Yeni Kaledonya kurmaylarý, Macron'un ''çýkarma yapmasýný'' endiþeyle karþýlýyor!

Macron, Fransa ana karasýndan 17 bin kilometre uzaklýktaki kolonisi Yeni Kaledonya'ya gitti.

Son 10 gündür þiddet olaylarýnýn týrmanýþa geçtiði Yeni Kaledonya'ya ziyareti sýrasýnda Macron'a Ýçiþleri Bakaný Gerald Darmanin ve Savunma Bakaný Sebastien Lecornu eþlik ediyor.

Fransýz siyasiler Macron'un bazý programlarýný iptal ederek Ada'yý ziyaret etmesinin "Yeni Kaledonya meselesine ayrý bir önem vermesinden" kaynaklandýðýný ileri sürerken, yerli halkýn temsilcileri bu ziyaretin baðýmsýzlýk yanlýlarýnýn harekete geçtiði Ada'ya "düzen ve istikrar" getireceðine þüpheyle yaklaþýyor.

Fransýz hükümetinin Yeni Kaledonya'daki yerli halkýn seçimlerdeki nüfuzunu azaltmaya yönelik anayasal reform giriþimi, Macron'un Ada'daki temaslarýnýn odak noktasýný oluþturacak.

- "YENÝ KALEDONYA ÇIKARMASI MÝZANSEN"

France Info'nun haberine göre, Yeni Kaledonya Kongresi Baþkaný, UC-FLNKS ve Milliyetçiler grubundan Roch Wamytan, Fransýz hükümetinin "Yeni Kaledonya çýkarmasýný mizansen" olarak niteledi.

Wamytan, 10 gündür yaþanan þiddet olaylarýna dikkati çekerek, Macron'un "kan ve ateþ içinde" olan Ada'ya gelmesini eleþtirdi.

Macron'a ziyaretinde eþlik eden kiþiler arasýnda, geçmiþte Fransýz hükümeti ile müzakere süreçlerinde "sýkýntý yaþadýklarý" isimlerin de bulunduðuna iþaret eden Wamytan, ziyaretin "formatýnýn iyi olmadýðý" deðerlendirmesinde bulundu.

Macron'a "Bize cevap verin! Anayasa deðiþiklik tasarýsýný geri çekecek misiniz?" sorusunu yönelteceklerini belirten Wamytan, tasarýnýn geri çekilmesini müzakere sürecinin ön koþulu olarak deðerlendirdi.

- YENÝ KALEDONYA ÝÇÝN YENÝ EGEMENLÝK ANLAYIÞI

Adalar Eyaletinin Baþkaný Jacques Lalie ise Macron'a hitaben yazdýðý mektupta, Yeni Kaledonya'da "sakin ve barýþ içinde geleceðin" yeni egemenlik anlayýþýyla mümkün olabileceðini söyledi.

Bunu, "Fransa ile ortak ya da baðlantýlý ancak Fransa'ya ait olmayan egemenlik" þeklinde tanýmlayan Lalie, Yeni Kaledonya'nýn mevcut statüsünden çýkarýlmasýný ve "gerçek özerklik" ile buluþturulmasýný istedi.

Lalie, Ada'daki gerginliðin azaltýlmasý ve Kanak halkýnýn meþru taleplerinin gerçekten dikkate alýnmasý" için "zorunlu yatýþtýrma yolunun" Fransýz hükümetinin yerli halkýn seçimlerdeki nüfuzunu azaltan anayasal reform tasarýsýný geri çekmesi olduðunu vurguladý.

Kongre'deki FLNKS grubu dün yazýlý açýklama ile Fransýz hükümetinin Ada'da "düzeni yeniden saðlamaya yönelik operasyonlarýnýn uzun vadede normale dönüþ saðlamayacaðýný" belirtti.

FLNKS, Macron'un ziyaret ile oluþturmayý amaçladýðý misyonun "arabuluculuk" hedeflemesi halinde bunun "ilk siyasi yanýt" olabileceðini kaydetti.

-"KANAK HALKININ BAÐIMSIZLIK ARZUSU ASLA ORTADAN KAYBOLMAYACAK"

Le Monde'un haberine göre, eski Fransa Baþbakaný Edouard Philippe, Bayonne'de katýldýðý etkinlikte Ada'daki durumu "son derece üzücü ve tehlikeli" olarak niteleyerek, Macron'un "Yeni Kaledonya'da duruma uygun" açýklamalar yapmasýný beklediðini söyledi.

Philippe, "sömürgeci tarihiyle karmaþýk iliþkisi olan" Fransa'nýn þu an Ada'da yaþanan duruma "özgün çözüm bulma ihtimali" olduðunu belirtti.

Halihazýrda Yeni Kaledonyalýlar için en önemli þeyin "baðýmsýzlýk yanlýlarý ve karþýtlarý arasýnda siyasi anlaþma" saðlanmasý olduðunu aktaran Philippe, bu anlaþma ile belirlenecek sýnýrlarýn, "1998 Matignon anlaþmasýnýn altýnda kalmayacak veya baðýmsýzlýða gitmeyecek" þekilde olabileceðini deðerlendirdi.

Philippe, "Kanak halkýnýn baðýmsýzlýk ve kendi kaderini tayin etme arzusunun asla ortadan kaybolmayacaðýný aklýmýzda tutmalýyýz. Zaman içinde istikrar ile inkar ettiðimiz takdirde 'þiddet içeren yeniden canlanmanýn' konusu olacak bu arzu arasýnda uzlaþý saðlamalýyýz." ifadelerini kullandý.

Kaledonya Güney Eyaleti Baþkaný Sonia Backes ise ziyaretin Macron'un Kaledonya meselesine kiþisel olarak eðildiðinin "güçlü iþareti" olduðu yorumunu yaptý.

- YENÝ KALEDONYA'YI OHAL'E GÖTÜREN SÜREÇ

Yeni Kaledonya'da, Fransýz hükümetinin yerel halkýn gücünü kýrmaya neden olacak anayasal reform giriþimine karþý çýkan baðýmsýzlýk yanlýlarý 13 Mayýs'tan itibaren harekete geçmiþti.

Fransýz hükümeti, baþta baþkent Noumea olmak üzere Ada'nýn farklý noktalarýnda þiddet olaylarýnýn týrmanmasýnýn ardýndan bölgeye polis ve jandarma sevk etmeye baþlamýþtý.

Fransa Baþbakaný Gabriel Attal 15 Mayýs'ta sosyal medya platformu TikTok'un yasaklandýðýný ve Ada'da olaðanüstü hal ilan edildiðini duyurmuþtu.

Ada'da Fransýz seçmen sayýsýný artýracak anayasal reformun yürürlüðe girebilmesi için, Fransýz Parlamentosunun iki kanadýnýn bir arada toplandýðý Kongre'de kabul edilmesi gerekiyor.