Yeni müfredat kademeli þekilde uygulanmaya baþlanacak!

AA muhabirinin derlediði ve Bakanlýk yetkililerinden aldýðý bilgilere göre, MillÝ Eðitim Bakanlýðýnca (MEB) kamuoyunun görüþüne açýldýktan sonra Talim ve Terbiye Kurulu Baþkanlýðýnýn ardýndan Bakan Tekin'in onayýndan geçen yeni müfredat, MEB Ortaöðretim Genel Müdürlüðü koordinesinde geliþtirildi.

Bu kapsamda Türkiye Yüzyýlý Maarif Modeli'ne uygun 9 ortak dersin öðretim programý ile bir ortak metin, Temel Eðitim Genel Müdürlüðünce 9 zorunlu dersin öðretim programý ile okul öncesi eðitim programý, Din Öðretimi Genel Müdürlüðünce 2 zorunlu dersin öðretim programý ile 4 seçmeli dersin öðretim programý ve 1 anadolu imam hatip lisesi meslek dersi öðretim programý güncelleme ve sadeleþtirmeler yapýlarak hazýrlandý.

- SADELEÞTÝRÝLMÝÞ ÝÇERÝK

Yeni müfredat çalýþmalarýnda ülke bazlý yapýlan karþýlaþtýrmalarda mevcut müfredatýn muadillerinden iki kata yakýn bir düzeyde daha aðýr olduðu belirlendi. Bilgi eriþiminin zor olduðu dönemlerde yapýlan müfredatlarýn dünya genelinde de revize edildiði ve bilgi edinmedeki kolaylýklardan hareketle seyreltilmeye gidildiði tespiti yapýldý.

Yapýlan incelemelerde mevcut müfredatýn öðrenme çýktýlarýnýn incelenen ülkelere göre yüzde 50 fazla olduðu belirlendi. Bu kapsamda yeni müfredatta yüzde 35 oranýnda öðrenme çýktýlarýnda seyreltme gerçekleþtirildi.

Böylece, öðrenciye biliþsel yük oluþturan ve yaþam becerilerinin geliþimine katký saðlamaktan uzak içerikler, yeni öðretim programlarýnda kaldýrýldý.

- "ORTAK METÝN" OLUÞTURULDU

Türkiye Yüzyýlý Maarif Modeli'nde, tüm öðretim programlarýnýn genel çerçevesini ve bileþenlerini ihtiva eden "Ortak Metin" oluþturuldu.

Yeni müfredatta dünyada deðiþen durum ve ihtiyaçlara göre yeniden düzenlenebilecek þekilde esnek bir yapý benimsendi. Bu kapsamda tüm derslerin öðretim programýnda güncel bilim ve teknolojik geliþmelerin öðrenme ortamlarýna daha kolay yansýtýlabildiði bir anlayýþ benimsendi.

- "ERDEM-DEÐER-EYLEM MODELÝ"

Birçok bileþenden oluþan yeni öðretim programlarýnýn en önemli bileþeni "Erdem-Deðer-Eylem Modeli" oldu. Modelin ana hedefi, eylemlerden deðerlere, deðerlerden erdemli insana, erdemli insandan ise nihai hedef olan "huzurlu aile ve toplum" ile "yaþanabilir çevrede huzurlu insana ulaþmak" olarak belirlendi.

- BÜTÜNCÜL EÐÝTÝM YAKLAÞIMI

Türkiye Yüzyýlý Maarif Modeli öðretim programlarý ile öðrenciyi biliþsel, sosyal, duygusal, fiziksel ve ahlaki açýdan bir bütün olarak gören "Bütüncül Eðitim Yaklaþýmý" benimsendi.

Programlar ile bilgi ve beceriyi sentezleyen, soyut zihinsel süreçleri somutlaþtýran, milli, manevi ve evrensel deðerleri özümseyen ve uygulayan aktif, çevresiyle etkileþim içerisinde bireyler yetiþtirmek amaçlandý.

Ayrýca, günlük hayatta ihtiyaç duyulan okuryazarlýk becerileri, sistem düþüncesi etrafýnda öðretim programlarýna yansýtýldý.

Baðlamsal ve çevresel özelliklerin dikkate alýnmasý ilk kez okul temelli planlama bileþeni yoluyla öðretim programlarýnda yer buldu.

Öðretmen geribildirimleri yoluyla öðretim programlarýnýn sürekli deðerlendirilmesi anlayýþý geliþtirildi. Uygulamaya dönük süreç ve durum temelli ölçme ve deðerlendirme anlayýþý benimsendi.

- FARKLILAÞTIRILMIÞ EÐÝTÝM

Öðrenci farklýlýklarýnýn göz ardý edilmesinin önüne geçilerek farklýlaþtýrma etkinlikleri oluþturuldu. Böylece eðitimde imkan ve fýrsat eþitliðinin saðlanmasý amaçlandý. Bu kapsamda yeni müfredatta ilk kez sýnýflarda farklý yeteneklere ve ilgilere sahip öðrencilere yönelik "zenginleþtirilmiþ" ve "destekleyici" eðitimlerin sunulacaðý "farklýlaþtýrýlmýþ eðitim" yaklaþýmý kapsamlý þekilde yansýtýldý.

- OKUL ÖNCESÝ EÐÝTÝM PROGRAMI

Okul öncesi eðitim programýnda çocuklarýn içinde bulunduðu dönemler dikkate alýnarak "geliþim alaný" yaklaþýmýndan "öðrenme alaný" yaklaþýmýna geçildi.

Ayrýca, okul öncesi eðitimin mevcut programýndaki yoðunluk giderilmeye çalýþýldý. Bileþen sayýsýnýn azaltýldýðý program, her bir alanda ortalama yüzde 50 oranýnda sadeleþtirildi.

Ortak metinde yer alan tüm bileþenler, okul öncesi eðitim programýna uyarlandý. Bunun yanýnda, deðerler ve bunun eylemleri çocuklarýn geliþimsel özellikleri göz önüne alýnarak yeniden yazýldý.

Deðerlerin uygulanmasýnda öðretmenlere rehberlik etmek ve deðerlerin baðlayýcýlýðýný vurgulamak üzere söz konusu baþlýk altýnda öðretmenlerin aylýk planda en az 4 deðere yer vermesi, bu deðerleri aylýk plan takip çizelgesine iþlemesi, çocuklarýn deðerlere iliþkin becerilerini izlemek üzere her eðitim öðretim yýlýnda ikiþer kez olmak üzere "beceri gözlem formu" ve "beceri edinim raporu"nun doldurmasý zorunlu tutuldu.

- TÜRKÇE DERSLERÝNDE "DÖRT DÝL BECERÝSÝ" ODAKLI KÖKLÜ DEÐÝÞÝKLÝK

Türkiye Yüzyýlý Maarif Modeli'nde Türkçe'nin bütün zenginliðiyle toplumun birbiriyle iletiþimine, bu iletiþimi anlamlandýrma çabalarýna ve kültür unsurlarýný nesilden nesile aktarýlmasýna öncülük ve eþlik ettiðine vurgu yapýldý.

Bu nedenle Türkçenin öðretimi ve öðrencilerin dil becerilerinin geliþtirilmesi, eðitim sisteminde temel bir politika olarak yer aldý.

Türkçenin etkili kullanýlmasýna yönelik becerilerin kazandýrýlmasý da tüm derslerin ortak hedefi olarak belirlendi. Türkçe öðretiminde dört dil becerisinin geliþtirilmesine yönelik kademeler arasýnda bütünlük saðlandý.

Türkçe, Türk dili ve edebiyatý dersi öðretim programlarýnda sanat odaklý yaklaþým benimsendi.

Bu derslerin öðretim programlarýnda yer alan "üretim atölyeleri" ve "edebiyat atölyeleri" bölümleri ile araþtýran, öðrenen, analiz eden, üreten ve kendini ifade edebilen bireyler hedeflendi.

- ÇOCUKLAR ÝLK OLARAK "ANNE" YAZACAK

Ýlkokul Türkçe Dersi Öðretim Programý'nda harflerin veriliþ sýrasý "Ses Esaslý Ýlk Okuma Yazma Öðretimi" ilkelerine uygun biçimde, kolaydan zora, yakýndan uzaða olarak tasarlandý.

Ses gruplarýnýn oluþturulmasýnda kolay sesletim, kullaným sýklýðý, yazým kolaylýðý, sözcük üretimi, harflerin sesleri ve formlarý dikkate alýndý. Ýlk oluþturulan hece ve kelimelerin "an", "ana" ve "anne" olmasýnýn da çocuðun yakýn çevresinden örnekler verebilmesine imkan tanýyacaðý belirtildi.

Harflerin kullaným sýklýðý dikkate alýnarak anlamý bilinen hece ve sözcüklere ulaþma yoluyla okuduðunu anlama becerisini desteklemek amaçlandý.

Ezberden uzak ve anlamlý öðrenmenin saðlanmasý için sadece anlamlý hece ve sözcüklerle çalýþýlmasý gerektiði açýkça vurgulanarak, harflerin öðretiminde uyulmasý gereken süreler programda belirtildi.

- TÜRKÝYE'NÝN KALKINMA HAMLELERÝ YENÝ MÜFREDATTA

Yeni müfredattaki bazý derslerde Türkiye'nin kalkýnma projelerine dair çeþitli içeriklere de yer verildi. T.C. Ýnkýlap Tarihi ve Atatürkçülük dersinde, Mustafa Kemal Atatürk'ün hayatý ve Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluþ tarihinin yaný sýra milli sanayi hamleleri de yer alacak. Biyoloji dersinde Türkiye'nin aþý geliþtirme projeleri, bor madeniyle yürütülen çalýþmalar, "Sýfýr Atýk Projesi", coðrafya dersinde "Mavi Vatan" ve "Gök Vatan" kavramlarý ele alýnacak. TÜBÝTAK UZAY ve TUA, Türkiye'nin ilk uzay yolcusu Alper Gezeravcý, ilk yerli otomobil TOGG ve milli kalkýnmada etkili olan diðer projeler de müfredatta yer aldý.

- "ULUSAL VE ULUSLARARASI SULARIN GELECEKTEKÝ DURUMU" YENÝ MÜFREDATTA

Coðrafya dersi öðretim programýnda ise Türkiye'nin kara, deniz ve hava egemenlik alanýyla bir bütün olarak vatan þeklinde algýlatýlmasý saðlandý.

Böylece programda ülkenin kara, deniz ve hava sahasýný da içeren bütüncül bir coðrafya öðretiminin verilmesi amaçlandý. Programda Türkiye ve Türk dünyasýný merkeze alan ve bu pencereden dünyanýn tarihi, siyasi, hukuki, ekonomik, sosyal ve kültürel açýdan yorumlanmasýný ve açýklanmasýný temel alan bir yaklaþým izlendi.

Türkiye'nin KKTC ve diðer Türk devletleri baþta olmak üzere bölgesel açýdan tarihi, kültürel ve jeopolitik baðlarý daha kapsamlý ele alýndý.

Ayrýca, ülkenin Mavi Vatan'da gerçekleþtirdiði hidrokarbon (enerji) aramalarý ile denizlerdeki coðrafi ve hukuki haklar, ulusal ve uluslararasý sularýn gelecekteki durumu ve ülke için önemi vurgulandý.

Jeopolitik yönüyle denizlerin ve ulusal hava sahasýnýn Türkiye, Türk dünyasý, bölge devletler ve diðer dünya devletleri için önemine yer verildi.

Ülkede gerçekleþtirilen uzay çalýþmalarý, Antarktika'daki faaliyetler, yurt dýþýnda ve yurt içinde gerçekleþtirdiði milli üretim faaliyetleri de yeni öðretim programlarýnda yer aldý.

Bunlarýn yaný sýra, coðrafya ve ilgili öðretim programlarýnda afetlerden korunma yöntemlerine ve afetlerden etkilenme riski yüksek olan savunmasýz gruplar (çocuklar, yaþlýlar, özel ihtiyaçlý bireyler vb.) ile afet ve acil durumlarda çocuk haklarýna yer verildi.

- "FÝLÝSTÝN MESELESÝ" DE YENÝ MÜFREDATTA

Türkiye Yüzyýlý Maarif Modeli müfredatýnda "bilgi aktarýmý" odaklý öðretimden "tarihsel düþünme becerilerini" merkeze alan tarih öðretimine geçildi.

Ortaöðretim 9, 10 ve 11. sýnýf tarih ile ortaöðretim 12. sýnýf T.C. Ýnkýlap Tarihi ve Atatürkçülük dersleri program taslaklarýný ve eðitim uzmanlarýnýn görüþlerini derledi.

Bu kapsamda liselerde haftada 2 ders saati olarak okutulan tarih dersi programýnda, insaný ve onun faaliyetlerini geçmiþ, bugün ve gelecek baðlamýnda anlamlandýrabilmek için gerekli bilgi, beceri ve deðerlerle donanmýþ "tarih okuryazarý" bireyler yetiþtirmek amaçlandý.

Bunlarýn yaný sýra, tarih dersi aracýlýðýyla öðrencilerin, Türk milletinin insanlýða katkýlarýna dair kanýtlar göstermeleri, Türk tarihini ve kültürünü oluþturan temel öge ve süreçleri açýklamalarý, milli kimliðin oluþum sürecini çözümlemeleri, medeniyetin dayandýðý milli ve manevi deðerleri davranýþlarýna yansýtmalarý ve insanlýðýn ortak mirasýnýn korunmasýnda ve yaþatýlmasýnda duyarlýlýk göstermeleri hedeflendi.

Lise 12. sýnýflardaki T.C. Ýnkýlap Tarihi ve Atatürkçülük dersi öðretim programýnýn temel amacý, Türk milletinin yakýn tarihte gösterdiði milli birlik, beraberlik ve dayanýþmayý kavrayarak Türk inkýlabýnýn ruhunu ve amaçlarýný geliþtirecek bilgi, beceri ve deðerlere sahip bireyler yetiþtirmek olarak yer aldý.

Ders aracýlýðýyla öðrencilerin, Atatürk'ün kiþilik özelliklerini ve yeteneklerini örnek almalarý, Atatürk'ün ve Türk milletinin insanlýða katkýlarýna dair kanýtlar göstermeleri, Milli Mücadele'nin ve Türk inkýlabýnýn anlamýný ve önemini yorumlamalarý, Türk modernleþmesi ile Atatürk ilke ve inkýlaplarý arasýndaki iliþkiyi çözümlemeleri, Türkiye'nin jeopolitik önemini bölgesel ve küresel etkileri açýsýndan deðerlendirmeleri hedeflendi.

T.C. Ýnkýlap Tarihi ve Atatürkçülük Dersi Öðretim Programý'na göre öðrenciler, 2. Dünya Savaþý'nýn neden ve sonuçlarýný siyasi, sosyal ve ekonomik baðlamda sýnýflandýrma yetisi edinecek, savaþ sonrasýnda Soðuk Savaþ Dönemi'nin baþlamasý, Birleþmiþ Milletler ve IMF'nin kuruluþu, siyonist hareketler, Filistin meselesi ve sömürgeciliðin þekil deðiþtirmesi hususlarýný kendi cümleleriyle ifade edebilecek.

Yeni müfredatta "Soðuk Savaþ" dönemi'nin baþlamasý, Birleþmiþ Milletler ve IMF'nin kuruluþu, Filistin Meselesi ve sömürgeciliðin þekil deðiþtirmesi konularýna da yer verilecek; Kýbrýs sorunu, Pontus ve Ermeni iddialarýnýn asýlsýzlýðý gibi konularla ilgili kitaplar okuma listesine dahil edilecek.

Öðrenciler, örnek metin ve olaylardan hareketle siyonist faaliyetleri ve Filistin meselesini hakkaniyetli davranmanýn önemi bakýmýndan deðerlendirecek.

Öðrencilerden 2. Dünya Savaþý'nýn neden ve sonuçlarýný deðerlendirilebilmeleri amacýyla verilen neden-sonuç formunu doldurmalarý istenecek. Öðrenciler, Soðuk Savaþ Dönemi'nin baþlangýcýndan itibaren Türkiye'deki siyasi geliþmelerin gösterildiði infografiði inceleyebilecek.

- MATEMATÝK VE FEN BÝLÝMLERÝ ÖÐRETÝM PROGRAMI

Matematik ve fen öðretiminde günlük hayatla ilgili becerilere aðýrlýk verildi.

Matematik alan becerileri ilkokul, ortaokul ve lise düzeyini kapsayan ve süreç bileþenleri ile modellenebilen beceriler dikkate alýnarak belirlendi. Yeni müfredatta yer verilen beþ matematik alan becerisi, matematiksel muhakeme, matematiksel problem çözme, matematiksel temsil, veri ile çalýþma ve veriye dayalý karar verme, matematiksel araç ve teknoloji ile çalýþma olarak planlandý.

Matematik dersi öðretim programlarýnda, mevcut öðretim programlarýnda yer almayan "sayma ve algoritma, algoritma ve biliþim, istatiksel araþtýrma süreci" temalarýna yer verildi.

Türkiye Yüzyýlý Maarif Modeli'nde 13 farklý fen bilimleri alan becerisi tanýmlandý. Fen bilimleri alan becerileri, bilimsel gözlem, sýnýflandýrma, bilimsel gözleme dayalý tahmin, bilimsel veriye dayalý tahmin, operasyonel tanýmlama, hipotez oluþturma, deney yapma, bilimsel çýkarým yapma, bilimsel model oluþturma, tümevarýma dayalý akýl yürütme, tümdengelime dayalý akýl yürütme, kanýt kullanma ve bilimsel sorgulama becerilerinden oluþtu.

Fen bilimleri alan becerilerinin tamamý birbiriyle iliþkili, bazýlarý ise birden fazla beceriyi kapsayacak biçimde yapýlandýrýldý.

Fen bilimleri öðretim programlarýnda ilk defa "topraðý tanýyorum, tarýmý keþfediyorum" ünitesi öðretim programýna 3. sýnýf düzeyinde eklendi. Bu yolla "toprak ve tarým" konusunda farkýndalýðý artýracak bir temel oluþturulmasý amaçlandý.

- SOSYAL BÝLÝMLER ÝÇÝN 17 ALAN BECERÝSÝ BELÝRLENDÝ

Yeni müfredatta sosyal bilimler alan becerileri kapsamýnda yerli ve yabancý literatür, alanýn kendine özgü yapýsý ve çaðýn gereklilikleri göz önünde bulundurularak, 21. yüzyýl becerileri ile de güçlü iliþkileri olan 17 alan becerisi belirlendi.

Bunlar, "zamaný algýlama ve kronolojik düþünme", "kanýta dayalý sorgulama ve araþtýrma", "tarihsel empati", "deðiþim ve sürekliliði algýlama", "sosyal katýlým", "giriþimcilik", "mekansal düþünme", "coðrafi sorgulama", "coðrafi gözlem ve saha çalýþmasý", "harita", "tablo, grafik, þekil ve diyagram", "mantýksal muhakeme", "felsefi sorgulama", "felsefi muhakeme", "felsefi düþünce ortaya koyma", "eleþtirel sosyolojik düþünme", "tarihsel sorun analizi ve karar verme" becerileri olarak sýralandý.