Ýnsan haklarý avukatý Zaha Hassan ile Norveç Mülteci Konseyi (NRC) Uluslararasý Hukuk ve Ýnsani Prensipler Özel Danýþmaný ve eski Uluslararasý Af Örgütü Ýsrail Direktörü Itay Epshtain, Ýsrail'in Gazze'yi iþgalini AA muhabirine deðerlendirdi.
Ýsrail'in iki devletli çözümü istemediðini belirten Hassan, "Bu nedenle Gazze'yi ve Batý Þeria'nýn büyük bir kýsmýný masadan kaldýrmayý hedefliyor. Ancak Uluslararasý Adalet Divaný'nýn (UAD) danýþma görüþünde de belirtildiði gibi uzun süredir devam eden bu iþgal, yasa dýþýdýr ve Ýsrail'in bu bölgelerde hiçbir egemenlik hakký yoktur." diye konuþtu.
Filistin'in BM üyeliði için oluþturulan heyetin 2010-2012 yýllarýnda hukuk danýþmanlýðýný yapan Hassan, Körfez ve Arap ülkelerinin de iki devletli çözüm, Ýsrail'e silah ambargosu, insani yardýmlarýn artýrýlmasý dýþýnda hiçbir þartta normalleþmeye yanaþmayacaðýný dile getirdi.
- "ÝKÝ DEVLETLÝ ÇÖZÜM ÝÇÝN BÝR FIRSAT"
Ýsrailli hükümet yetkililerinin en azýndan Gazze'nin bir kýsmýný iþgal etme planýný dile getirmesine deðinen Hassan, "Batý Þeria'daki gibi Gazzelilerin kalýcý þekilde etrafý kuþatýlmýþ bölgelerde yaþamasý planý var. Trump'ýn seçilmesiyle bu konudan geri adým atmayabilirler çünkü önceki dönemde görev alan Trump'ýn damadý, Gazzelileri baþka yerlere yerleþtirmekten söz ediyordu." ifadelerini kullandý.
Bu durumun yaþanmasý ve kalýcý hale gelmesiyle ilgili endiþeler olduðuna iþaret eden Hassan, yeni Trump yönetiminin Gazze konusuna bakýþýnda bir deðiþiklik olabileceðini söyledi.
Hassan, þu ifadeleri kullandý:
"Baþkan Trump, büyük iddialar peþinde olmayý seviyor. Yeni bir büyük normalleþme anlaþmasý gibi. Suudi Arabistan'la normalleþmeyi görmek isterdi ancak Suudi Arabistan, Filistin Devleti bu anlaþmanýn parçasý olmadan normalleþmeyeceðini açýkça belirtiyor. Þimdi burada bir fýrsat var. Trump, Nobel Barýþ Ödülünü istiyor. Orta Doðu'da barýþý saðladýðýný söyleyebilmek istiyor. Bunun da tek yolu Filistinlilerin razý gelmesidir. Taraflarýn sadece biriyle barýþ yapamazsýnýz. Bu, Suudi Arabistan ve uluslararasý toplumun iki devletli çözüm için baský yapmasý yolunda bir fýrsattýr. Ancak bu, uluslararasý hukuk ve insan haklarýna uyumlu þekilde yapýlmalý."
- "ÝSRAÝL'ÝN GAZZE'NÝN MERKEZÝNDE 56 KÝLOMETREKARELÝK BÝR ALANI KALICI OLARAK ÝLHAK ETTÝÐÝNÝ GÖRÜYORUZ"
NRC Özel Danýþmaný Epshtain da Ýsrail'in iþgal altýnda tuttuðu topraklarý ilhak etme riskinin UAD danýþma görüþünde ifade edildiðini söyledi.
Ýlhakýn, Batý Þeria da olduðu kadar Gazze'de de uluslararasý hukuka aykýrý olduðunu vurgulayan Epshtain, "Ancak Ýsrail'in Gazze'nin merkezinde 56 kilometrekarelik bir alaný kalýcý olarak ilhak ettiðini görüyoruz. Gazze'nin bir kýsmýný tamamen ilhak etme planlarý var." diye konuþtu.
Epshtain, Ýsrailli yetkililerin de bunu açýkça söylediðini aktararak "Bu, UAD'nin temmuzda aldýðý kararlarýn ve uluslararasý hukukun açýk bir ihlalidir. Ýsrail, 2005'te çekildiði topraklarý (Gazze) ilhak etmek ve buraya yerleþimleri yeniden kurmakla ilgili arzularýný gizlemiyor." deðerlendirmesini yaptý.
Bu geliþmenin Gazze'deki Filistinlilerin hayatlarýný zorlaþtýracaðýný ve onlarý küçük bir alanda yaþamaya zorlayacaðýný kaydeden Epshtain, uluslararasý kamuoyunun yükümlülüklerine de iþaret etti.
Epshtain, UAD'nin Ýsrail'i iþgal ettiði topraklarý acilen ve koþulsuz boþaltmaya, Filistinlilere karþý ayrýmcýlýk ve hak mahrumiyetlerine sebep olan kurum ve yasalarý ortadan kaldýrmaya çaðýrdýðýný hatýrlattý.
Diðer ülkelerin ise Ýsrail'in hukuksuz iþgaline destek vermemesi gerektiðini söyleyen Epshtain, "Beklentiler hükümetlerin deðiþmesiyle deðiþmiyor. Trump seçildi ve 20 Ocak'ta koltuða oturacak ancak yükümlülükler kalýcýdýr. Kimin baþkan olduðuna, hükümetlerin deðiþmesine bakmaz, sorumluluklar devam eder. Beklentimiz bu kararlara uymalarý ve gerekli adýmlarýn atýlmasýdýr." dedi.