Son gülen hangisi olacak

ABD başkanlık yarışında Barack Obama ve Mitt Romnney seçim kampanyalarının son gününü kilit önemdeki eyaletlere giderek tamamlarken, başa baş görünen yarışta iki lider de kilit eyaletlerin oyunu garantilemek için çabaladı ve beklemeye çekildi. Amerikan halkı, aylar süren seçim kampanyalarının ardından bugün yeni başkanı için karar veriyor. Amerikalıların, şimdiki başkanları Barack Obama  ile mi yola devam etmek istediği, yoksa ABD’nin 45’inci başkanını mı seçeceği bugünkü seçimde belli olacak. Ancak ülke gündemini başkanlık seçimleri meşgul etse de bugün sadece  başkan değil, ABD Kongresi’nde Temsilciler Meclisi kanadının tamamı, Senato’da 100 üyeden 33’ü için de vatandaşlar sandık başına gidecek.  Bazı eyaletlerde erken oy verme veya mazeretli oy verme işlemleri başlamış olmasına rağmen Amerikan halkının çoğunluğu bugün oylarını kullanacak. Seçmenler oylarını, eyaletlerde kurulan seçim merkezlerinde verirecek. ABD seçim sistemine göre başkan adayının, başkan olabilmesi için çoğunluğun oyunu alması yeterli değil. Bu nedenle de eyaleti kazanan başkan adayı, o eyaletin nüfus yoğunluğuna göre  belirlenen seçici delegelerin tamamını da kazanmış oluyor. Böylece, seçici  delegelerde çoğunluğu alan, ülkenin de başkanı oluyor. Bu nedenle de bugün herkes, Demokrat Parti’nin başkan adayı ve ABD Başkanı Barack Obama ile Cumhuriyetçi Parti başkan adayı Mitt Romney’nin, halkın ne kadar oyunu aldığına değil, hangi eyaletleri kazandığına kilitlenecek. 

Delege sayısında son durum

Bazı eyaletler renklerini şimdiden belli ettiğinden, son tahminlere göre, Obama’nın şimdiden toplam 243 delegeyi, Romney’nin de 206 delegeyi kazanması yüksek ihtimal. Sonucu kestirilemeyen delege sayısı 89. Ayrıntılara bakıldığında, Obama’nın kazanmasına kesin gözüyle bakılan delege sayısı 186, bunun yanında Obama’ya eğilimli eyaletlerden de toplam 57 seçici delege geleceği düşünülüyor. Romney’nin almasına garanti gözüyle bakılan delege sayısı 159, Romney yanlısı duran eyaletlerden gelmesi beklenen delege sayısı da 47. Eyaletlerden gelecek sonuçlara dair matematik hesaplarında sürpriz  olmazsa, en az 270’e ulaşabilmeleri için Obama’nın 27, Romney’nin de 64 delegeye ihtiyacı var.  Bu noktada, Florida, Ohio, Iowa, Virginia, Wisconsin, Colorado ve New Hampshire, ‘’kararsız eyaletler’’ olmaları nedeniyle seçimin kaderini belirleyecek eyaletler olacak. Obama’nın sandıkları ilk açılan eyaletlerden olan Florida, Ohio ve Virginia’dan herhangi ikisini alması halinde, seçim sonuçları daha ülke genelinde oy sayısı devam ederken neredeyse belli olacak, aksi durumda, yarış son dakikaya  kadar uzayacak.

Anket sonuçlarında Obama önde

ABD başkanlık seçimlerinin galibi bu akşam belli olurken, son dakikaya kadar yapılan kamuoyu yoklamalarına göre Başkan Barack Obama aradaki az farka rağmen yarışı önde götürüyor.

Pew Araştırma Merkezi’nin yayımladığı sonuçlara göre Obama, Romney karşısında yüzde 48’e yüzde 45 oy oranıyla önde gidiyor.

Kasırga sonrası Obama öne geçti

Pew Araştırma Merkezi, son kertede ise Obama’nın Romney karşısında yüzde 50’ye yüzde 47 oy oranıyla başkan seçileceğini öne sürüyor. Washington Post-ABC kamuoyu yoklamasına göre de benzer bir tablo var. Buna göre, Obama Romney’ye karşı yüzde 49’a yüzde 48’le önde görünüyor. ABD’nin özellikle doğu kıyılarını vuran Sandy kasırgası ise Başkan Obama’ya yaramış görünüyor. Kasırga öncesinde her iki adayın oyları yüzde 47’de eşitlenmişti. Bir araştırmaya göre, seçmenlerin yüzde 69’u, Obama’nın kasırganın açtığı sorunların üstesinden iyi bir şekilde geldiğini düşünüyor. Pew’in bir tahmini de seçimlere ilgi üzerine. Araştırma Merkezi oy kullanma oranının 2004 ve 2008’e göre düşük olacağını, bunun da Romney’ye yarayacağını tahmin ediyor.

ANALİZ:

ABD’nin Başkomutanı kim olacak?

BD halkı bugün, Başkanlık seçimi için 57’nci kez sandığa giderek, sonucunda 44’üncü Başkan’la devam veya 45’incisini Beyaz Saray’a getirirken, aynı zamanda yeni dönem ‘Başkomutanı’nı da belirlemiş olacak. Irak ve Afganistan’da olduğu gibi kan göllerinin sıradan görüntü haline gelmesine neden olan ve ülke ekonomisini buhrana sokan 43 nolu Bush’un kötü mirasından sonra, sadece ABD için değil, tüm dünya için önemli bir seçim gerçekleştiriliyor. Amerikan askeri gücünün önemli bir kısmını Pasifik’e kaydırma ve bütçeyi kısma kararı alarak ABD’ye yeni bir askeri vizyon ve yön çizen Obama’nın savaş karşıtı olmasına karşı, Romney’in seçim konuşmalarında Suriye dışında, İran’a yönelik de yeni savaşlardan yana gözükmesi, seçimin önemini daha da artırıyor.

Öte yandan ABD halkı bu seçimle, sadece Beyaz Saray’da Demokrat Partili Başkan Barack Obama kalsın ya da Cumhuriyetçi aday Mitt Romney Beyaz Saray’a gitsin kararını vermeyecek. Aynı zamanda, her iki yılda bir gerçekleştirilen 435 üyeden oluşan Temsilciler Meclisi’nin seçimini, 6 senede bir yapılan 100 senatörden oluşan Senato’nun üçte birini değiştirme oylamasına da gidecek.

Seçim sürecinin son günlerine; her seçim konuşmasında, Başkan Obama’yı yumuşak karnı ekonomiden vurmaya çalışan ve seçilmesi halinde ABD’yi yeni bir ekonomik duraklığa götürmekle suçlayan, ‘’değişim’’le gelen Obama’yı ‘’gerçek değişim’’ sloganıyla vurmaya çalışan Romney’in ciddi atağıyla geldi. Ancak bu atak sırasında özellikle televizyondaki tartışmalarda çizdiği siyasi zigzaglarla da kafalarda güven konusunda ciddi yaralar aldığı gözlendi. SELÇUK ACAR