Ýsrail ordusu ve Hizbullah Hareketi arasýnda 8 Ekim 2023'ten bu yana sýnýr üzerinde "kontrolü çatýþmalar" yaþanýyor. Ýsrail'e ait savaþ uçaklarý özellikle Lübnan'ýn güneyindeki hava sahasýný ihlal edip sýnýr bölgelerinde ses duvarýný aþarak sonik patlamalar gerçekleþtiriyordu.
Ancak Ýsrail iþgali altýndaki Golan Tepelerinde bulunan Dürzi Mecdel Þems kentine yönelik 27 Temmuz'da düzenlenen roket saldýrýsý ve ardýndan Ýsrail'in misilleme bahanesiyle baþkent Beyrut'a Hizbullah'ýn 2 numaralý ismi Fuad Þükür'ü öldürmesiyle birlikte taraflar arasýndaki tansiyon yükseldi.
Mecdel Þems olayýndan önce Ýsrail'e ait savaþ uçaklarý sadece Lübnan'ýn güneyindeki Sur, Nebatiye ve Sayda kentlerinde sonik patlamalar gerçekleþtirirken, 27 Temmuz'dan sonra yoðun bir þekilde ve art arda baþkent Beyrut'ta da benzer durumlar yaþanmaya baþladý.
AA muhabiri psikolojik bir savaþýn parçasý olan "sonik patlamalarýn" baþkent Beyrut sakinleri üzerinde yarattýðý etkileri uzman isimlere ve vatandaþlara sordu.
- ÝÇ SAVAÞIN ACI ANILARI HAFIZADA YER BULUYOR
Beyrut'ta yaþalan Psikolog Dr. Riham Monzer, sonik patlamalarýn meydana gelmesinin ardýndan özel kliniðine bu þikayetlerden dolayý gelen yetiþkin ve çocuklarýn sayýsýnda ciddi bir artýþýn yaþandýðýný belirtiyor.
Yetiþkinler üzerinde yarattýðý etkiye deðinen Monzer, þunlarý ifade etti:
"Patlama, korku yaratmanýn yaný sýra birçok savaþ görmüþ Lübnanlýlarý geçmiþe de götürüyor. Lübnan'daki iç savaþtan þu ana kadar ülkedeki önemli birçok süreçte ölüm ve çatýþmalar yaþandý. Birisi patlamayý duyduðu zaman daha önce hafýzasýnda ölüm gibi kötü hatýralarýn olduðu iç savaþ veya diðer çatýþma günlerini anýmsayýp yeniden o durumun yaþanacaðý tedirginliði hissediyor. Maalesef ses duvarýný aþan sonik patlamalar toplumsal hafýzada yara açýyor."
Patlamalarýn çocuklar üzerinde nasýl bir etki býraktýðý ve bunun nasýl idare edilmesi gerektiði hususunda Monzer, "Ailelerin veya yetiþkinlerin sonik patlamaya vermiþ olduðu tepkiye göre çocuklar da hareket ediyor. Büyüklerde yaþanan korku direkt çocuklara da yansýyor ve onlarýn korkularýný artýrýyor. Normalde patlamadan dolayý çocuklarda çok büyük bir korkuyu gözlemlemiyoruz ancak yetiþkinler korkup panik olunca, bu korku onlardan direkt çocuklara geçiyor." diye konuþtu.
Monzer, özellikle vatandaþlar arasýnda topyekûn bir savaþ çýkýp çýkmayacaðý hususunda uzun bir süredir kaygý ve endiþelerin yaþandýðýný, bunun da kalp krizi ve felç gibi diðer hastalýklarý tetiklediðini belirtti.
- "KORKUYORUM VE TEDÝRGÝN OLUYORUM"
En son iþe giderken halk otobüsü içerisinde sonik patlamanýn meydana geldiðini ve tüylerinin diken diken olduðunu söyleyen Dunya Muhammed, "Korkuyorum ve tedirgin oluyorum. En son patlama olduðu zaman otobüsün içerisindeydim. Araçtan inip su içtim. Baþka yapacak bir þey yok. Bende tansiyon var. Çocuklarý olana da Allah yardýmcý olsun." dedi.
Henüz 14 yaþýnda olan ve daha önce buna benzer rutin bir þekilde patlama sesi duymadýðýný aktaran Tala Beylasan, "Korkuyoruz. Ýlk defa duyduðumuzda direkt hava saldýrýsý sandýk. Biz hava saldýrýsý ve sonik patlamayý ayýrt edemiyoruz." ifadelerini kullandý.
- MISIRLI TURÝST ANLATIYOR
Mýsýr'dan Beyrut'a tatil için gelen ancak gördüðü manzara ve yaþanan patlamalardan dolayý çok üzüldüðünü belirten Abdullah Mecit, patlama sesini duyduðunda herkes gibi tedirgin olduðunu, çevresindeki insanlarýn korktuðunu ve aðladýðýný gördüðünü söyledi.
Mecit, "Mýsýr'dan Lübnan'a geldim ve durumun bu seviyeye ulaþacaðýný tahmin etmemiþtim. Lübnan'ýn bu durumda olmasýndan dolayý çok öfkeliyim. Dün Sayda kentinde art arda 2 defa sonik patlama oldu." diye konuþtu.
Etiyopya'dan Lübnan'a 2021'de gelen ve bir evde hizmetçi olarak çalýþan Maya Kerim de çok korktuðunu ve titrediðini, daha önce hiç sonik patlama duymadýðýný kaydetti.
Beyrutlu Ebu Ahmed ise çocukluðundan beri sonik patlamaya alýþýk olduðunu ancak yeni nesil ve çocuklarýn bu duruma alýþýk olmadýðý için çok korktuðunu ifade etti.
Ebu Ahmed, "Çocuklarýn gözü patlama sýrasýnda süreki yetiþkinlerde. Eðer yetiþkinler korkup panik yaparsa çocuklar da ayný korkuyu yaþýyor." þeklinde konuþtu.