu verdi.
Þili Seçim Servisi verilerine göre, þu ana kadar sandýklarýn yüzde 98,43'ü açýldý.
Yapýlan sayýmda, ülkede yeni anayasanýn yürürlüðe girmesini isteyenlerin oraný yüzde 38,1, istemeyenlerin oraný ise yüzde 61,9 olarak belirlendi.
Böylece, diktatör Augusto Pinochet döneminde hazýrlanan ve birçok kez revize edilen mevcut anayasa yürürlükte kaldý.
Þili'de hazýrlanan yeni anayasa, devlet çalýþanlarýnýn yarýsýnýn kadýnlardan oluþmasý, ülkedeki 11 yerli topluluðun tanýnarak Þili'nin "çok uluslu ülke" olarak tanýmlanmasý, cumhurbaþkaný adayý olma yaþýnýn 35'ten 30'a düþürülmesi, kürtajýn yasal hale getirilmesi, Senatonun kaldýrýlmasý ve yerine Bölgeler Meclisi kurulmasý, su kriziyle mücadele için su kaynaklarýna "sahiplenilemez" statüsü verilmesi ve Ulusal Sular Ajansý kurulmasýnýn da aralarýnda bulunduðu 388 maddeden oluþuyordu.
Yeni anayasa, Ekim 2020'de anayasanýn yeniden yazýlýp yazýlmamasý için yapýlan referandumla kararlaþtýrýlmýþ, 2021'deki belediye seçimlerinde yeni anayasayý yazacak heyet halkýn oylarýyla seçilmiþti.
- "DÝKTATÖRLÜK REJÝMÝNÝN MÝRASI"
Þili'de Ekim 2019'da baþlayan ve 5 aydan fazla süren yaðma, þiddet olaylarýna neden olan ve "sosyal patlama" adý verilen hükümet karþýtý gösterilerde, anayasanýn yeniden yazýlmasý protestocularýn baþlýca isteklerindendi.
Diktatör Pinochet döneminde yazýlan Þili anayasasý, halkýn bir kýsmýnca "diktatörlük rejiminin mirasý" ve "eþitsizliðin temel kaynaðý" olarak deðerlendiriliyor.
Anayasa'nýn, Pinochet eliyle yapýlan özelleþtirmeler ve özelleþtirme teþvikleri nedeniyle yeterli saðlýk, eðitim ve emeklilik imkaný saðlamayan ekonomik sistemi koruduðu düþünülüyor.
