Tayvan'da referandum
Çin ile ihtilaflý Tayvan'da halk, enerji, çevre, gýda ithalatý ve gelecekteki referandum tarihleriyle ilgili tercihlerin oylandýðý dört maddelik referandum için sandýk baþýna gitti.
CNA ajansýnýn haberine göre, referandumda oy verme iþlemi sabah saatlerinde baþladý.
Tayvan lideri, Demokratik Ýlerleme Partisi (DPP) Genel Baþkaný Tsai Ing-wen ve muhalefetteki Milliyetçi Parti (Koumintag) Genel Baþkaný Eric Chu, baþkent Taipei'deki seçim merkezlerinde oy kullandý.
Adada seçmenler, referandumda Taoyuan þehrinde yosun resifi yakýnýnda sývýlaþtýrýlmýþ doðal gaz terminali kurulmasý, raktopamin gýda katký maddesi içeren domuz eti ithalatýnýn durdurulmasý ve adadaki 4'üncü nükleer enerji santralinin inþasý konularýndaki tercihlerini belirtecek.
Ayrýca muhalefetin gelecekteki referandumlarýn yalnýzca genel seçimlerle birlikte yapýlmasý önerisi de referandumda oylanacak.
DPP hükümeti, Referandum Yasasý'nda 2019'da yaptýðý deðiþiklikle referandumlarýn seçim olmayan yýllarda yapýlmasýný kural haline getirmiþti. Deðiþiklik sonrasý adada ilk kez bir referandum, genel veya yerel seçimlerden ayrý yapýlýyor.
Merkezi Seçim Komisyonu verilerine göre adada yaþayan 18 yaþýný dolduran 19 milyon 825 bin 468 kiþi referandumda oy kullanabilecek. Ülkede genel ve yerel seçimlerde 20 yaþýný doldurmuþ kiþiler oy kullanabiliyor.
Daha önce aðustos sonunda yapýlmasý planlanan referandum, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) vakalarýndaki ani yükseliþ nedeniyle ertelenmiþti.
- ÇÝN-TAYVAN ANLAÞMAZLIÐI
Çin'de Ýkinci Dünya Savaþý'nýn ardýndan çýkan iç savaþta Mao Zedong liderliðindeki Çin Komünist Partisi'nin (ÇKP) 1949'da iktidarý ele geçirmesi ve Çin Halk Cumhuriyeti'nin kuruluþunu ilan etmesi üzerine Çan Kayþek liderliðindeki Çin Milliyetçi Partisi (Kuomintag) üyeleri, Tayvan'a yerleþip 1912'de kurulan "Çin Cumhuriyeti" iktidarýnýn adada devam ettiðini ileri sürerek baðýmsýzlýk ilan etmiþti.
Bu giriþim, Çin tarafýndan kabul edilmese de Tayvan temsilcileri, 1971'e kadar Birleþmiþ Milletler (BM) Genel Kurulunda Çin'i temsil etmiþti. 1950'ler ve 1960'larda çok sayýda ülkenin diplomatik iliþki tercihini Çin Cumhuriyeti'nden Çin Halk Cumhuriyeti'ne çevirmesinin ardýndan 1971'de BM Genel Kurulunda yapýlan oylamada Pekin hükümetinin Çin'in tek meþru temsilcisi kabul edilmesiyle Tayvan'ýn uluslararasý örgütlerdeki konumu belirsiz hale gelmiþti.
Pekin yönetimi, "Tek Çin" ilkesini benimseyerek Çin'i uluslararasý toplumda sadece kendilerinin temsil ettiðini savunuyor ve Tayvan'ýn dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik iliþkiler kurmasýna, BM'de ve diðer uluslararasý kuruluþlarda temsil edilmesine karþý çýkýyor. Pekin, Tayvan'ý diplomatik olarak tanýyan ülkelerle iliþkilerini donduruyor.
