YÖK bu yýlýn kontenjanlarýný belirledi

YÖK'ten 2020 yýlý üniversite kontenjanlarýna iliþkin bilgilendirme yapýldý. Kontenjanlar, geçen yýl olduðu gibi Yükseköðretim Eðitim Programlarý Danýþma Kurulu'nun önerileri dikkate alýnarak belirlendi.

2019 YKS'ye baþvuran aday sayýsý 2 milyon 528 bin 116 iken bu yýl için baþvuran aday sayýsý 2 milyon 436 bin 958 oldu.

Geçen sene, lise son sýnýf düzeyinde YKS'ye 983 bin 710 öðrenci, bu yýl ise 894 bin 187 öðrenci baþvurdu. Bununla birlikte, YKS'ye baþvuran adaylar içinde daha önce bir programa yerleþmiþ olan aday sayýsý 2018'de 397 bin 614 iken, geçen yýl 374 bin 806'ya, bu yýl ise 335 bin 347'ye geriledi.

YÖK'ün bilgilendirmesinde bu verilere iliþkin, "Daha önce bir programa yerleþen ve öðrenciliði devam edenlerin tekrar sýnava baþvuru sayýsýnda, artýþýn deðil azalýþýn gözlemlenmesi, 2018 yýlýnda uygulamaya konulan YKS ile yerleþen öðrencilerin önceki yýla göre bulunduklarý programlardaki memnuniyet oranýnda bir iyileþme gerçekleþtiðini ve bunun bu yýl da devam ettiðini göstermektedir. Bu veriler önemlidir ve yeni YÖK'ün kurguladýðý muhakeme ve analiz kabiliyetini öne çýkaran YKS'nin ve rasyonel kontenjan planlamasýnýn baþarýsýnýn göstergelerinden birisidir." deðerlendirmesi yapýldý.

- 2020 YILI KONTENJANLARI

Ülkenin ihtiyacý, istihdam imkanlarý, yükseköðretim kurumlarýnýn kapasitesi, öðrenci temayülleri ve yükseköðretimde niteliði artýrma önceliði gibi dikkate alýnan çok sayýda parametreler doðrultusunda, önlisans ve lisans düzeyinde örgün öðretim programlarý için geçen yýl 834 bin 509 kontenjan belirlenmiþti.

Bu yýl ise örgün programlar ve uzaktan eðitim dahil olmak üzere ön lisansta 370 bin 769, lisansta 447 bin 316, özel yetenekte 27 bin 824 olmak üzere toplamda 845 bin 909 kontenjan olacak.

Örgün programlarda ise ön lisansta 362 bin 313, lisansta 445 bin 246, özel yetenekte 27 bin 824 olmak üzere toplamda 835 bin 383 kontenjan bulunacak.

2020 YKS örgün programlarda, devlet üniversitelerinde 282 bin 402 ön lisans, 345 bin 997 lisans, 23 bin 486 özel yetenek olmak üzere toplam 651 bin 885 kontenjan ayrýldý.

Vakýf yükseköðretim kurumlarýnda 76 bin 268 ön lisans, 87 bin 838 lisans, 4 bin 44 özel yetenek olmak üzere toplam 168 bin 150, KKTC ve diðer üniversitelerde 3 bin 643 ön lisans, 11 bin 211 lisans, 294 özel yetenek olmak üzere toplam 15 bin 148 kontenjan verildi. Devlet üniversitelerinde örgün programlarýn kontenjanlarý geçen seneye göre ayný düzeyde kalýrken vakýf üniversitelerinde kontenjanlar kayda deðer bir oranda arttý.

- AÇIKÖÐRETÝM FAKÜLTELERÝ KONTENJANLARI

Açýköðretim fakültelerine ise bu yýl 151 bin 350 kontenjan verildi. 2019 yýlýndaki açýköðretim kontenjanlarý 172 bin 125, 2018 yýlýnda ise 193 bin 250 idi. YÖK'ün açýk öðretim programlarýnda tedrici bir þekilde azaltmaya gittiði görüldü.

Yeni YÖK konseptiyle, açýköðretim kontenjanlarýnda da örgünde olduðu gibi yeni bir planlamaya geçildi. Bunda istihdam ve taleplerin dikkate alýnmasý kadar eni YÖK'ün açýköðretim ile ilgili baþlattýðý ve son 4 senedir sürdürülen nitelik artýrýcý politikasý da rol oynadý.

Geçen sene kamuoyuna beyan edildiði gibi her yýl açýköðretimin özünde olan hayat boyu öðrenme fonksiyonu daha fazla belirgin hale getirilecek ve açýköðretim programlarýyla ilgili son yýllarda artan olumlu algý daha da üst düzeye çýkarýlacak.

Açýköðretim kontenjanlarý dahil olmak üzere tüm kontenjanlarýn toplamý 997 bin 259 oldu.

- KONTENJANLAR, YÜKSEKÖÐRETÝM EÐÝTÝM PROGRAMLARI DANIÞMA KURULU'NDA DEÐERLENDÝRÝLDÝ

Türkiye'nin insan gücü ihtiyaç projeksiyonlarýnýn incelendiði, istihdam odaklý yaklaþýmlarýn tartýþýldýðý Yükseköðretim Eðitim Programlarý Kurulu'nda, önlisans ve lisans programlarý, kontenjanlar belirlenmeden önce deðerlendirildi.

Geçen sene Saðlýk Bakanlýðý yetkililerinin, saðlýk programlarýnýn tedrici olarak azaltýlmasý yönündeki görüþ ve önerileri doðrultusunda, saðlýk alaný ile ilgili programlarda y bir planlamaya geçilmiþti.

Ayný yaklaþým bu sene de devam ettirildi ve Kurul, bu sene saðlýk alanýndaki önlisans programlarý kontenjanlarýnda, birinci ve ikinci öðretim için üst limitler olmasýný ve tedrici olarak bu programlarýn kontenjanlarýnýn düþürülmesine devam edilmesini YÖK'e önerdi, YÖK Genel Kurulu da bu öneriyi hayata geçirmeye karar verdi.

Ayrýca Kurul, mühendislik programlarýna iliþkin de bazý önerilerde bulundu ve bu öneriler de YÖK tarafýndan dikkate alýnarak kabul edildi. Bu kapsamda mühendislik programlarýnýn kontenjaný geçen sene 77 bin 460 iken bu sene 71 bin 244 olarak belirlendi. Örneðin geçen seneki inþaat mühendisliði toplam kontenjanlarý 12 bin 70 iken bu sene 8 bin 271 oldu.

Yükseköðretim programlarýnýn kontenjanlarýnýn belirlenmesinde istihdam faktörü dýþýnda programdaki öðretim üyesi, elemaný sayýlarý, doluluk oraný, bölgesel farklýlýklar, hasta sayýsý ve hastalýk çeþitliliði, kültürel ortamlar ve yurt imkanlarý, vakýf üniversiteleri için Ar-Ge harcamalarý gibi parametreler de dikkate alýnarak rasyonel bir planlama yapýldý.

Týp programýndaki kontenjanlar 16 bin 448, diþ hekimliðinde 7 bin 752, eczacýlýkta 3 bin 893, ebelikte 4 bin 74, hemþirelikte ise 16 bin 239 oldu.

YÖK yetkilileri, önümüzdeki yýllarda bu yetki paylaþýmýnýn çerçevesini ve etkisini daha da geniþleteceklerini ve ülkenin kalkýnmasý için önemli olan bu konuda paydaþlarýnýn görüþlerini almaya devam etme yolunun en doðru yol olduðunu söyledi.

2020 YKS'de, TYT'den 200 ve üzeri puan alan adaylarýn YKS'ye baþvuru yapmasý þartýyla TYT'ye girmeden bir önceki seneye ait, yani 2019 TYT puanlarýný kullanabilmeleri ile ilgili uygulama kapsamýnda 12 bin 239 aday baþvuru yaptý.

- ÝLK KEZ BAÞARI SIRALAMASI ÞARTI UYGULANACAK ALANLAR

Öte yandan, özel yetenek sýnavýyla öðrenci alan öðretmenlik programlarýnda baþarý sýrasý, daha önce kamuoyuna açýklandýðý þekliyle bu yýl ilk kez uygulamaya konulacak. 2020-YKS'de özel yetenek sýnavý ile öðrenci alan öðretmenlik programlarýna baþvuru yapabilmek için TYT'den en düþük 800 bininci baþarý sýrasý þartýný karþýlamak gerekecek.

Bu barajý aþan öðrenciler, özel yetenek sýnavý ile ilgili programlara kaydolacaklar. YÖK'ün almýþ olduðu bu kararýn arkasýnda, her sene daha az baþarýlý öðrencilerin bu programlara yerleþtiði ve bunun öðretmenlik mesleði için olumsuz bir girdi olduðu düþüncesi yatýyor. Merkezi yerleþtirme ile öðrenci alan diðer öðretmenlik programlarýna en düþük 300 bininci sýradan öðrenci yerleþirken özel yetenek ile öðrenci alan öðretmenlik programlarýna 1 milyon 761 bininci sýradan öðrencilerin kaydolmasý ve öðretmenlik programlarý arasýnda baþarý sýralamasý açýsýndan yaklaþýk farkýn 1 milyona dayanmasýnýn, "vahim" olduðu deðerlendirildi.

Bunun yanýnda eczacýlýk ve diþ hekimliðinde baþarý sýrasý þartý uygulamasý, bu yýl sisteme girecek. Eczacýlýk için en düþük baþarý sýrasý þartý 100 bin, diþ hekimliði için 80 bin olacak.

Adalet Bakanlýðý da olmak üzere paydaþlarýn görüþleri dikkate alýnarak hukuk fakültelerinde geçen sene 190 bin olan baþarý sýralamasý þartý, bu sene için kamuoyuna duyurulduðu þekliyle 125 bin olacak. Bu sene hukuk fakültelerine kayýt olacaklar için önemli bir deðiþiklik daha söz konusu olacak. Yeni YÖK'ün son 5 yýldýr üzerinde durduðu ve gündemde tuttuðu meslek icra sýnavý da Yargý Reformu kapsamýnda yasal zemine kavuþtu. Hukuk fakültelerinin kontenjanlarý bu yýl 16 bin 327 olarak belirlendi.

Öte yandan, yapýlan deðerlendirmeler ve rasyonel planlamalarla ziraat-tarým ve doða bilimleri fakültelerinin mühendislik dýþý programlarýnýn kontenjaný 6 bin 467, mimarlýk programlarýnýn kontenjaný 7 bin 985, temel bilimlerin kontenjaný 10 bin 622, ilahiyat-Ýslami ilimler fakültelerinin kontenjaný 19 bin 353 olarak belirlendi.

- YÖK'ÜN GÝRÝÞÝMÝYLE BU SENE DAHA FAZLA ÖÐRENCÝ BURSLU OKUYACAK

YÖK'ün kararýyla vakýf üniversitelerinin tüm programlarýna ilk yüzde 10 dilimde yerleþen öðrenciler burslu olarak okutulurken, bu yýl yine YÖK'ün giriþimi ile baþlatýlan bir süreç ile bu oran yüzde 15'e çýkarýldý ve bu oran yasal güvence altýna alýndý. Böylece bu sene yaklaþýk 11 bini aþkýn öðrenci daha YÖK'ün bu giriþimi ile ücretsiz eðitim imkanýna sahip oldu. YÖK, baþarýlý öðrencilerin desteklenmesi için bu oraný önemsediklerini, önümüzdeki günlerde yine "Öðrenci Dostu YÖK" söylemine uygun yeni bazý giriþimlerinin de olacaðýný açýkladý.

Yükseköðretim Kurulu tarafýndan 2019-YKS tercih kýlavuzunda, üniversitelerde geleceðin meslekleri olarak kabul edilen bilgi güvenliði teknolojisi, yapay zeka mühendisliði, yazýlým geliþtirme, dijital medya ve pazarlama, hibrid ve elektrikli taþýtlar teknolojisi, çok boyutlu modelleme ve animasyon gibi lisans ve önlisans programlarýna da yer verilmiþti. Bu yýl bu listeye, insansýz hava aracý teknolojileri ve operatörlüðü, engelliler için destek programý, yapay zeka ve veri mühendisliði gibi programlar da eklendi.

- "RASYONEL KONTENJAN PLANLAMASINA DEVAM EDÝLECEK"

YÖK Baþkaný Prof. Dr. Yekta Saraç, bu yýlki üniversite kontenjanlarýna iliþkin deðerlendirmesinde, yeni YÖK olarak yetki devri ve paylaþýmýný öncelediklerini, þeffaflýk ve hesap verebilirliði ilke edindiklerini, düzenleyici kararlarýnda fýrsat eþitliði ve sosyal adalet kavramlarýný dikkate aldýklarýný, sisteme deðer katan projeler ile yükseköðretim politikalarýný oluþturup uyguladýklarýný, yükseköðretim sistemine öncelikli alanlar kavramýný fiilen getirdiklerini, Türkiye'nin üniversite sistemine çeþitlilik, tematik üniversite ve misyon farklýlaþmasýný kazandýrdýklarýný belirtti.

Saraç, "YÖK, kontenjan planlamasýnda ülke ihtiyaçlarýný ve kamu yararýný önde tutmaya ve rasyonel kontenjan planlamasýna devam edecektir." ifadesini kullandý.