Türk: Suriye'nin yeniden inşası için her türlü yardıma ihtiyaç duyuluyor

Esed rejiminin devrilmesinin ardından ilk kez Suriye'yi ziyaret eden Türk, başkent Şam'da düzenlediği basın toplantısında, mevcut duruma ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

Türk, Suriye'deki rejimin devrilmesinin ardından Şam halkının günlük hayatlarına devam ettiklerini ve geleceğe dair umutlu olduklarını gözlemlediğini söyleyen Türk, "Ancak yapılması gereken çok şey var ve bu, önümüzde büyük zorluklar ve riskler barındıran çok önemli bir an." dedi.

Yıllar boyunca yaşadıkları vahşet ve travma göz önüne alındığında, tanıştığı Suriye halkının cesareti, metaneti ve dayanıklılığından etkilendiğini vurgulayan Türk, onların sıkıntılarını dinlemenin çok duygusal bir deneyim olduğuna işaret etti.

Türk, "Şu anda en önemli mesele, insani yardım kuruluşlarının her yere erişebilmeleri, destek sağlayabilmeleri ve gıda tedarik edebilmeleri için gereken bağışçı desteğinin alındığından emin olunması." diyerek, ülkeye yapılan üst düzey ziyaretlerin önemine değindi.

BM İnsan Hakları Ofisi yetkililerinin, son 14 yılda giriş izni verilmemesine rağmen Suriye'deki ciddi insan hakları ihlallerini raporladığını vurgulayan Türk, Esed rejimi döneminde Sednaya Hapishanesi'nde kalan eski bir askerin anlattığı zalimce muameleleri duymaktan da çok etkilendiğini söyledi.

Türk, Suriye'nin büyük bölümünün "harabeye döndüğünü", nüfusun büyük bir kısmının yoksulluk içinde yaşadığını, sağlık sisteminin çökmüş durumda olduğunu belirterek, "Gıda, sağlık, eğitim ve barınma hakları temel insan haklarıdır ve bu hakların güvence altına alınması için hızlı, kolektif ve uyumlu çabalar sarf edilmelidir." diye konuştu.

Suriye halkının, "tüm Suriyeliler için çalışan bir ülkeyi" yeniden inşa etmek için yapılacak her türlü yardıma ihtiyaçları olduğunun altını çizen Türk, "Buraya BM İnsan Hakları Ofisi'nin kapsayıcı, ulusal olarak sahiplenilen ve yönlendirilen süreçleri desteklemeye devam edeceğine dair güvence vermek için geldim." ifadesini kullandı.

Türk, bu kapsamda yapılması gereken ilk görevin "hayat kurtarmak" olduğunu belirtti.

- "GEÇİŞ DÖNEMİ ADALETİ, SURİYE'NİN İLERLEME KAYDETMESİ AÇISINDAN BÜYÜK ÖNEM TAŞIMAKTADIR"

Ciddi insan hakları ihlallerine işaret eden olası tüm kanıtların korunmasının önemine de dikkati çeken Türk, Suriye'deki geçiş dönemi yetkilileriyle yaptığı görüşmelerde, adalet konusu üzerinde durduklarını aktardı.

"Geçiş dönemi adaleti, Suriye'nin ilerleme kaydetmesi açısından büyük önem taşımaktadır." diyen Türk, işkence, kimyasal silah kullanımı ve diğer vahşet suçlarının "tam olarak soruşturulması ve ardından adaletin adil ve tarafsız şekilde yerine getirilmesi" gerektiğini kaydetti.

Türk, "İntikam asla cevap değildir. Bunun yerine tamamen ulusal düzeyde sahip olunan, iyileştirme, gerçeği söyleme ve uzlaştırma sürecine ihtiyaç var. İnsan hakları, büyük zorluklar ve risklerle yüzleşmek için merkezi olması gerekir." değerlendirmesinde bulundu.

Esed rejimi sırasında ülkeye girişlerine izin verilmediği için ülke dışından çalışan Suriye ekiplerinin 3 hafta önce ilk kez ülkeye giriş yapabildiğini bildiren Türk, Suriye'de insan haklarını desteklemek için sabırsızlandıklarını söyledi.

Türk, AA muhabirinin, BM'nin Suriye'de insanlığa karşı işlenen suçlarla ilgili hesap verilebilirlik konusundaki rolüne ilişkin sorusuna, insan hakları ihlalleri konusunda BM Soruşturma Komisyonu'nun, uluslararası tarafsız ve bağımsız mekanizmalar ve Suriye'de kayıpların bulunmasına yönelik yeni kurulan kurum gibi diğer insan hakları mekanizmalarıyla tamamlayıcı şekilde çalışacağı yanıtını verdi.

Mültecilerin ülkelerine geri dönüşünün gönüllülük esasına dayanması gerektiğini ve bu sürecin zaman alabileceğini vurgulayan Türk, ülkelerine dönmek isteyen Suriyeliler için gerekli koşulların sağlanması gerektiğine dikkati çekti.